REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ZUS Vademecum

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
 ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik, który wykonuje swoją pracę na rzecz pracownika w zamian otrzymuje wynagrodzenie. Z wynagrodzenia pracownika odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Kwestiami związanymi z ubezpieczeniem społecznym, jak sama nazwa wskazuje zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych to jednostka państwowa odpowiedzialna za wypłatę emerytur i rent oraz zasiłków. Do najważniejszych zadań ZUS należą obowiązki związane z ubezpieczeniami społecznymi. ZUS między innymi stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłaca te świadczenia oraz wymierza i pobiera składki na ubezpieczenia społeczne, prowadzi rozliczeń z płatnikami składek.

REKLAMA

W Polsce w skład ubezpieczeń społecznych wchodzą: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Podleganie ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym może odbywa się w sposób dobrowolny lub obowiązkowy. Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegają przede wszystkim pracownicy. Ponadto ubezpieczeniu temu obowiązkowo podlegają również:

  • osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
  • osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług,
  • osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi,
  • osoby rezygnujące z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem,
  • osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne.

Zobacz także: Kto podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu

Prawo do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego mają między innymi:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • małżonkowie pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy ONZ,
  • osoby, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego,
  • obywatele polscy wykonujący pracę za granicą w podmiotach zagranicznych,
  • studenci oraz uczestnicy studiów doktoranckich,
  • alumni seminariów duchownych, nowicjusze, postulanci i junioryści do ukończenia 25 roku życia,
  • posłowie do Parlamentu Europejskiego wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej.

Zobacz także: Kto może dobrowolnie ubezpieczyć się emerytalnie i rentowo

Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w przypadku osób podlegających tym ubezpieczeniom dobrowolnie opłacają te osoby.

Składki na ubezpieczenia emerytalne opłacają z własnych środków ubezpieczeni, podlegający ubezpieczeniom obowiązkowo oraz płatnicy składek. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność, oraz osób finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni.

Zobacz także: Kto opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Ubezpieczenie chorobowe

Ubezpieczenie chorobowe to ubezpieczenie w razie choroby lub macierzyństwa. Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Możliwe jest również dobrowolne podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, czyli na przykład osoby wykonujące pracę nakładczą,  wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące.

Zobacz także: Kto obowiązkowo podlega ubezpieczeniu chorobowemu

Pracownicy to grupa osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. Z ubezpieczenia chorobowego pracownikom przysługuje: zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński, zasiłek wyrównawczy.

Zobacz także: Jakie świadczenia przysługują pracownikowi z ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczenie wypadkowe

Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak pomimo tego faktu, część osób które podlegają tym ubezpieczeniom, nie będą podlegały ubezpieczeniu wypadkowemu. Zaliczymy do tej grupy między innymi osoby  bezrobotne pobierający zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie integracyjne, posłowie do Parlamentu Europejskiego, osoby wykonujące pracę nakładczą, żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych, osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Zobacz także: Kto podlega ubezpieczeniu wypadkowemu

Z ubezpieczenia wypadkowemu ubezpieczonemu przysługuje zasiłek chorobowy, w razie niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Z ubezpieczenia chorobowego przysługuje ponadto: świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rodzinna, czy renta szkoleniowa.

Zobacz także: Co daje objęcie ubezpieczeniem wypadkowym

Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne

Pracownicy podlegają przez cały czas trwania stosunku pracy obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnym, rentowym, chorobowym oraz wypadkowym.

Zobacz także: Jakim ubezpieczeniom podlega pracownik

Do ubezpieczeń społecznych pracownika zgłasza pracodawca, ponieważ to on jest płatnikiem składek. Wysokości składek składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi 19,52 proc. i jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i pracownika. Składka na ubezpieczenie rentowe wynosi 13 proc. Jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i zatrudnionego. Składka na ubezpieczenie chorobowe w wysokości 2,45 %, opłacana jest w całości z wynagrodzenia pracownika. Składka na ubezpieczenie wypadkowe jest opłacana w całości przez pracodawcę i ustalana jest indywidualnie dla każdego pracodawcy.

Zobacz także: Jaka jest wysokość składek na ubezpieczenie społeczne pracowników

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatek pielęgnacyjny przed ukończeniem 75 lat. Ważny warunek i przykład z sądu

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

W lipcu 2025 roku już 900 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?

Na początku 2025 roku pisaliśmy o tym, że każdy, kto opłaca składkę zdrowotną, może liczyć na 600 plus na dentystę. Co się w tym zakresie zmieniło? Głównie kwoty. Inflacja hamuje, ceny rosną, a pacjenci mają już 900 plus na dentystę.

Od 1 lipca 2025 r. dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów łatwiej o sanatorium. Rozporządzenie w mocy [NOWY WNIOSEK]

Zmieniły się zasady wystawiania skierowania na leczenie uzdrowiskowe / rehabilitację uzdrowiskową - jest nowy wzór wniosku. Według nowych zasad i przepisów rozporządzenia, które już obowiązują, także lista lekarzy, którzy mogą kierować na leczenie jest rozbudowana. Oznacza to tyle, że osoby z niepełnosprawnościami i seniorzy, którzy leczą się u lekarzy z zakresu tych specjalności będą mieli uproszczone możliwości dostania się na leczenie uzdrowiskowe. Co jeszcze się zmienia i skąd wynikają te zmiany?

Mieszkanie Plus dla 9,9 mln seniorów - nowy rządowy program bez kryterium dochodowego oraz bez zmian w prawie dziedziczenia. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać lokal mieszkalny?

Rząd przygotowuje nowe rozwiązanie mieszkaniowe dla 9,9 mln seniorów – tzw. najem senioralny. Dzięki niemu starsze osoby, nawet posiadające własne mieszkanie, będą mogły zamieszkać w lokalu gminnym dostosowanym do ich potrzeb - bez żadnych barier oraz bez konieczności spełniania kryterium dochodowego. Celem projektu jest zapewnienie seniorom większej niezależności i poprawa warunków życia bez konieczności przeprowadzki do domu opieki.

REKLAMA

Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał przekraczający 32 lub 35 st. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie? Miały zacząć obowiązywać od 1 czerwca 2025 r. Okazuje się, że wejdą ale najwcześniej po 1 stycznia 2027 r.

ZUS: Kolejne prawomocne orzeczenie sądu II instancji. SA w Katowicach stanął po stronie emerytki [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach.

REKLAMA

MRPiPS wprowadza bezwzględny zakaz pracy w czasie upałów. Kara do 3 lat pozbawienia wolności dla pracodawcy, który nie zwolni pracowników do domów

W związku ze zmianą klimatu i wynikającymi z niej coraz częstszymi falami upałów, w czasie których temperatury niejednokrotnie przekraczają 30 st. C – MRPiPS zdecydowało się na dookreślenie w przepisach o BHP maksymalnych progów temperatury (wynikającej z warunków atmosferycznych), których przekroczenie skutkować będzie zakazem wykonywania pracy przez pracowników. Projekt resortu pracy nie obejmuje jednak, na tych samych zasadach, wszystkich pracowników – ochroną przed pracą w upalnych warunkach, nie zostaną objęci m.in. pracownicy gastronomii, hoteli czy opiekunowie małych dzieci. Pracodawcę łamiącego nowe zakazy – czekać będą natomiast surowe konsekwencje.

ARiMR: premie finansowe dla rolników. Wnioski do 31 lipca 2025 r.

Do 31 lipca 2025 r. można się ubiegać o 200 tys. zł przypomina prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o premie z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Pieniądze można przeznaczyć na wiele celów.

REKLAMA