REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

ZUS Vademecum

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Ryś
 ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
ZUS stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik, który wykonuje swoją pracę na rzecz pracownika w zamian otrzymuje wynagrodzenie. Z wynagrodzenia pracownika odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Kwestiami związanymi z ubezpieczeniem społecznym, jak sama nazwa wskazuje zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych to jednostka państwowa odpowiedzialna za wypłatę emerytur i rent oraz zasiłków. Do najważniejszych zadań ZUS należą obowiązki związane z ubezpieczeniami społecznymi. ZUS między innymi stwierdza i ustala obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustala uprawnienia do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłaca te świadczenia oraz wymierza i pobiera składki na ubezpieczenia społeczne, prowadzi rozliczeń z płatnikami składek.

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce w skład ubezpieczeń społecznych wchodzą: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Podleganie ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym może odbywa się w sposób dobrowolny lub obowiązkowy. Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegają przede wszystkim pracownicy. Ponadto ubezpieczeniu temu obowiązkowo podlegają również:

  • osoby wykonujące pracę nakładczą,
  • członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
  • osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług,
  • osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi,
  • osoby rezygnujące z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem,
  • osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne.

Zobacz także: Kto podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu

REKLAMA

Prawo do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego mają między innymi:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • małżonkowie pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy ONZ,
  • osoby, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego,
  • obywatele polscy wykonujący pracę za granicą w podmiotach zagranicznych,
  • studenci oraz uczestnicy studiów doktoranckich,
  • alumni seminariów duchownych, nowicjusze, postulanci i junioryści do ukończenia 25 roku życia,
  • posłowie do Parlamentu Europejskiego wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej.

Zobacz także: Kto może dobrowolnie ubezpieczyć się emerytalnie i rentowo

Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w przypadku osób podlegających tym ubezpieczeniom dobrowolnie opłacają te osoby.

Składki na ubezpieczenia emerytalne opłacają z własnych środków ubezpieczeni, podlegający ubezpieczeniom obowiązkowo oraz płatnicy składek. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność, oraz osób finansują w całości, z własnych środków, sami ubezpieczeni.

Zobacz także: Kto opłaca składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe

Ubezpieczenie chorobowe

Ubezpieczenie chorobowe to ubezpieczenie w razie choroby lub macierzyństwa. Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają: pracownicy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osoby odbywające służbę zastępczą. Możliwe jest również dobrowolne podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, czyli na przykład osoby wykonujące pracę nakładczą,  wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące.

Zobacz także: Kto obowiązkowo podlega ubezpieczeniu chorobowemu

Pracownicy to grupa osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. Z ubezpieczenia chorobowego pracownikom przysługuje: zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński, zasiłek wyrównawczy.

Zobacz także: Jakie świadczenia przysługują pracownikowi z ubezpieczenia chorobowego

Ubezpieczenie wypadkowe

Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak pomimo tego faktu, część osób które podlegają tym ubezpieczeniom, nie będą podlegały ubezpieczeniu wypadkowemu. Zaliczymy do tej grupy między innymi osoby  bezrobotne pobierający zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie integracyjne, posłowie do Parlamentu Europejskiego, osoby wykonujące pracę nakładczą, żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych, osoby pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Zobacz także: Kto podlega ubezpieczeniu wypadkowemu

Z ubezpieczenia wypadkowemu ubezpieczonemu przysługuje zasiłek chorobowy, w razie niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Z ubezpieczenia chorobowego przysługuje ponadto: świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rodzinna, czy renta szkoleniowa.

Zobacz także: Co daje objęcie ubezpieczeniem wypadkowym

Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne

Pracownicy podlegają przez cały czas trwania stosunku pracy obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnym, rentowym, chorobowym oraz wypadkowym.

Zobacz także: Jakim ubezpieczeniom podlega pracownik

Do ubezpieczeń społecznych pracownika zgłasza pracodawca, ponieważ to on jest płatnikiem składek. Wysokości składek składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi 19,52 proc. i jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i pracownika. Składka na ubezpieczenie rentowe wynosi 13 proc. Jest ona opłacana po połowie przez pracodawcę i zatrudnionego. Składka na ubezpieczenie chorobowe w wysokości 2,45 %, opłacana jest w całości z wynagrodzenia pracownika. Składka na ubezpieczenie wypadkowe jest opłacana w całości przez pracodawcę i ustalana jest indywidualnie dla każdego pracodawcy.

Zobacz także: Jaka jest wysokość składek na ubezpieczenie społeczne pracowników

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pakt migracyjny UE od 2026 roku – czy czeka nas islamska Europa? Ursula von der Leyen mówi o sprawiedliwości, a obywatele pytają: kto za to zapłaci?

Już w lipcu 2026 roku wchodzi w życie pakt migracyjny UE. Bruksela mówi o „sprawiedliwości” i solidarności, ale polscy europosłowie PiS ostrzegają, że dokument to „gaszenie pożaru benzyną”. Padają słowa o islamizacji, wojnie hybrydowej Putina i miliardowych kosztach, które mogą spaść na obywateli.

Czy sąsiad może zażądać pieniędzy za ogrodzenie? Mało tego, nawet je rozebrać? Przepisy stawiają sprawę jasno

Budowa ogrodzenia między działkami to gotowy przepis na sąsiedzki konflikt? Tak, zwłaszcza gdy jedna strona działa na własną rękę, a druga... wystawia rachunek albo każe wszystko rozebrać. Co wolno, a czego absolutnie nie? Warto to sprawdzić przed wbiciem pierwszej łopaty.

Wysłałem 4 tysięcy CV. Mam wyższe wykształcenie. Od lutego bez pracy

Na Twitterze i TiKToku pojawiła się opowieść absolwenta, który od początku roku próbuje znale

Koniec z oddawaniem ziemi Kościołowi? Szykuje się wielka zmiana w relacjach państwo–Kościół

Polska 2050 chce raz na zawsze zakończyć przekazywanie państwowej ziemi Kościołowi. Ugrupowanie zaprezentowało projekt ustawy uchylającej kontrowersyjny artykuł 70a, który od 1989 roku umożliwiał nieodpłatne przekazywanie nieruchomości, sięgające łącznie aż 76 tys. hektarów. To pierwsza z serii zmian mających uporządkować relacje państwo–Kościół i zapewnić przejrzystość.

REKLAMA

Triumfują świadczenia: pielęgnacyjne i wspierające. Przegrał zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł)

Niesprawiedliwie, ale zgodne z prawem. Zasiłek pielęgnacyjny wciąż 215,84 zł, a inne świadczenia przepisy podwyższyły do 4337 zł i 3386 zł.

Zakaz trzymania psów na łańcuchach! Posłowie wprowadzają rewolucyjne zmiany – co czeka właścicieli czworonogów?

Polscy posłowie szykują prawdziwą rewolucję w traktowaniu czworonogów – Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże trzymania psów na łańcuchach. Nowe przepisy przewidują liczne wyjątki, szczegółowe regulacje dotyczące kojców i obowiązek codziennego ruchu dla pupili.

Unia Europejska wprowadza zmiany w przepisach. Chodzi o piece na gaz

Zgodnie z opublikowanymi przez Komisję Europejską wytycznymi dotyczącymi dyrektywy EPBD, sprecyzowano, co oznacza "kocioł na paliwa kopalne" oraz "budynek o zerowej emisji". Celem tych wyjaśnień jest pomoc państwom członkowskim w interpretacji przepisów. Komisja wyjaśnia również, co oznaczają te regulacje w kontekście ewentualnego zakazu stosowania pieców gazowych.

Sejm na żywo: 26 września 2025 [Transmisja online]

W środę, 24 września rozpoczęło się trzydniowe posiedzenie Sejmu. W piątek, 26 września posłowie będą pracować m.in. nad obywatelskim projektem zakładającym wprowadzenie obowiązkowych lekcji religii lub etyki w wymiarze 2 godzin lekcyjnych tygodniowo w przedszkolach, szkołach podstawowych, liceach ogólnokształcących, technikach, branżowych szkołach I i II stopnia, szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne oraz szkołach specjalnych przysposabiających do pracy, z wyjątkiem szkół dla dorosłych.

REKLAMA

Zamknięcie granicy z Białorusią na 14 dni – jakie konsekwencje dla gospodarki i biznesu?

Jutro, w czwartek o godz. 0.01 w nocy, zostaną ponownie otwarte przejścia graniczne z Białorusią. Dwutygodniowy okres zamknięcia tej granicy to poważny wstrząs dla polskiej i europejskiej gospodarki. Zatrzymanie transportu na jednym z kluczowych korytarzy handlowych Unii Europejskiej – Jedwabnym Szlaku – powoduje straty liczone w setkach milionów euro, a skutki odczuwają nie tylko przedsiębiorstwa, lecz także konsumenci i lokalne społeczności.

66 000 osób odeszło z WZON i ZUS bez choć jednej złotówki ze świadczenia wspierającego

120 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje świadczenie wspierające (dane ZUS z marca 2025 r.) w tym około 54 000 osób niepełnosprawnych ma to świadczenie w najwyższej wysokości (po zaokrągleniu 4134 zł miesięcznie). Jednocześnie aż 66 000 osób niepełnosprawnych nie otrzymało od WZON nawet 70 punktów. W konsekwencji nie otrzymają choćby symbolicznej złotówki ze świadczenia wspierającego. Rząd często podnosi w Sejmie argument, że brak podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego (tylko 215,84 zł) wynika z tego, że osoby mające ten zasiłek mogą otrzymać świadczenie wspierające. Jest tu argument "Tak, zasiłek pielęgnacyjny jest bardzo niski, ale nie podwyższamy go bo beneficjenci zasiłku pielęgnacyjnego mogą go uzupełnić świadczeniem wspierającym.

REKLAMA