Nauka, Emerytura

W dniu 26 listopada 2024 r., Sąd Najwyższy wydał wyrok (o sygn. akt III USKP 86/24), który może okazać się istotny dla wielu emerytów, którzy we wniosku o przyznanie emerytury (mając do wyboru kilka „wariantów” świadczenia) – posłużyli się sformułowaniem „wariant najkorzystniejszy”, wnosząc do organu rentowego o przyznanie świadczenia w takim „wariancie”, na którym w „ostatecznym rozrachunku” (i to również w dłuższej perspektywie czasu) nie będą oni stratni. 

Czy szkoły przejdą na czterodniowy tydzień nauki, a nastąpi to w ślad za wprowadzeniem do kodeksu pracy czterodniowego dnia pracy. Jak wtedy będzie zorganizowana nauka dla uczniów i regulamin pracy dla nauczyciel jako pracownika - zatrudnionego w oparciu o Kartę Nauczyciela lub o kodeks pracy.

Aktualnie premię za wiek, czyli świadczenie honorowe otrzymuje 3300 osób, które ukończyły 100 lat - tak wynika zdanych ZUS. Świadczenie honorowe dla tych osób wynosi 6246,13 zł brutto. Od 1 marca 2025 r. świadczenie to będzie teraz corocznie waloryzowane, podobnie jak emerytura i renta.

Dyskusja o wyrównaniu wieku emerytalnego kobiet do mężczyzn była tylko wstępem do poważnych projektów zmian w emeryturach w Polsce. Jest ich tak wiele, że być może warto rozważyć kolejną kompleksową reformę, bo samo podwyższenie wieku emerytalnego czy przywrócenie stażu emerytalnego nie rozwiąże problemu głodowych emerytur.

Świadczenie uzupełniające 500 zł, to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po każdym przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

Ukończenie 60. roku życia przez uczestnika PPK powoduje, że może on rozpocząć wypłatę środków z rachunku PPK na korzystniejszych zasadach niż przed osiągnięciem tego wieku. Jeżeli uczestnik PPK w wieku 60+ nie skorzystał z tego uprawnienia i nadal pracuje, na jego rachunek PPK wpływają nowe wpłaty do tego programu.

Emerytura pomostowa to przywilej, z którego mogą skorzystać tylko niektórzy pracownicy wykonujący pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. O uznanie swojego prawa do korzystania z tego uprawnienia zabiega nowa grupa zawodowa.

Upubliczniany niedawno projekt pod nazwą Emerytura Plus polegający na wypłacie trzynastych emerytur za wszystkie lata zwłoki z przejściem na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego – jako zachęty do podejmowania takich decyzji przez seniorów większość ekspertów uważa za niedostateczny.  A sami zainteresowani – nawet jako niepoważny.

Każdy kto otrzymuje emeryturę z ZUS może być uprawniony, by oprócz podstawowego świadczenia wyliczonego przez ZUS przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury dostawać dodatek lub ekwiwalent. Ich lista jest dość długa, a zasady korzystania - zazwyczaj zupełnie różne. Część dodatkowych pieniędzy, jak np. dodatek pielęgnacyjny po ukończeniu 75.roku życia ZUS dopłaca do emerytury automatycznie.

Do emerytur wypłacanych przez ZUS trzeba z budżetu państwa dokładać rocznie 40 miliardów złotych. Nie licząc wydatków na dodatkowe świadczenia: trzynastą i czternastą emeryturę. Szukając oszczędności w ramach procedury nadmiernego deficytu z pewnością rząd będzie kalkulował ograniczenie tych wydatków. Podwyższenie wieku emerytalnego jest jednym ze sposobów.

Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o tzw. rentę wdowią (maksymalnie 5342,88 zł). Renta wdowia a ustalenie prawa do renty rodzinnej. Jakie warunki należy spełnić? Gdzie złożyć wniosek? Ile wyniesie renta wdowia, limity? Przyznanie tzw. renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej.

Po głośnym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów może otrzymać od ZUS wyrównanie, w związku z pomniejszeniem ich emerytury na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – sądy powszechne, zaczynają już orzekać na korzyść emerytów. Nie warto więc zwlekać na „ruch” ze strony ustawodawcy i już dziś złożyć do ZUS wniosek o wznowienie postępowania, w następstwie którego będzie można odwołać się do sądu powszechnego.

Rząd proponuje możliwość ponownego przeliczenia przez ZUS emerytur i rent rodzinnych z lat 2009-2019. Chodzi o świadczenia przyznawane przez okres 10 lat w czerwcu każdego z tych lat. Problemy wynikające z tego rozwiąże "hurtowo" specustawa. To korzystne rozwiązanie dla 100 000 osób. Ustawa uwzględnia w ich emeryturach i rentach dodatkową waloryzację kwartalną, a nie tylko wyłącznie roczną. 

W związku z „głośnym” wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów, może otrzymać od ZUS wyrównanie emerytury sięgające nawet 64 tys. zł – wiele osób zastanawia się czy jest objętych zakresem przedmiotowym powyższego orzeczenia. Postaramy się zatem ułatwić uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytanie. 

RPO interweniuje w spawie nieogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego nawet 200 tys. emerytów, którzy przed 6 czerwca 2012 r. przeszli na wcześniejszą emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną, która została im pomniejszona na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – może teraz otrzymać od ZUS wyrównanie sięgające nawet 64 tys. zł. Emeryci nie mają jednak na co czekać – mogą dochodzić swoich praw już dzisiaj.

Dodatek kombatancki to świadczenie, które przysługuje osobom uprawnionym na mocy ustawy o kombatantach, będącym równocześnie emerytami lub rencistami. Jakie są najważniejsze zasady i warunki otrzymywania tego dodatku emerytalno-rentowego?

Nie każdy jest świadomy tego, że aktywność zawodowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego. Mowa o tzw. limitach dorabiania do emerytury (lub renty), których przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia lub nawet zawieszenie jego wypłacania. Od powyższej zasady, ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki i – co do zasady – dorabiać bez ograniczeń, może emeryt, który osiągnął powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuuje on zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy.

Dodatek pielęgnacyjny jest jednym z wielu dodatkowych świadczeń, które przysługują emerytom i rencistom, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Przeznaczony jest dla osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek wymagają szczególnej opieki. Oto szczegółowe zasady jego przyznawania, dokumenty, które są niezbędne, a także sytuacje, w których świadczenie nie zostanie przyznane.

W sytuacji, gdy emerytura oraz świadczenie pielęgnacyjne mogą się okazać podstawowym źródłem wsparcia finansowego dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, pojawia się pytanie: czy możliwe jest połączenie tych dwóch form pomocy? Czy opiekunowie mogą jednocześnie korzystać z emerytury oraz świadczenia pielęgnacyjnego? 

Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kodeksu postępowania cywilnego przyznał emerytowi prawo do wypłaty odsetek od decyzji ZUS ponownie ustalającej wysokość emerytury. ZUS zagubił pieniądze emeryta. I nie chciał zapłacić z własnej woli odsetek. Pieniądze przeleżały kilka lat na jakimś dziwnym subkoncie.

Pracownik, któremu do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego pozostały cztery lata objęty jest szczególnymi przepisami Kodeksu pracy. Mają go one chronić przed zwolnieniem z pracy, by mógł bezpiecznie osiągnąć wiek emerytalny i przejść na emeryturę.

Czy ceną za zbyt rozrzutne wydatki z budżetu państwa na programy w Rodzina 800 plus, dodatkowe emerytury i im podobne będą kary do zapłacenia przez wszystkich Polaków? Tak stanie się jeśli Polska nie będzie kontrolować wydatków i realizować oszczędności związanych z procedurami nadmiernego deficytu.

Teraz sytuacja nie jest tak dramatyczna jak przed laty. Na rynku brakuje rąk do pracy i o zajęcie gwarantujące środki na utrzymanie łatwiej. Jednak firmy wciąż niechętnie zatrudniają osoby w wieku 50+, a już szczególnie te, którym do emerytury zostało mniej niż cztery lata. Kodeks pracy wciąż takie osoby chroni przed zwolnieniem, ale często ta ochrona nie działa, bo przepisy nie są bezwarunkowe.