Urlop ojcowski i tacierzyński we Włoszech

Urlop tacierzyński to potoczna nazwa dla urlopu, który przysługuje ojcu po urodzeniu dziecka lub w przypadku adopcji, czy przyznania opieki nad dzieckiem (rodzina zastępcza). Prawo do urlopu tacierzyńskiego przewidziane zostało w art. 28 dekretu legislacyjnego 151/2001 (Testo Unico maternità/paternità). Żeby urlop ten mógł być wzięty przez ojca muszą jednak zajść pewne okoliczności.

Pierwsza z nich to rezygnacja z całości lub części urlopu macierzyńskiego przysługującego matce.

Druga okoliczność, w której możliwe jest wzięcie urlopu tacierzyńskiego jest śmierć matki dziecka.

Trzecią okolicznością jest porzucenie lub nieuznanie dziecka przez matkę.

Kolejną okolicznością jest otrzymanie przez ojca prawa do wyłącznej opieki nad dzieckiem (art. 155bis c. c.).

Ostatnią okolicznością umożliwiającą skorzystanie z urlopu tacierzyńskiego to sytuacja, w której pracownica wymaga opieki szpitalnej ze względu na stan zdrowia, który uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.

Polecamy serwis: Praca

W pierwszych czterech przypadkach, wniosek o przyznanie urlopu tacierzyńskiego należy złożyć telematycznie w INPS-ie, wypełniając odpowiednią deklarację, w której należy określić przyczyny, dla których ojciec stara się o ww. urlop. Jedynie w przypadku poważnej choroby matki, należy przedłożyć osobiście lub przesłać listem poleconym do lekarza sądowego INPS zaświadczenie lekarskie potwierdzające jej chorobę.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

W przypadku przedwczesnego porodu i pobytu noworodka w szpitalu, urlop może zostać przełożony w całości lub częściowo do dnia wypisu dziecka.

Podczas urlopu tacierzyńskiego, ojciec dziecka otrzymuje 80% dziennego wynagrodzenia. Jego wysokość obliczana jest na podstawie ostatniego, przepracowanego  miesiąca przed rozpoczęciem urlopu (art. 22 oraz kolejne dekretu legislacyjnego 151/2001).

Aby móc skorzystać z prawa do urlopu tacierzyńskiego, pracownicy zatrudnieni w charakterze pomocy domowych i opiekunów osób starszych muszą złożyć wniosek (formularz MAT) zarówno w biurze INPS w miejscu zamieszkania, jak i u pracodawcy. Wynagrodzenie przez cały okres trwania urlopu wypłacane jest bezpośrednio przez INPS i w zależności od wyboru petenta może być przelewane na jego rachunek bieżący lub do Urzędu Pocztowego.

We wszystkich innych przypadkach…

W przypadku, gdy matka korzysta w pełni z urlopu macierzyńskiego, zgodnie z reformą rynku pracy (ustawa 92/2012) zostały wprowadzone od niedawna w formie eksperymentalnej dla okresu 2013-2015 niektóre środki, mające na celu wspieranie rodziny. Jedną z nowości jest urlop obowiązkowy i nieobowiązkowy dla ojców. Aby móc z nich skorzystać, ojciec musi złożyć pisemne zawiadomienie o chęci wzięcia tego rodzaju urlopu, minimum 15 dni przed przewidywaną datą narodzin dziecka. Pracodawca z kolei zobowiązany jest do złożenia telematycznie wniosku do INPSu. Do dnia dzisiejszego jednak nie został opublikowany dekret rministerialny z dnia 22 grudnia 2012 roku, który reguluje warunki jego przyznania.

Urlop obowiązkowy

Dotyczy pracowników zależnych i obliguje, do wzięcia 1 dnia płatnego urlopu do 5 miesiąca życia dziecka. Przyznawany jest niezależnie od urlopu macierzyńskiego i można z niego skorzystać jednocześnie z matką. Należy z niego skorzystać także w przypadku, gdy ojciec korzysta z urlopu tacierzyńskiego.

Urlop nieobowiązkowy

Ojciec może skorzystać, do 5 miesiąca życia dziecka, także z nieobowiązkowego, płatnego urlopu ojcowskiego przez kolejne 2 dni pracy w porozumieniu z matką. W tym przypadku, ojciec musi złożyć u pracodawcy oświadczenie matki o niewykorzystaniu przez nią ww. urlopu.

Maria Elena Arguello

Zobacz również: Obywatelstwo dziecka urodzonego we Włoszech