Tematy - Prawo - Urząd stanu cywilnego

Rada Ministrów przyjęła 12 listopada 2025 r. projekt ustawy o zmianie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz niektórych innych ustaw, wprowadzający do polskiego systemu prawnego możliwość pozasądowego rozwiązania małżeństwa. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości przewiduje, że rozwód będzie możliwy na podstawie zgodnych oświadczeń małżonków składanych przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Nowe przepisy (jeżeli uchwali je Sejm i Senat a Prezydent podpisze) mają wejść w życie po upływie 12 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości, w ciągu ostatnich sześciu lat orzeczono w Polsce ok. 357 tys. rozwodów, w tym aż 286 tys. bez orzekania o winie. To znaczy, że ok. 80% rozwodów w Polsce w tym czasie było orzekanych bez stwierdzania winy którekolwiek z małżonków za rozkład pożycia małżeńskiego. W praktyce takie sprawy, gdzie obydwie strony są dogadane i nie angażują się w długotrwały proces, gdyż nie chcąc wykazywać winy któregokolwiek z małżonków, mogą być załatwione już na jednej rozprawie.

To już niemal 10 lat, odkąd śluby cywilne mogą odbywać się w plenerze, a dokładnie poza urzędem stanu cywilnego. Okazuje się, że zainteresowanie takimi ceremoniami rośnie.

Gdy urodzi Ci się dziecko, pierwszym krokiem jest zgłoszenie tego faktu do odpowiedniego Urzędu Stanu Cywilnego. Kierownik urzędu zarejestruje urodzenie dziecka, przekaże ci jego numer PESEL i zamelduje je. Jeśli chcesz zgłosić urodzenie dziecka przez internet, potrzebujesz profilu zaufanego lub e-dowodu. Te narzędzia pozwalają potwierdzić twoją tożsamość.

Świadkowie odgrywają ważną rolę podczas ślubu cywilnego. Jakie wymagania powinni spełnić? O jakich dokumentach warto pamiętać?

Większa liczba zgonów jest wyzwaniem dla Urzędów Stanu Cywilnego, które wystawiają akty zgonu. W Warszawie powoduje to kilkudniowe opóźnienia.

Akt zgonu jest aktem stanu cywilnego. Co zawiera akt zgonu? Gdzie i jak można go uzyskać? Prezentujemy najważniejsze informacje.

Zgłoszenia urodzenia dziecka można dokonać w urzędzie lub przez Internet. Jak tego dokonać? Podpowiadamy kto zgłasza urodzenie dziecka, w jakim terminie i o czym warto pamiętać.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystąpi do USC o odpis właściwego aktu stanu cywilnego, jeżeli dokument taki nie zostanie dołączony do wniosku o wypłatę przez ZUS zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku pogrzebowego. Ułatwienia związane są z epidemią koronawirusa.

Zdaniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zastąpienie w akcie urodzenia oraz jego odpisach nazw obecnych rubryk dotyczących rodziców oznaczonych jako „matka" i „ojciec" sformułowaniami typu „rodzic 1" i „rodzic 2" byłaby sprzeczna z polskimi zasadami ustalającymi pochodzenie dziecka, uregulowanymi w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Na problem ze stosowaniem przez urzędy precedensowego wyroku NSA z października 2018 r. oraz potrzebę zmian legislacyjnych zwraca uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich.

Profil Zaufany to bezpłatne narzędzie, które umożliwia załatwienie spraw urzędowych przez Internet bez wychodzenia z domu. Dzięki niemu można korzystać m.in. z Internetowego Konta Pacjenta.

Od 1 grudnia 2018 r. w akcie urodzenia dziecka widnieją również numery PESEL rodziców. W 2019 r. - podobnie jak obecnie - zgłoszenia narodzin możemy dokonać tradycyjnie lub elektronicznie.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż dzieci urodzone w USA z matki zastępczej i w związku dwóch mężczyzn - z których jeden to obywatel RP - mają prawo do potwierdzenia polskiego obywatelstwa. NSA podkreślił, iż dziecko nie może być zaś dyskryminowane, ani ze względu na sposób przyjścia na świat, ani status jego rodziców.

Jak zgodnie z prawem wybrać imię dla dziecka? Czy raz wybrane imię można zmienić? Co w sytuacji, gdy rodzice nie potrafią podjąć wspólnej decyzji, dotyczącej imienia dla dziecka?

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił decyzję w sprawie nieuznania aktu urodzenia, w którym rodzice są tej samej płci. NSA uznał, iż doszło do dyskryminacji dziecka-obywatela RP i zwrócił sprawę urzędowi stanu cywilnego.

Śluby w plenerze są dozwolone przez prawo. Chociaż większość Polaków wierna jest tradycji zawierania małżeństwa w kościele, to coraz częściej decydujemy się na wybór innego urokliwego miejsca.

PESEL każdego z rodziców ma znaleźć się w akcie urodzenia dziecka już w grudniu 2018 r. To jeden z zapisów w rządowym projekcie zmian ustawy o ewidencji ludności i Prawa o aktach stanu cywilnego. Co jeszcze się zmieni?

Jak powinna wyglądać prawidłowa klasyfikacja opłaty dodatkowej za przyjęcie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego? Wyjaśnień udzieliła Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach.

Od 1 marca 2015 roku istnieje możliwość zawarcia związku małżeńskiego poza urzędem stanu cywilnego. Dotychczas takie rozwiązanie było możliwe jedynie w szczególnych okolicznościach.

W ocenie urzędników nowe przepisy umożliwiające zawarcie związku małżeńskiego poza urzędem stanu cywilnego są mało precyzyjne i dają dużą swobodę decyzyjną kierownikom urzędów.

Ślub w dowolnie wybranym USC lub poza urzędem umożliwia nowe prawo o aktach stanu cywilnego, które weszło w życie 1 marca 2015 r. Dotychczas małżeństwo można było zawrzeć poza urzędem jedynie w szczególnych przypadkach - np. gdy jedno z przyszłych małżonków przebywa w szpitalu lub w zakładzie karnym. Nowe przepisy umożliwią zorganizowanie ceremonii poza urzędem nie tylko w takich przypadkach.

Przy ustaleniu obowiązującej w 2015 roku opłaty za ślub poza urzędem stanu cywilnego wzięto pod uwagę szereg czynników m.in. koszt dwukrotnego przejazdu kierownika urzędu na miejsce uroczystości.

Elektroniczny system rejestracji akt stanu cywilnego, automatyczna aktualizacja rejestrów publicznych, internetowy dostęp do akt stanu cywilnego oraz wprowadzenie nowego dokumentu – zaświadczenia o stanie cywilnym to główne założenia ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego. Nowe zasady funkcjonowania systemu rejestracji akt stanu cywilnego zaczną obowiązywać 1 stycznia 2015 roku.

Wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego będzie można składać dopiero w marcu 2015 roku. Termin wprowadzenia nowych dokumentów tożsamości został przesunięty o dwa miesiące (z 1 stycznia na 1 marca 2015 roku). Dotychczasowe dowody osobiste zachowają ważność.

Prawo o aktach stanu cywilnego zostało przyjęte przez Sejm. Nowa ustawa zakłada w 2015 roku m.in.: prowadzenie elektronicznej rejestracji aktów urodzeń, małżeństw i zgonów, udostępnianie ich odpisów w dowolnym USC oraz możliwość wzięcia ślubu poza urzędem.

Możliwość zawarcia małżeństwa poza urzędem stanu cywilnego wprowadza nowa ustawa - Prawo o aktach stanu cywilnego. Zorganizowanie ślubu cywilnego poza urzędem stanu cywilnego będzie możliwe od 1 stycznia 2015 r.

Opłata za ślub poza urzędem ma wynosić 1 tysiąc złotych. Taką stawkę od 2015 roku przewiduje projekt rozporządzenia resortu spraw wewnętrznych.

Dziecko urodzone poza granicami kraju należy zarejestrować w Polsce. Rejestracji dokonują rodzice w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na miejsce ostatniego zamieszkania w Polsce jednego z nich. Jakie dokumenty należy zgromadzić, by dokonać rejestracji dziecka urodzonego za granicą?

Ustawa została uchwalona przez Sejm 10 października. Tyscy urzędnicy wkrótce będą korzystać z systemu informatycznego, który od początku 2015 r. będzie działał we wszystkich urzędach stanu cywilnego.

Nowe prawo o aktach stanu cywilnego zostało uchwalone podczas 77. posiedzenia Sejmu (10 października 2014 roku). Główne zmiany w prawie o aktach stanu cywilnego dotyczą wprowadzenia elektronicznej rejestracji aktów urodzeń, małżeństw i zgonów oraz liberalizacji zasad zawierania małżeństw poza urzędem.

W ślad za postępującym procesem informatyzacji administracji publicznej samorządy czekają duże zmiany w zakresie realizacji zadań z zakresu stanu cywilnego. Od 1 stycznia 2015 r. wszystkie zdarzenia z zakresu stanu cywilnego będą rejestrowane w systemie teleinformatycznym, zaś akty stanu cywilnego sporządzone w postaci papierowej będą przenoszone stopniowo do systemu.

Nowe prawo o aktach stanu cywilnego zakłada m.in.: elektroniczną rejestrację aktów stanu cywilnego, udostępnianie obywatelom odpisów w dowolnym USC i w postaci elektronicznej, liberalizację zasad zawierania małżeństw poza urzędem oraz usprawnienie i uproszczenie niektórych procedur. Nową regulację przygotowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

Z dniem 1 stycznia 2015 roku ma wejść w życie nowelizacja ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Projekt zmian zakłada wprowadzenie informatyzacji rejestracji akt stanu cywilnego, elektroniczne formy odpisów akt stanu cywilnego a także uproszczenie procedur administracyjnych.

Ślub cywilny w plenerze to rozwiązanie, którego wprowadzenie w 2015 roku zakłada projekt nowelizacji ustawy z dnia 29 września 1986 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego. Od 2015 roku będzie można udzielić ślubu cywilnego poza urzędem stanu cywilnego, w plenerze, w miejscu gwarantującym zachowanie powagi, doniosłości ceremonii a także bezpieczeństwa wszystkich uczestników.

Zgłoszenie zgonu jest obowiązkiem prawnym nie tylko członków rodziny. Kto, do jakiego urzędu i w jakim terminie jest zobowiązany do zgłoszenia zgonu?

EPUAP czyli Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej to portal, w którym sprawę urzędową możemy załatwić za pośrednictwem Internetu. Jak działa system?

Czy urodzenie dziecka we Włoszech zagwarantuje mu automatyczne uzyskanie przez nie włoskiego obywatelstwa?

Tłumacz przysięgły zajmuje się przekładem m.in. dokumentów procesowych, urzędowych i uwierzytelnianiu obcojęzycznych odpisów takich dokumentów oraz może poświadczać tłumaczenia i odpisy wykonane przez inne osoby. Jak można uzyskać uprawnienia pozwalające wykonywać zawód tłumacza przysięgłego?

Zawód tłumacza przysięgłego jest zawodem zaufania publicznego. Polega on na przekładzie m.in. dokumentów procesowych, urzędowych i uwierzytelnianiu obcojęzycznych odpisów takich dokumentów oraz na poświadczaniu tłumaczeń i odpisów wykonanych przez inne osoby. Co dokładnie leży w kompetencji tłumacza przysięgłego i czy tłumacz ponosi odpowiedzialność za swoje działania?

Nowe przepisy skracają procedurę nakładania grzywny na urzędy za opieszałość lub bezczynność.

Imię jest podstawową nazwa identyfikującą człowieka. W wyjątkowych sytuacjach można jednak dokonać jego zmiany. Kto i w jakich sytuacjach może wystąpić o zmianę imienia?

Najważniejszą cechą ślubu konkordatowego jest wywoływanie skutków zarówno wyznaniowych jak i prawnych. Do prawodawstwa polskiego ślub konkordatowy wszedł na mocy Konkordatu podpisanego pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Stolicą Apostolską.

Do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego wystarczy perfekcyjna znajomość języka polskiego i obcego oraz pozytywny wynik egzaminu przeprowadzonego przez resort sprawiedliwości. Zniknie dotychczasowy wymóg, czyli ukończenie studiów w zakresie tłumaczenia.

Odpis aktu małżeństwa stanowi dowód jego zawarcia. Poza małżonkami i członkami najbliższej rodziny odpis może uzyskać każdy, kto wykaże interes prawny.

Akt małżeństwa sporządza się niezwłocznie po jego zawarciu. Stanowi on dowód zawarcia związku małżeńskiego.

Od 9 czerwca 2011 r. możemy korzystać z bezpłatnego podpisu elektronicznego na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP).

Uznanie ojcostwa może nastąpić zarówno przed, w trakcie, jak i po sporządzeniu aktu urodzenia. Stosowane oświadczenie może odebrać kierownik urzędu stanu cywilnego. Jeżeli jednak odmówi przyjęcia oświadczenia, można ubiegać się o sądowe ustalenie ojcostwa.

Najpowszechniejszymi formami sporządzenia testamentu jest testament holograficzny (sporządzony na piśmie) i ten sporządzony w obecności notariusza. To jednak nie jedyne możliwości. Polskie prawo przewiduje bowiem możliwość sporządzenia testamentu alograficznego m.in. przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

Obywatel polski, który chce zawrzeć małżeństwo za granicą Mozę ubiegać się o zaświadczenie stwierdzające, że może, zgodnie z prawem polskim, zawrzeć małżeństwo. Jakich formalności należy dopełnić, aby uzyskać takie zaświadczenie?

Jeżeli akt stanu cywilnego nie zawiera wszystkich wymaganych prawem danych, możemy wnosić o jego uzupełnienie. Jakie dokumenty należy w takiej sytuacji złożyć? Jaką opłatę uiścić?

Urząd stanu cywilnego

Rozwód przed kierownikiem USC a nie w sądzie. Będą dwa etapy. Ale to nowe prawo nie dla wszystkich chętnych

Rozwody po nowemu - bez sądu i na oświadczenie małżonków! Poważne zmiany

Ślub w plenerze można brać już od niemal 10 lat. Gdzie pobierają się Polacy?

Co robić, gdy urodzi Ci się dziecko. Jeśli nie zrobisz tej rzeczy w ciągu 21 dni, urzędnik sam wybierze imię dla niemowlaka

Świadkowie ślubu cywilnego

Większa liczba wydawanych aktów zgonu wyzwaniem dla USC

Akt zgonu - gdzie i jak uzyskać?

Jak zgłosić urodzenie dziecka (w urzędzie, przez Internet)?

Koronawirus a zasiłki - ZUS sam pozyska potrzebny odpis z USC

Akt urodzenia dziecka z małżeństwa jednopłciowego - nie będzie zmiany przepisów

Profil Zaufany pomaga korzystać z Internetowego Konta Pacjenta

Akt urodzenia dziecka w 2019 r.

NSA: dziecko pochodzące z surogacji w związku jednopłciowym ma prawo do obywatelstwa RP

Imię dla dziecka zgodne z prawem

NSA: nieuznanie aktu urodzenia dziecka rodziców tej samej płci przejawem dyskryminacji

Ślub w plenerze a prawo

PESEL rodziców w akcie urodzenia dziecka już od 1 grudnia 2018 r.

Opłata za ślub poza urzędem stanu cywilnego - klasyfikacja budżetowa

Ślub poza urzędem stanu cywilnego

Kierownik USC zdecyduje o bezpieczeństwie miejsca ślubu

Ślub cywilny także poza urzędem

Opłata za ślub poza urzędem stanu cywilnego 2015

Elektroniczny system rejestracji akt stanu cywilnego

Nowy dowód osobisty dopiero w marcu 2015

Prawo o aktach stanu cywilnego 2015

Ślub cywilny poza urzędem

Opłata za ślub poza urzędem od 2015 roku

Jak zarejestrować dziecko urodzone za granicą?

Nowa ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego w Tychach

Prawo o aktach stanu cywilnego po zmianach

Dokumentacja w urzędzie stanu cywilnego od 1 stycznia 2015 r.

Nowe prawo o aktach stanu cywilnego

Akta stanu cywilnego 2015

Ślub cywilny w plenerze 2015

Gdzie zgłosić zgon?

Jak załatwić sprawę w urzędzie przez internet?

Urodzenie dziecka we Włoszech a obywatelstwo

Tłumacz przysięgły – jak uzyskać uprawnienia?

Tłumacz przysięgły – wykonywanie zawodu i odpowiedzialność

Kary dla urzędów za długotrwałe rozpoznawanie spraw

Zmiana imienia – jak i kiedy?

Czym jest ślub konkordatowy?

Otwarcie zawodu tłumacza przysięgłego od 1 lipca

Jak uzyskać odpis aktu małżeństwa?

Czym jest akt małżeństwa?

Zaufany profil na ePUAP już działa

Czy uznanie ojcostwa może nastąpić przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego?

Czy można sporządzić testament przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego?

Jak uzyskać zaświadczenie pozwalające na zawarcie małżeństwa za granicą?

Co powinien zawierać wniosek o uzupełnienie aktu stanu cywilnego?