Sądy z serią nakazów zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego. Teraz 14 747,30 zł

Przykład – roczna wartość świadczenia wspierającego (w maksymalnej wysokości) wynosi około 50 000 zł. Jeżeli opiekun w czasie rozpatrywania wniosku w WZON przez rok otrzymał około 40 000 zł świadczenia pielęgnacyjnego, to musi oddać te pieniądze. Dlaczego rodziny osób niepełnosprawnych są oburzone, że muszą oddawać 40 000 zł (w większości kwoty są niższe i wynoszą 14 000 – 16 000 zł)?

Wyrok WSA w Gliwicach z 24 czerwca 2025 r. (sygn. akt II SA/Gl 94/25).

Przedmiotem sporu były pieniądze z tytułu świadczenia pielęgnacyjnego, które opiekunka osoby niepełnosprawnej (stopień znaczny) pobrała w okresie od 3 stycznia 2024 r. do 31 maja 2024 r. – w sumie kwota 14 747,30 zł. WSA uznał tę kwotę za nienależnie pobraną. Kwota 14 747,30 zł została wyrównana świadczeniem wspierającym. Przy czym świadczenie wspierające zostało wypłacone dopiero po przyznaniu go przez ZUS z mocą wsteczną. W oczekiwaniu na tą płatność rodzina osób niepełnosprawnych otrzymywała jako kredyt 14 747,30 zł ze świadczenia pielęgnacyjnego.

Sąd stwierdził: "Ponieważ w tym samym czasie osoba wymagająca opieki (matka skarżącej) otrzymywała świadczenie wspierające, co zgodnie z obowiązującymi przepisami nie uprawniało do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego. Skarżąca została zobowiązana do zwrotu tej kwoty."

Argumenty córki opiekującej się matką: świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające do dwa różne świadczenia pobierane z różnych tytułów prawnych. Podkreśliła, że decyzja o przyznaniu świadczenia wspierającego i środki były adresowane bezpośrednio do mamy skarżącej, a decyzja o świadczeniu pielęgnacyjnym była adresowana do skarżącej.. Ponadto świadczenie pielęgnacyjne było przyznane w 2021 r., a zatem przed wejściem w życie przepisów wyłączających możliwość korzystania z obu świadczeń jednocześnie. Uznała za chybiony zarzut organu pobierania przez skarżącą dwóch świadczeń jednocześnie wobec złożenia przez nią oświadczenia o zrzeczeniu się świadczenia pielęgnacyjnego. Stwierdziła, że organ powinien był wstrzymać pobieranie przez nią świadczenia pielęgnacyjnego, czego zaniechał.

Argumenty sądu:

Sąd dostrzega podnoszony przez skarżącą problem wielomiesięcznego oczekiwania na decyzję WZON w przedmiocie ustalenia poziomu potrzeby wsparcia i związanych z tym problemów niemniej jednak przepisy zostały skonstruowane w taki a nie inny sposób, a organy mają obowiązek się do nich stosować (art. 6 k.p.a.). W tej kwestii istotny jest fakt, iż wypełniając elektroniczny wniosek o świadczenie wspierające jest możliwość wyboru daty przyznania tego świadczenia. I osoba niepełnosprawna wybrała jako datę 3 stycznia 2024 r. wiedząc, że jej opiekunka także w tej dacie ma świadczenie pielęgnacyjne