REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawne formy opieki w Niemczech

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paul Ostrowski
Adwokat i notariusz
Prawne formy opieki w Niemczech/ fot. Fotolia
Prawne formy opieki w Niemczech/ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Do prawnych form opieki w Niemczech zaliczane jest pełnomocnictwo prewencyjne (Vorsorgevollmacht) oraz rozporządzenie pacjenta odnośnie osoby opiekuna (Patientenverfügung). Czy prawne formy opieki funkcjonujące w Niemczech są znane także prawu polskiemu?

Przemiany demograficzne, których objawem jest m.in. starzenie się społeczeństwa niejako zmusiły ustawodawcę niemieckiego do opracowania nowych prawnych form odnośnie opieki. Powstaje pytanie, kto ma reprezentować osobę, która na skutek niedołęstwa fizycznego lub umysłowego, nie jest w stanie troszczyć się o swoje sprawy.

REKLAMA

REKLAMA

Małżonkowie, co jest mało znane, nie są ustawowo uprawnieni do wzajemnej reprezentacji. Dotyczy to też rodziców, rodzeństwa czy innych krewnych.

Zobacz również: Opiekun prawny dla osoby starszej

Opiekun osoby starszej

Do reformy pełnomocnikiem prawnym osoby pełnoletniej był opiekun (Betreuer). Czyli – podobnie jak w Polsce – osoba wyznaczona przez sąd opiekuńczy (Betreungsgericht, jako osobny wydział niemieckiego sądu rejonowego Amtsgericht).

REKLAMA

Pełnomocnictwo prewencyjne

Aby jednak tego uniknąć wprowadzono możliwość sporządzenia pełnomocnictwa prewencyjnego. Przez pełnomocnictwo prewencyjne na wypadek niedołęstwa fizycznego czy umysłowego można wskazać osobę zaufania, która jest pełnomocnikiem na rzecz mocodawcy. Pełnomocnik może, w zakresie udzielonego mu pełnomocnictwa, podejmować czynności prawne (np. załatwiać sprawy bankowe lub ubezpieczeniowe, zawierać umowy z domem opieki społecznej) ze skutkiem dla mocodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

§ 1896 ust. 2 BGB (niem. Kodeks cywilny) brzmi: Opiekun może zostać ustanowiony jedynie w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne. Opieka jest zbędna, jeżeli sprawy osoby pełnoletniej mogą zostać załatwione przez pełnomocnika (…) tak samo dobrze, jak przez opiekuna. Daje to pierwszeństwo pełnomocnictwu prewencyjnemu. Powyższy przepis wszedł w życie już w dniu 1 stycznia 1992 r., ale jego stosowanie w szerokim zakresie, ze względów ekonomicznych, nastąpiło dopiero w późniejszym okresie.

Rozporządzenie odnośnie osoby opiekuna

Poza tym wprowadzono do niemieckiego kodeksu cywilnego instytucję rozporządzenia odnośnie osoby opiekuna. Ma ono drugorzędne znaczenie, ponieważ nie wyłącza udziału sądu opiekuńczego w ustanawianiu osoby opiekuna. Opiekun podlega – w przeciwieństwie do pełnomocnika prewencyjnego – nadzorowi sądowemu.

Rozporządzenie pacjenta

W praktyce najczęściej sporządzane jest pełnomocnictwo prewencyjne wraz z rozporządzeniem pacjenta w formie aktu notarialnego, chociaż ustawa przewiduje formę pisemną tylko dla rozporządzenia pacjenta. Rozporządzenie pacjenta nie stanowi, kto ma reprezentować określoną osobę, a jedynie - co musi uczynić pełnomocnik w przypadku jego nieuleczalnej choroby.

Zobacz również: Sanatorium – wspólny wyjazd małżonków

Pełnomocnictwo to powinno być zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Prewencyjnych, który jest prowadzony już od 2003 r. przez Związkową Izbę Notarialną (Bundesnotarkammer; www.vorsorgeregister.de). Rejestracja nie jest warunkiem ważności pełnomocnictwa. Sąd opiekuńczy sprawdza jednak w powyższym rejestrze (z urzędu, przed ustanowieniem opiekuna), czy sporządzone zostało pełnomocnictwo prewencyjne. Jeżeli pełnomocnictwo zostało sporządzone, to sąd nie ustala opiekuna.

Zadaj pytanie na Forum

Pełnomocnictwo prewencyjne a prawo polskie

Polski system prawny nie zna pełnomocnictwa prewencyjnego, co powoduje, że nie osoba zainteresowana, a sąd opiekuńczy wyznacza w powyższych przypadkach opiekuna czy kuratora. Poza tym pełnomocnictwo prewencyjne jest z reguły pełnomocnictwem generalnym, a pełnomocnictwo generalne nie jest w Polce prawnie dopuszczalne (pomijamy tutaj zagadnienia prokury).

Pełnomocnictwo prewencyjne (Vorsorgevollmacht) i rozporządzenie pacjenta odnośnie osoby opiekuna (Patientenverfügung) nie są znane prawu polskiemu.

Dyspozycja pacjenta w kwestii przyszłych zabiegów  medycznych

W dyspozycji pacjenta (Patientenverfügung) można z góry określić, na wypadek choroby wykluczającej podejmowanie własnej decyzji, czy np. mają być podejmowane zabiegi przedłużające życie. Regulujący tę materię § 1901 a BGB brzmi: Jeżeli osoba pełnoletnia, zdolna do udzielenia zgody, ustali w formie pisemnej, że na wypadek braku zdolności do wyrażenia woli, udziela czy nie udziela swej zgody na badanie jej stanu zdrowia, leczenie, czy zabiegi, które w chwili składania oświadczenia nie są jeszcze znane (rozporządzenie pacjenta), opiekun sprawdza, czy te ustalenia odnoszą się do aktualnej sytuacji życiowej i zdrowotnej. Jeżeli tak, opiekun zobowiązany jest wyrazić i spełnić wolę osoby podlegającej opiece. Przepis ten wszedł w życie w dniu 1 września 2009 r.

Każdy mieszkaniec Niemiec, niezależnie od obywatelstwa, może sporządzić powyższe pełnomocnictwa i rozporządzenia.

Niemieckie rozwiązania odnośnie pełnomocnictwa i rozporządzenia pacjenta zostały pozytywnie ocenione przez polskich notariuszy. Polscy notariusza stwierdzili, że dotychczasowy polski stan prawny prowadzi do przeciążenia sądów opiekuńczych i powstania wysokich kosztów. Obywatele powinni mieć możliwość samodzielnego decydowania o swoich losach. Państwo nie powinno narzucać rozwiązań w sferze majątkowej i osobistej, lecz pozostawić te sprawy w zakresie autonomii woli jednostki. Powyższy tekst stanowi bardzo skrócone sprawozdanie ze spotkania polskich i niemieckich notariuszy w Krakowie, które odbyło się w dniach 5-7 października 2012 r.

Polecamy serwis: Prawa seniora

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PFRON: Do 10 punktów dla osób niepełnosprawnych. Głównie stopień znaczny. Jest też kryterium wieku

W PFRON funkcjonuje system punktów. Aby otrzymać dofinansowanie do np. zakupu samochodu w PFRON (przez osobę niepełnosprawną) trzeba złożyć wniosek. Dzięki systemowi punktów można otrzymać dodatkowe punkty. Maksymalna korzyść to 10 punktów. Dzięki nim osoba niepełnosprawna ma szanse na wyższe dofinansowanie z PFRON.

Zasiłki z MOPS dla osób z niepełnosprawnościami i opiekunów w 2026 r. [FAQ]

Wraz ze zbliżającym się początkiem 2026 roku rośnie ilość pytań o zasiłki dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Które świadczenia wzrosną i dlaczego? Czy zmienią się kryteria dochodowe? Odpowiadamy!

Przewrót w dziedziczeniu nieruchomości: nie odziedziczysz już mieszkania po zmarłym z mocy prawa i niezależnie od wysokości dochodów, tylko dlatego, że „twoi rodzice w tym lokalu mieszkali i miałeś takie szczęście”

W dniu 19 września 2025 r., w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy o dodatkach mieszkaniowych, która ma wprowadzić przewrót w zasadach „dziedziczenia” stosunku najmu mieszkań komunalnych. Jest to projekt, który podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca br., został zapowiedziany przez wiceministra rozwoju i technologii Tomasza Lewandowskiego i którego celem – jak zostało wówczas wspomniane – jest ukrócenie bogacenia się na komunalnych zasobach mieszkaniowych przez osoby o wysokich dochodach, które są już w posiadaniu innych nieruchomości w danym mieście.

Obowiązkowa fotowoltaika na budynkach [harmonogram]. Tak nowe przepisy unijne zmienią polski rynek budowlany

Unijna dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), której implementacja w Polsce nastąpi do 2026 roku, wprowadza obowiązek instalacji paneli fotowoltaicznych lub kolektorów słonecznych na dachach określonych typów budynków. To jedno z najważniejszych rozwiązań prawnych w obszarze transformacji energetycznej ostatnich lat, które może na trwałe zmienić sposób projektowania i eksploatacji nieruchomości w Polsce. Sprawdź, czy zmiany dotyczą również ciebie

REKLAMA

Rozczarowanie w Sejmie. Kierowcy nie dostaną ulgi od składki OC

Nie będzie można wycofać samochód osobowy (każdy) z użytkowania i nie płacić OC. Komisja Sejmowa proponuje umieszczenie w koszu większości postulatów deregulacji polskiego prawa. Miał skorzystać każdy kierowca. Urzędów miało nie będzie już interesował powód wycofania samochodu z ruchy. Autorzy ustawy chcieli dać kierowcom możliwość wycofania z użytkowania samochodu bo: "drugi samochód w rodzinie", "wyjazd za granicę", "kamper używany raz na jakiś czas" (powodu nie trzeba było uzasadniać).

Czy będzie dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nadal prowadzi prace nad wprowadzeniem dodatku dla osób z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy oraz orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, pobierających inne świadczenia niż renta socjalna. Tak wynika z odpowiedzi udzielonej portalowi Infor.pl. Aktualnie nie można jednak wskazać terminu wejścia w życie planowanych zmian.

Rewolucja w księgach wieczystych? Nowe przepisy zmienią dostęp do danych właścicieli nieruchomości i uderzą w nielegalne portale

Nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece ma całkowicie zmienić sposób, w jaki Polacy uzyskują dostęp do danych o nieruchomościach. Koniec z anonimowym podglądaniem rejestrów – rząd chce wprowadzić obowiązkowe logowanie i pełną identyfikację użytkowników, by powstrzymać kradzież danych, handel informacjami i działalność nielegalnych portali.

Zasiłek opiekuńczy 2025: także na opiekę nad chorym rodzicem lub innym członkiem rodziny. Warunki, zasady, kwota i okres przysługiwania

ZUS informuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko na chore dziecko, ale można z niego skorzystać także w sytuacji, gdy naszego wsparcia i pomocy w chorobie potrzebuje rodzic. W ciągu roku kalendarzowego przysługuje 14 dni zasiłku z tytułu sprawowania opieki nad chorym rodzicem.

REKLAMA

Zużyte chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe nie trafią już do odpadów zmieszanych. Do 31 grudnia 2025 r. każdy właściciel nieruchomości musi, na własny koszt, wyposażyć się w nowy pojemnik na odpady, spełniający szczególne wymagania

Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych (a konkretnie podział bioodpadów na dwie odrębne frakcje) i wprowadzenie od 1 stycznia 2026 r. nowego pojemnika na śmieci, celem gromadzenia w nim odpadów kuchennych BIO (do których zaliczone zostały m.in. chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe) – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2026 został ustalony na poziomie co najmniej 56% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla właścicieli nieruchomości, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400 proc.

Nowelizacja kodeksu pracy: Nie jest prosto na nowo przeliczyć staż. Dłuższe urlopy, wyższe odprawy, awans. Wszystko zależy od ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

REKLAMA