REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawne formy opieki w Niemczech

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paul Ostrowski
Adwokat i notariusz
Prawne formy opieki w Niemczech/ fot. Fotolia
Prawne formy opieki w Niemczech/ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Do prawnych form opieki w Niemczech zaliczane jest pełnomocnictwo prewencyjne (Vorsorgevollmacht) oraz rozporządzenie pacjenta odnośnie osoby opiekuna (Patientenverfügung). Czy prawne formy opieki funkcjonujące w Niemczech są znane także prawu polskiemu?

Przemiany demograficzne, których objawem jest m.in. starzenie się społeczeństwa niejako zmusiły ustawodawcę niemieckiego do opracowania nowych prawnych form odnośnie opieki. Powstaje pytanie, kto ma reprezentować osobę, która na skutek niedołęstwa fizycznego lub umysłowego, nie jest w stanie troszczyć się o swoje sprawy.

REKLAMA

Małżonkowie, co jest mało znane, nie są ustawowo uprawnieni do wzajemnej reprezentacji. Dotyczy to też rodziców, rodzeństwa czy innych krewnych.

Zobacz również: Opiekun prawny dla osoby starszej

Opiekun osoby starszej

Do reformy pełnomocnikiem prawnym osoby pełnoletniej był opiekun (Betreuer). Czyli – podobnie jak w Polsce – osoba wyznaczona przez sąd opiekuńczy (Betreungsgericht, jako osobny wydział niemieckiego sądu rejonowego Amtsgericht).

Pełnomocnictwo prewencyjne

REKLAMA

Aby jednak tego uniknąć wprowadzono możliwość sporządzenia pełnomocnictwa prewencyjnego. Przez pełnomocnictwo prewencyjne na wypadek niedołęstwa fizycznego czy umysłowego można wskazać osobę zaufania, która jest pełnomocnikiem na rzecz mocodawcy. Pełnomocnik może, w zakresie udzielonego mu pełnomocnictwa, podejmować czynności prawne (np. załatwiać sprawy bankowe lub ubezpieczeniowe, zawierać umowy z domem opieki społecznej) ze skutkiem dla mocodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

§ 1896 ust. 2 BGB (niem. Kodeks cywilny) brzmi: Opiekun może zostać ustanowiony jedynie w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne. Opieka jest zbędna, jeżeli sprawy osoby pełnoletniej mogą zostać załatwione przez pełnomocnika (…) tak samo dobrze, jak przez opiekuna. Daje to pierwszeństwo pełnomocnictwu prewencyjnemu. Powyższy przepis wszedł w życie już w dniu 1 stycznia 1992 r., ale jego stosowanie w szerokim zakresie, ze względów ekonomicznych, nastąpiło dopiero w późniejszym okresie.

Rozporządzenie odnośnie osoby opiekuna

Poza tym wprowadzono do niemieckiego kodeksu cywilnego instytucję rozporządzenia odnośnie osoby opiekuna. Ma ono drugorzędne znaczenie, ponieważ nie wyłącza udziału sądu opiekuńczego w ustanawianiu osoby opiekuna. Opiekun podlega – w przeciwieństwie do pełnomocnika prewencyjnego – nadzorowi sądowemu.

Rozporządzenie pacjenta

W praktyce najczęściej sporządzane jest pełnomocnictwo prewencyjne wraz z rozporządzeniem pacjenta w formie aktu notarialnego, chociaż ustawa przewiduje formę pisemną tylko dla rozporządzenia pacjenta. Rozporządzenie pacjenta nie stanowi, kto ma reprezentować określoną osobę, a jedynie - co musi uczynić pełnomocnik w przypadku jego nieuleczalnej choroby.

Zobacz również: Sanatorium – wspólny wyjazd małżonków

Pełnomocnictwo to powinno być zarejestrowane w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictw Prewencyjnych, który jest prowadzony już od 2003 r. przez Związkową Izbę Notarialną (Bundesnotarkammer; www.vorsorgeregister.de). Rejestracja nie jest warunkiem ważności pełnomocnictwa. Sąd opiekuńczy sprawdza jednak w powyższym rejestrze (z urzędu, przed ustanowieniem opiekuna), czy sporządzone zostało pełnomocnictwo prewencyjne. Jeżeli pełnomocnictwo zostało sporządzone, to sąd nie ustala opiekuna.

Zadaj pytanie na Forum

Pełnomocnictwo prewencyjne a prawo polskie

Polski system prawny nie zna pełnomocnictwa prewencyjnego, co powoduje, że nie osoba zainteresowana, a sąd opiekuńczy wyznacza w powyższych przypadkach opiekuna czy kuratora. Poza tym pełnomocnictwo prewencyjne jest z reguły pełnomocnictwem generalnym, a pełnomocnictwo generalne nie jest w Polce prawnie dopuszczalne (pomijamy tutaj zagadnienia prokury).

Pełnomocnictwo prewencyjne (Vorsorgevollmacht) i rozporządzenie pacjenta odnośnie osoby opiekuna (Patientenverfügung) nie są znane prawu polskiemu.

Dyspozycja pacjenta w kwestii przyszłych zabiegów  medycznych

W dyspozycji pacjenta (Patientenverfügung) można z góry określić, na wypadek choroby wykluczającej podejmowanie własnej decyzji, czy np. mają być podejmowane zabiegi przedłużające życie. Regulujący tę materię § 1901 a BGB brzmi: Jeżeli osoba pełnoletnia, zdolna do udzielenia zgody, ustali w formie pisemnej, że na wypadek braku zdolności do wyrażenia woli, udziela czy nie udziela swej zgody na badanie jej stanu zdrowia, leczenie, czy zabiegi, które w chwili składania oświadczenia nie są jeszcze znane (rozporządzenie pacjenta), opiekun sprawdza, czy te ustalenia odnoszą się do aktualnej sytuacji życiowej i zdrowotnej. Jeżeli tak, opiekun zobowiązany jest wyrazić i spełnić wolę osoby podlegającej opiece. Przepis ten wszedł w życie w dniu 1 września 2009 r.

Każdy mieszkaniec Niemiec, niezależnie od obywatelstwa, może sporządzić powyższe pełnomocnictwa i rozporządzenia.

Niemieckie rozwiązania odnośnie pełnomocnictwa i rozporządzenia pacjenta zostały pozytywnie ocenione przez polskich notariuszy. Polscy notariusza stwierdzili, że dotychczasowy polski stan prawny prowadzi do przeciążenia sądów opiekuńczych i powstania wysokich kosztów. Obywatele powinni mieć możliwość samodzielnego decydowania o swoich losach. Państwo nie powinno narzucać rozwiązań w sferze majątkowej i osobistej, lecz pozostawić te sprawy w zakresie autonomii woli jednostki. Powyższy tekst stanowi bardzo skrócone sprawozdanie ze spotkania polskich i niemieckich notariuszy w Krakowie, które odbyło się w dniach 5-7 października 2012 r.

Polecamy serwis: Prawa seniora

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

REKLAMA

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

REKLAMA

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA