REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ZUS Vademecum

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
 ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik, który wykonuje swoją pracę na rzecz pracownika w zamian otrzymuje wynagrodzenie. Z wynagrodzenia pracownika odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Kwestiami związanymi z ubezpieczeniem społecznym, jak sama nazwa wskazuje zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych to jednostka państwowa odpowiedzialna za wypłatę emerytur i rent oraz zasiłków. Do najważniejszych zadań ZUS należą obowiązki związane z ubezpieczeniami społecznymi. ZUS między innymi stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłaca te świadczenia oraz wymierza i pobiera składki na ubezpieczenia społeczne, prowadzi rozliczeń z płatnikami składek.

REKLAMA

W Polsce w skład ubezpieczeń społecznych wchodzą: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Podleganie ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym może odbywa się w sposób dobrowolny lub obowiązkowy. Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegają przede wszystkim pracownicy. Ponadto ubezpieczeniu temu obowiązkowo podlegają również:

  • osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
  • osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług,
  • osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi,
  • osoby rezygnujące z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem,
  • osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne.

Zobacz także: Kto podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu

Prawo do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego mają między innymi:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • małżonkowie pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy ONZ,
  • osoby, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego,
  • obywatele polscy wykonujący pracę za granicą w podmiotach zagranicznych,
  • studenci oraz uczestnicy studiów doktoranckich,
  • alumni seminariów duchownych, nowicjusze, postulanci i junioryści do ukończenia 25 roku życia,
  • posłowie do Parlamentu Europejskiego wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej.

Zobacz także: Kto może dobrowolnie ubezpieczyć się emerytalnie i rentowo

Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w przypadku osób podlegających tym ubezpieczeniom dobrowolnie opłacają te osoby.

Składki na ubezpieczenia emerytalne opłacają z własnych środków ubezpieczeni, podlegający ubezpieczeniom obowiązkowo oraz płatnicy składek. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność, oraz osób finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni.

Zobacz także: Kto opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Ubezpieczenie chorobowe

Ubezpieczenie chorobowe to ubezpieczenie w razie choroby lub macierzyństwa. Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Możliwe jest również dobrowolne podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, czyli na przykład osoby wykonujące pracę nakładczą,  wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące.

Zobacz także: Kto obowiązkowo podlega ubezpieczeniu chorobowemu

Pracownicy to grupa osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. Z ubezpieczenia chorobowego pracownikom przysługuje: zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński, zasiłek wyrównawczy.

Zobacz także: Jakie świadczenia przysługują pracownikowi z ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczenie wypadkowe

Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak pomimo tego faktu, część osób które podlegają tym ubezpieczeniom, nie będą podlegały ubezpieczeniu wypadkowemu. Zaliczymy do tej grupy między innymi osoby  bezrobotne pobierający zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie integracyjne, posłowie do Parlamentu Europejskiego, osoby wykonujące pracę nakładczą, żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych, osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Zobacz także: Kto podlega ubezpieczeniu wypadkowemu

Z ubezpieczenia wypadkowemu ubezpieczonemu przysługuje zasiłek chorobowy, w razie niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Z ubezpieczenia chorobowego przysługuje ponadto: świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rodzinna, czy renta szkoleniowa.

Zobacz także: Co daje objęcie ubezpieczeniem wypadkowym

Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne

Pracownicy podlegają przez cały czas trwania stosunku pracy obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnym, rentowym, chorobowym oraz wypadkowym.

Zobacz także: Jakim ubezpieczeniom podlega pracownik

Do ubezpieczeń społecznych pracownika zgłasza pracodawca, ponieważ to on jest płatnikiem składek. Wysokości składek składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi 19,52 proc. i jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i pracownika. Składka na ubezpieczenie rentowe wynosi 13 proc. Jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i zatrudnionego. Składka na ubezpieczenie chorobowe w wysokości 2,45 %, opłacana jest w całości z wynagrodzenia pracownika. Składka na ubezpieczenie wypadkowe jest opłacana w całości przez pracodawcę i ustalana jest indywidualnie dla każdego pracodawcy.

Zobacz także: Jaka jest wysokość składek na ubezpieczenie społeczne pracowników

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stare) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

REKLAMA

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

REKLAMA

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

Dodatek za pracę w nocy od 1 czerwca 2025 r.

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w czerwcu? jak się go oblicza? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

REKLAMA