Niepełnosprawność, Pracodawca

W dniu 26 maja 2025 r. zostało wydane rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które „ugruntowało” w przepisach dotyczących orzekania o niepełnosprawności wcześniejsze wytyczne Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, które miały na celu zakończenie procederu „upokarzania” osób z trwałą niepełnosprawnością, zmuszając je do wielokrotnego stawania przed zespołami orzeczniczymi celem udowadniania braku szans na poprawę stanu zdrowia. Okazuje się jednak, że dla osób niepełnosprawnych, które ukończyły 16 rok życia – nie są one jednak tak korzystne, jak zakładały ww. przełomowe wytyczne Łukasz Krasonia z marca 2025 r.

Zmienią się zasady orzekania o niepełnosprawności oraz o ustalaniu stopni niepełnosprawności. Dawno nas tak nie upokorzyli podkreślają osoby z niepełnosprawnościami, które czują żal. Wszystko za sprawą nowego rozporządzenia, o którym mówi się już od kilku miesięcy. Dokonując jednak analizy postulatów środowisk osób z niepełnosprawnościami oraz samej Rzecznik Praw Dziecka, która zaangażowała się w sprawię, trzeba przyznać, że przepisy nie są tak korzystne jak postulowano i jak mogłyby być. Rozporządzenie nie jest zgodne z wytycznymi pełnomocnika Łukasza Krasonia, który już teraz nie pisze szumnie na stronie o orzeczeniach na stałe a podkreśla jedynie: mniej formalności – orzeczenia o niepełnosprawności oraz orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na dłużej.

Osoby z niepełnosprawnościami często zastanawiają się na jak długo można otrzymać orzeczenie. Temat ten jest szczególnie aktualny w kontekście nowych wytycznych dla zespołów orzeczniczych i nowelizacji rozporządzenia w zakresie okresów, na jakie wydawane są dokumenty. Jakie przepisy obowiązują w 2025 r.?

Dofinansowanie dla pracodawców zatrudniających młodocianych pracowników. Chodzi o koszty kształcenia młodocianego pracownika. W 2025 r. budżet wynosi prawie 470 mln zł. Kim jest pracownik młodociany? Jakie dofinansowanie i za co można uzyskać? Jakie warunki muszą zostać spełnione, by uzyskać dofinansowanie? Kto przyznaje dofinansowanie?

Kontynuowanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy (u którego wykonywano pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury) – powoduje zawieszenie tej emerytury, nawet w odniesieniu do osób, które osiągnęły już powszechny wiek emerytalny (czyli – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn). Istnieje jednak bardzo prosty sposób na obejście przepisów, który pozwala na kontynuowanie dotychczasowej pracy i jednoczesne pobieranie świadczenia emerytalnego. Dzięki niemu – emeryci nie muszą wybierać pomiędzy dalszym pozostawaniem w stosunku zatrudniania i otrzymywaniem wynagrodzenia, a zrezygnowaniem z pracy i uzyskiwaniem wyłącznie emerytury.

Wiele osób wciąż szuka informacji na temat tego co daje orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim, dawniej określane jako trzecia grupa inwalidzka (III grupa). Ten stopień definiuje osoby, których naruszona sprawność organizmu powoduje istotne pogorszenie zdolności do wykonywania pracy lub ograniczenia w pełnieniu ról społecznych. W 2025 roku władze, PFRON, a także rząd i samorządy przygotowały szereg udogodnień oraz wsparć finansowych dla beneficjentów tego stopnia niepełnosprawności. Przyglądamy się najważniejszym z nich, tym bardziej, że wiele osób zastanawia się: co po wyborach dla III grupy inwalidzkiej - stopień lekki?

W dniu 26 maja 2025 r. ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podpisała rozporządzenie wydłużające minimalne okresy ważności orzeczeń o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności. Chodzi o rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Podeszły wiek – jeżeli wynika z niego obniżenie sprawności danej osoby na poziomie, który powoduje ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, czyli w codziennym funkcjonowaniu – jest czynnikiem, który, w sposób pośredni, może determinować niepełnosprawność danej osoby. Z danych GUS wynika, że ponad 62 proc. wszystkich osób niepełnosprawnych w Polsce, to osoby w wieku powyżej 60 roku życia. Jeżeli zachodzą ku temu przesłanki – warto, żeby osoby w wieku senioralnym, zadbały o uzyskanie dla siebie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, ponieważ na jego podstawie, przysługuje im prawo do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień.

„Jestem już na emeryturze, którą wypłaca mi ZUS. Mój stan zdrowia w ostatnim czasie znacznie się pogorszył. Czy w związku z tym mogę ubiegać się o stopień niepełnosprawności? Co daje orzeczenie w przypadku osoby starszej” – pyta Czytelniczka.

Prezydent Andrzej Duda 10 kwietnia 2025 r. podpisał ustawę z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa zakłada między innymi dofinansowania do zatrudniania osób powyżej 50 roku życia, bon na zasiedlenie oraz świadczenie aktywizacyjne. Ustawa wejdzie w życie 1 czerwca 2025 r.

Legitymacja jest ważnym dokumentem osoby z niepełnosprawnością. Kto może ją uzyskać i na jak długo? Jak wygląda taki dokument i co daje w 2025 roku?

W dniu 24 kwietnia 2025 r. sejmowa Komisja do Spraw Petycji, w następstwie skierowanej do niej petycji obywatelskiej, wystąpiła do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zajęcie stanowiska w kwestii zmiany przepisów kodeksu pracy w zakresie określania obowiązków pracowników w ramach stosunku pracy. Zakazane miałoby być stosowanie otwartej klauzuli zobowiązującej pracownika do wykonywania wszystkich poleceń przełożonego, niewymienionych w zakresie jego obowiązków (stanowiskowej karcie pracy).

Czy pracodawca ma obowiązek udzielić zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej? Czym jest siła wyższa? Kiedy pracownik powinien poinformować pracodawcę o taki zwolnieniu? Czy dni przeznaczone na zwolnienie z powodu działania siły wyższej przechodzą na kolejny rok?

Kontrowersji wokół Karty Dużej Rodziny ciąg dalszy. Dlaczego? Bo nie dla wszystkich niepełnosprawnych dzieci Karta Dużej Rodziny jest bez ograniczeń wiekowych. Uprzywilejowane są osoby ze stopniem znacznym i lekkim. Zadajemy więc pytanie: czemu znowu stopień lekki pokrzywdzony przez prawo?

Pracownikowi z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnoprawności przysługuje prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Nie przysługuje on jednak od razu i nie w każdym przypadku. Stąd propozycja zmiany aktualnych przepisów.

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Od 28 czerwca 2025 r. produkty i usługi wprowadzane na rynek będą musiały spełniać określone wymogi i być dostosowane również do osób z niepełnosprawnościami. To oznacza wiele zmian również dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Zbliża się termin, od którego wszystkie firmy świadczące określone usługi lub sprzedające wybrane produkty będą musiały zapewnić ich dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Od 28 czerwca 2025 r. niespełnienie wymagań może wiązać się z wysokimi grzywnami oraz utratą reputacji.

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Cyfrowe wykluczenie stanowi często bagatelizowany aspekt mobbingu. Prawo nie nadąża za zmieniającym się środowiskiem pracy. Coraz częściej występująca praca zdalna, powszechne używanie komunikatorów, sprawiają że mobbing nie jest już tylko zjawiskiem bezpośrednim – doświadczalnym i widzialnym przez wszystkich, ale staje się cichy i trudny do udowodnienia dla osób nękanych. Według badań ponad 40 proc. pracowników przyznaje, że doświadcza mobbing.¹

Podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia nie dotyczy tylko przywilejów dla pracowników, bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami. W bardzo obszernej ustawie można znaleźć szereg przepisów uprawniających pracodawców do wielu ulg, w tym z zakresie opłacania składek ubezpieczeniowych, jak i dofinansowań.

Na orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności znaleźć można symbol niepełnosprawności. Niektóre osoby mogą mieć przypisane więcej niż jeden symbol. Co oznaczają poszczególne symbole? Czy można mieć więcej niż jeden symbol?

Pracujący doktoranci w związku z łączeniem pracy zarobkowej z przygotowywaniem się do obrony rozprawy doktorskiej mają zapewnioną możliwość wystąpienia o dodatkowy urlop oraz zwolnienie z pracy. Jaki jest wymiar dodatkowego urlopu? Jakie warunki należy spełniać?

Okazuje się, że niepełnosprawność jest często powodem odmowy przyjęcia dziecka do przedszkola. Takie działanie dyrektora przedszkola jest niezgodne z prawem. Należy zgłaszać takie przypadki.

Leki przepisane przez lekarza, zabiegi rehabilitacyjne i ulga rehabilitacyjna to tematy, które wywołują wiele pytań wśród podatników. Czy terapia również wchodzi w zakres odliczeń? Kto może skorzystać z tego przywileju podatkowego i jakie warunki trzeba spełnić? Sprawdzamy, co mówi prawo o odliczeniach na cele rehabilitacyjne.