Władza rodzicielska, Kodeks rodzinny i opiekuńczy

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

W społeczeństwie panuje mylne przekonanie, że alimenty na dzieci płaci się do 25 lub 26 roku życia. Powyższe wyobrażenie nie jest jednak zgodne z prawdą. Istnieją bowiem sytuacje, w których ten obowiązek może trwać dłużej, a czasem nawet ustanie wcześniej. Tak naprawdę nie ma górnej granicy wieku, która uchyla obowiązek alimentacyjny rodziców względem swoich dzieci. Jakie są zasady dotyczące trwania obowiązku alimentacyjnego względem dzieci?

Czy wolą dziecka jest trafienie do domu dziecka tylko dlatego, że boi się jednego z rodziców?

Ulga na dzieci a alimenty. Wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji potwierdziła możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej w całości przez matkę trójki małoletnich dzieci, w stosunku do których sprawuje ona władzę rodzicielską oraz faktyczną pieczę nad nimi, ich potrzebami i wychowaniem.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że wnioskodawczyni, będąca matką trzech synów i w trakcie rozwodu, ma prawo do pełnego odliczenia ulgi prorodzinnej za lata 2021, 2022, 2023 oraz kolejne, zgodnie z art. 27f ustawy o PIT.

Dyrektor KIS potwierdził, że ulga prorodzinna przysługiwała rodzicowi, który posiadał władzę rodzicielską i wyłącznie faktycznie ją wykonywał.

W Sejmie trwają prace nad projektem nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przewiduje on m.in. wdrożenie w różnych instytucjach standardów ochrony dzieci. Poparcie dla nowych regulacji wyraziły wszystkie kluby parlamentarne.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wydała interpretację dotyczącą prawa do ulgi prorodzinnej dla samotnie wychowującego rodzica. Według KIS, jeśli tylko jeden z rodziców faktycznie wykonuje władzę rodzicielską, to tylko temu rodzicowi przysługuje prawo do pełnej ulgi prorodzinnej.

Zaprzeczenie ojcostwa to ważna instytucja w prawie rodzinnym. W jakich sytuacjach jest stosowana? Kto może wnieść do sądu odpowiedni pozew?

Temat alimentów zazwyczaj koncentruje się na rodzicach, którzy są zobligowani do wsparcia finansowego swoich dzieci po rozwodzie lub prawnej separacji. Istnieją jednak również sytuacje, w których to pełnoletnie już dzieci zobowiązane są do płacenia alimentów na rzecz swoich rodziców. 

Rodzice mają prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem i to niezależnie od władzy rodzicielskiej. Czy takie prawo przysługuje również babci i dziadkowi?

CBOS zbadał opinie Polaków o wychowywaniu dzieci. Zaledwie 8 proc. Polaków uważa, że w wychowaniu ważne jest posłuszeństwo dzieci wobec rodziców, 90 proc. stawia na porozumienie rodziców z dziećmi – wynika z sondażu CBOS. A co Polacy uważają na temat stosowania kar fizycznych wobec dzieci?

Czy opieka naprzemienna zostanie zdefiniowana? O planowanych zmianach przepisów poinformowało Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich.

Coraz częściej pojawiają się informacje, że w polskim systemie prawnym dojdzie do zmian dotyczących uproszczania alimentów, w tym wprowadzenia instytucji tzw. alimentów natychmiastowych.

Podstawą prawną do obniżenia alimentów jest art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej KRO). Przepis ten stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Zgodnie z art. 57 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej KRO) orzekając rozwód sąd orzeka, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Oznacza to, że w sentencji wyroku sąd stwierdza, że rozwód nastąpił z winy obojga małżonków, jednego z nich lub bez ich winy. Na zgodne żądanie małżonków sąd nie orzeka o winie – wówczas następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy. Jeżeli wyrok orzekający rozwód nie zawierał rozstrzygnięcia dotyczącego winy, nie można o niej rozstrzygać w osobnym procesie, dlatego też tak istotne jest podjęcie decyzji o tym, czy domagać się orzeczenia winy za rozkład pożycia małżeńskiego. Jej ustalenie ma wpływ na przesłanki, zakres oraz czas trwania obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami. Zgodnie bowiem z art. 56 § 2 KRO jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. W artykule przedstawione zostaną wybrane sytuacje, w których sąd rozwodowy orzeka o winie za rozkład pożycia oraz przykłady braku zawinienia.

Obowiązek alimentacyjny jest instytucją prawną mającą zapewnić uprawnionemu środki utrzymania, a w miarę potrzeby, w przypadku dziecka, także i wychowania. Obowiązek ten i powiązane z nim uprawnienie do alimentów dotyczy osób pozostających w stosunku prawnorodzinnym i jest wyrazem idei solidarności rodzinnej. W stosunku między rodzicami a dzieckiem stanowi on jeden z prawnych przejawów realizacji zasady ochrony dobra dziecka i jest środkiem przeciwdziałającym ujemnym majątkowym skutkom rozłączenia z jednym z rodziców.

Jakie są prawa matki względem dziecka? Komu sąd przyznaje opiekę nad dzieckiem po rozwodzie? Jakie są prawa mamy w konkubinacie?

Decyzja o rozstaniu podjęta – co dalej? Co będzie lepsze: rozwód czy separacja? Warto znać różnice i wiedzieć kiedy sąd orzeka rozwód, a kiedy separację.

Alimenty zasądza się na przyszłość, począwszy od dnia wskazanego w pozwie. Przepisy przewidują jednak możliwość dochodzenia alimentów za okres wsteczny po spełnieniu określonych warunków.

Kontakty z dzieckiem są nie tylko prawem, ale i obowiązkiem rodzica. Po rozwodzie ustalenie kontaktów z dzieckiem w wakacje czy ferie może jednak wzbudzać wiele wątpliwości. Jak kwestie te reguluje prawo?

Zarówno dzieci jak i rodzice mają prawo, ale też i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. W przypadku dzieci, których rodzice żyją w rozłączeniu i są skonfliktowani, często pojawiają się problemy z ich realizacją.

Jeżeli przyczyną śmierci bliskiego był wypadek drogowy lub błąd popełniony przez personel medyczny bądź jeżeli śmierć nastąpiła wskutek wypadku przy pracy lub innego zdarzenia, które doprowadziło do uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, prawdopodobnie będziemy mogli żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty odszkodowawczej. Kto jest uprawniony do renty odszkodowawczej? Jak ustalić wysokość takiej renty?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy umożliwia zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika. Jakie warunki muszą zostać spełnione? Kto może zostać pełnomocnikiem? W jakiej formie udzielić pełnomocnictwa? Prezentujemy najważniejsze zasady dotyczące ślubu przez pełnomocnika.