Sprawy rodzinne

Okazuje się, że chorzy na łuszczycę mogą otrzymać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Choruje na nią ogromna liczba Polaków. Informacja ta może przyczynić się do ułatwienia im życia na wielu płaszczyznach. Jak uzyskać orzeczenie i jak wrócić do normalnego życia? Opowiada Łukasz Matusik, chory na łuszczycę od 20 lat aktywista i wolontariusz.

Już od 1 lipca 2025 roku ruszy długo wyczekiwane rozwiązanie wspierające osoby starsze, które doświadczyły utraty współmałżonka – renta wdowia. To nowe świadczenie ma być realną pomocą dla osób, które po śmierci męża lub żony mierzą się nie tylko z emocjonalną pustką, ale również z pogorszeniem finansów. Według danych, aż co piąta osoba powyżej 65. roku życia w Polsce jest zagrożona ubóstwem.

Zmieniły się zasady wystawiania skierowania na leczenie uzdrowiskowe / rehabilitację uzdrowiskową - jest nowy wzór wniosku. Według nowych zasad i przepisów rozporządzenia, które już obowiązują, także lista lekarzy, którzy mogą kierować na leczenie jest rozbudowana. Oznacza to tyle, że osoby z niepełnosprawnościami i seniorzy, którzy leczą się u lekarzy z zakresu tych specjalności będą mieli uproszczone możliwości dostania się na leczenie uzdrowiskowe. Co jeszcze się zmienia i skąd wynikają te zmiany?

Nie da się ukryć, że seniorzy przyzwyczaili się już do otrzymywania dodatkowego wsparcia finansowego w postaci 13. i 14. emerytury. Świadczenia te okazały się wręcz stałym elementem polityki senioralnej, w ramach szeroko rozbudowanej polityki społecznej w Polsce. Dla wielu seniorów rzeczywiście jest to realne wsparcie finansowe, które pomaga niekiedy związać koniec z końcem. Odebranie tych kilku tysięcy to byłby cios dla tych osób. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że jednorazowe dodatki nie rozwiązują systemowych problemów osób starszych – zwłaszcza w obszarze zdrowia. Czy zamiast gotówki lepszym rozwiązaniem byłby zatem bon leczniczy? Nie chcemy, wolimy gotówkę: podkreślają niektórzy rozgoryczeni emeryci. Przyjrzyjmy się tej propozycji i ocenimy jej skutki, a także przedstawimy stanowisko resortu pracy w tym zakresie, które nie jest wcale zaskakujące.

Od 1 marca 2025 r. zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie dotyczące kosztów związanych z Kartą Dużej Rodziny (KDR). Wzrosły m.in. opłaty za wydanie duplikatu karty oraz koszty obsługi zadania przez gminy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało szczegóły w Monitorze Polskim – zmiany dotyczą zarówno beneficjentów, jak i samorządów. Jakie ulgi przysługują posiadaczom KDR?

Od 1 lipca 2025 r. można składać wnioski na wyprawkę szkolną na rok szkolny 2025/2026. Do kiedy i na jakich zasadach można złożyć wniosek o wyprawkę szkolną na rok szkolny 2025/2026? . Kiedy będą pierwsze wypłaty?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

Zarówno przedszkola, szkoły i NFZ nie mają możliwości zapewnienia np. działań rehabilitacyjnych i edukacyjnych w wymiarze, którego potrzebuje dziecko chore np. na autyzm. Więc do MOPS trafiają wnioski rodziców, których dzieci powinny otrzymać wsparcie ze szkół albo medycznych placówek publicznych wspomagających dzieci w trudnej sytuacji zdrowotnej. Niewydolny system edukacji i system zdrowia powoduje, że dziecko wymagające np. 40 h godzin pracy ze specjalistą otrzymuje tych godzin 4. Co robią rodzice nie mający pieniędzy na opłacenie prywatnych usług specjalistów z wymiarze 36 h? Idą do MOPS. I szukają pomocy. Np. wybierając ścieżkę „MOPS i usługi opiekuńcze”. W artykule przykład matki, która próbowała taką pomoc z MOPS otrzymać dla dzieci w których zdiagnozowano autyzm (kod F84.0) nadpobudliwość ruchową z deficytem uwagi (F90).

„Jestem już na emeryturze, którą wypłaca mi ZUS. Mój stan zdrowia w ostatnim czasie znacznie się pogorszył. Czy w związku z tym mogę ubiegać się o stopień niepełnosprawności? Co daje orzeczenie w przypadku osoby starszej” – pyta Czytelniczka.

W 2025 roku rozszerzono program świadczenia wspierającego. Od stycznia prawo do comiesięcznego wsparcia zyskały osoby z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia na poziomie 78–86 punktów. Świadczenie przysługuje pełnoletnim osobom z niepełnosprawnością, niezależnie od dochodu – a wniosek można złożyć wyłącznie online.

Wyższa renta wdowia! Dzięki waloryzacji świadczeń ZUS podnosi limity – minimalna emerytura wzrasta do 1 878,91 zł brutto, a maksymalna kwota renty wdowiej skacze do 5 636,73 zł brutto. To oznacza więcej pieniędzy na koncie! Sprawdź, kto zyska i jakie są zasady wypłat!

Dryf wynika z inflacji, która "zżera" dodatek pielęgnacyjny. I to od 2019 r. Stale wartość 215,84 zł. Dodatkowo dziś jest przesądzone (prawie na 100%), że w 2026 r. i i 2027 r. ta sytuacja się utrzyma - nie będzie podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego. Dla osób niepełnosprawnych ze stopniem niepełnosprawności umiarkowanym (lekki nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego) na horyzoncie jest nowy (poważniejszy) problem - coraz większe znaczenie testów sprawności osoby niepełnosprawnej i (symetrycznie) coraz mniejsze znaczenia orzeczenia o niepełnosprawności. Np. dodatek dopełniający do renty socjalnej zależny jest od orzeczenia o niesamodzielności, a świadczenie wspierające od testu zdolności do samodzielności jakim jest poziom potrzeby wsparcia.

Osoby z niepełnosprawnością, które ubiegały się o świadczenie wspierające, mogą – w szczególnych przypadkach – przekazać to prawo swoim bliskim. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina jednak, że nie zawsze jest to możliwe.

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Inna opcja to dodatek emerytalny dla seniorów albo nawet zwrot od dzieci na rzecz rodziców 800 plus. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Czym jest zasada lex retro non agit? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Od kiedy i za jakie lata świadczenie miałoby być wypłacane? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim. Padł ciekawy pomysł jednorazowej rekompensaty, która byłaby formą odszkodowania, za utracony dochód, jednak wydaje się, że suma powinna obejmować jedynie damnumem emergens, bez lucrum cessans. Tak czy inaczej - 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: kto miałby ustalić? Pytań jest wiele, podobnie jak wątpliwości. Jednak czy nowe propozycje znajdą odzwierciedlenie w regulacjach prawnych w 2026 r.? O tym w pewnym sensie zdecyduje Prezydent RP odpowiadając na najnowszą petycję.

ZUS informuje jakie błędy najczęściej są popełniane w składanych wnioskach o rentę wdowią. I jednocześnie wskazał, że nie ma potrzeby śpieszyć się z wnioskiem. Jest jeszcze bardzo dużo czasu - trzeba zdążyć przed lipcem, bo dopiero od lipca 2025 r. renta wdowa będzie wypłacana. Ważne jest, aby wniosek został wypełniony prawidłowo i aby wszystkie odpowiednie rubryki zostały zaznaczone właściwie. W ten sposób można uniknąć wzywania przez ZUS do uzupełnienia albo nawet odrzucania wniosku.

Od połowy 2025 roku będzie wypłacana tzw. renta wdowia. Ale wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku. W poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?

Idą zmiany w prawie, które są niekorzystne dla osób niepełnosprawnych. Polegają na tym, że system wspierania osób niepełnosprawnych zależny jest (albo niedługo będzie) od kryterium niesamodzielności. Są to 1) testy samodzielności (tak w przypadku świadczenia wspierającego - poziom potrzeby wsparcia) albo 2) orzeczenie o niesamodzielności (tak dodatek dopełniający, a wcześniej świadczenie uzupełniające) albo 3) kwestionariusz samodzielności (tak w przyszłości prawdopodobnie asystencja osobista). Wiele wskazuje na to, że coraz mniej ważne będzie orzeczenie o niepełnosprawności, a test rzeczywistej sprawności albo orzeczenie o niesamodzielności. Komisja sprawdzi, czy osoba niepełnosprawna może chodzić, ubrać się, umyć się, zrobić sobie herbatę. Przedsmakiem systemu świadczeń tylko dla osób niesamodzielnych jest świadczenie wspierające oraz dodatek dopełniający do renty socjalnej. Tak samo będzie przy zapowiadanym odpowiedniku dodatku dopełniającego, ale dla rencistów chorobowych - dodatek będzie oparty o NDSE.

Do redakcji Infor.pl przyszedł list zrozpaczonej matki, która uważa, że została skrzywdzona przez PZON. Jej zdaniem PZON zabierają (nie tylko jej, ale innym rodzicom też) z orzeczeń o niepełnosprawności dzieci chorych na autyzm punkt 7 i 8. Praktyka ta jest szczególnie bulwersująca w kontekście korzystnych zmian dla dzieci niepełnosprawnych chorujących na choroby rzadkie (ale inne niż autyzm). Pełnomocnik rządu ds. niepełnosprawności Ł. Krasoń wydał wytyczne pozwalające określonym chorobom otrzymanie orzeczenia o niepełnosprawności z pewnym automatyzmem co do przypisania punktów 7 i 8. Dziecko jest chore na chorobę z wykazu = jest orzeczenie o niepełnosprawności. Ale nie dotyczy to autyzmu. Wytłumaczenie jest rozsądne - "Są różne stopnie autyzmu. Ciężkie, ale i lekkie. I PZON nie może z góry założyć, że każde dziecko z autyzmem, to z automatu punkt 7 i 8." Jednak rodzice mają wrażenie, że wyłączenie autyzmu z wytycznych powoduje seryjnie zaniżanie stopnia niepełnosprawności przez PZON.

W 2025 r. na mocy obwieszczenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, tak jak w 2024 r., również przysługuje dodatek na zagospodarowanie. I to w niemałej wysokości bo: 4542 zł dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności ale też 2272 zł dla osób bez orzeczonej niepełnosprawności. Pieniądze mogą być przeznaczone na różne cele. Nie należy mylić tego dodatku na zagospodarowanie z zasiłkiem na zagospodarowanie.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej planuje przebudowę modelu orzekania oraz form wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń przekonuje, iż uproszczony system świadczeń będzie zabezpieczał podmiotowość osób z niepełnosprawnościami.

Kto może otrzymać świadczenie wspierające? Jaki wniosek trzeba złożyć do ZUS? Jakie kwoty tego świadczenia obowiązują w 2025 roku? O ile wzrosło to świadczenie po waloryzacji od 1 marca?

W Sejmie posłowie PIS złożyli projekt nowelizacji przepisów, który ma wykluczyć takie sytuacje jak śmierć 4-miesięcznego Oskara w rodzinie zastępczej. Informacja o odebraniu przez policję niemowlęcia matce, a następnie śmierci dziecka w rodzinie zastępczej wstrząsnęła Polską. Posłowie PIS proponują wprowadzenie generalnej zasady (nie tylko dotyczącej bieżących interwencji policji), aby pierwszeństwo w przekazywaniu dzieci odbieranym rodzicom mieli krewni dzieci. I dopiero w ich braku dzieci trafiały do rodziny zastępczej.

ZUS informuje, że tylko osoby, które prześlą do 30 czerwca 2025 r. wniosek o 800+ - dostaną świadczenie na dziecko za cały nowy okres wypłat, który trwa od czerwca 2025 r. do maja 2026 r. Te osoby mają gwarancję wypłaty 800 plus za czerwiec - wypłata nastąpi najpóźniej w sierpniu - a więc będzie to tzw. wyrównanie. Natomiast jeżeli ktoś złoży wniosek w lipcu, już nie będzie mógł otrzymać świadczenia wychowawczego za czerwiec.

Emeryci seryjnie wygrywają w sądach okręgowych (I instancja) spory o przeliczenie emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. Wyroki te są jednak nieprawomocne. Teraz emeryci wygrywają pierwsze sprawy w sądach apelacyjnych (ZUS próbuje tam podważać niekorzystne dla siebie wyroki sądów I instancji). Wiele wskazuje na to, że opisany w artykule wyrok, to zapowiedź całej ich serii (korzystnych dla emerytów, niekorzystnych dla ZUS). W artykule prezentujemy jedno z pierwszych prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Emerytka wygrała zarówno podwyższenie emerytury jak i wyrównanie za trzy lata wstecz. Wyrównanie wynosi 29.606,12 zł. Niestety nie rekompensuje to szkody z tytułu zaniżenia emerytury, gdyż ta wynosi za okres od przyznania zaniżonej emerytury w 2017 r. do czerwca 2025 r. – 53.313,56 zł. W sądach są dziesiątki takich spraw. Wszystkie dotyczą ponownego przeliczenie emerytur obniżonych niezgodnie z Konstytucją RP o korzyści z emerytur wcześniejszych.

Renta wdowia obowiązująca od 2025 roku wywołuje duże zainteresowanie tysięcy seniorów. Jednym z kilku koniecznych do spełnienia warunków uzyskania prawa do tego świadczenia, jest pozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka. Czym jest ta wspólność małżeńska i jak ZUS będzie sprawdzał spełnienie tego warunku? Co wynika z orzeczeń Sądu Najwyższego?