Czy dziecko może być pracownikiem

Zatrudnianie dzieci nie odbywa się na mocy przepisów prawa pracy. Wszelkie stosunki prawne kształtują przepisy cywilnoprawne. Zazwyczaj stosuje się umowy o świadczenie usług, zlecenie czy umowy o dzieło. Oznacza to, że dziecko nie jest pracownikiem w świetle przepisów Kodeksu pracy.

Przepisy prawa pracy stanowią, że wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia jest dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową.

Praca dzieci może także obejmować takie zajęcia zarobkowe jak:
1. udział w przedstawieniach kulturalnych,
2. imprezach muzycznych,
3. przyjęcie roli filmowej,
4. udział w reklamie.

Zobacz również: Czy pozwolić dziecku na pracę?

Na wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka, a także zezwolenie właściwego inspektora pracy.

Inspektor pracy wydaje zezwolenie na wniosek podmiotu na rzecz którego dziecko ma wykonywać działalność zarobkową. Do wniosku o wydanie zezwolenia opiekun prawny musi dołączyć:

1. pisemną zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka na wykonywanie przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
2. opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącą braku przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
3. orzeczenie lekarza stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
4. jeżeli dziecko podlega obowiązkowi szkolnemu - opinię dyrektora szkoły, do której dziecko uczęszcza, dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko tego obowiązku w czasie wykonywania przez nie pracy lub innych zajęć zarobkowych.

Zezwolenie wydane przez właściwego inspektora pracy powinno zawierać:

1. dane osobowe dziecka i jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna,
2. oznaczenie podmiotu zatrudniającego,
3. określenie rodzaju pracy lub innych zajęć zarobkowych, które może wykonywać dziecko,
4. określenie dopuszczalnego okresu wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych,
5. określenie dopuszczalnego dobowego wymiaru czasu pracy lub innych zajęć zarobkowych,
6. inne niezbędne ustalenia, wymagane ze względu na dobro dziecka lub rodzaj, charakter albo warunki wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko.

Zobacz również serwis: Pracownik

W przypadku gdy wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych powoduje zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka bądź też zagraża wypełnianiu obowiązku szkolnego, inspektor pracy odmawia wydania zezwolenia.

Inspektor pracy cofa wydane zezwolenie na wniosek przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka. Co ważne taki wniosek nie wymaga uzasadnienia. Podkreślenia wymaga również fakt, że inspektor pracy może cofnąć zezwolenie z urzędu, jeżeli stwierdzi, że warunki pracy dziecka nie odpowiadają warunkom określonym w wydanym wcześniej zezwoleniu.