Dziecko i prawo

Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw przysługujących każdemu dziecku. Jeżeli uzyska informacje lub dostrzeże naruszenie praw dziecka może podjąć działania, które przewiduje ustawa o Rzeczniku.

Rodziną zastępczą mogą zostać zarówno małżeństwa jak i osoby samotne. Muszą jednak spełnić odpowiednie warunki.

Pedofilia to rodzaj zboczenia seksualnego, polegającego na osiąganiu satysfakcji seksualnej w kontakcie z dziećmi. Pedofilia jest w polskim prawie zabroniona i surowo karana.

Klub dziecięcy jest formą opieki nad dziećmi do lat trzech.

Grooming polega na tworzeniu za pomocą Internetu relacji pomiędzy osobą dorosłą a dzieckiem, w celu wykorzystania seksualnego tego dziecka.

Becikowe jest jednorazowym dodatkiem w wysokości 1000 zł, przyznawanym z tytułu urodzenia dziecka. Świadczenie wypłacane jest niezależnie od dochodów osiąganych przez rodziców dziecka.

Władza rodzicielska rozciąga się nad dzieckiem do ukończenia przez nie 18 roku życia. Nie jest to jednak władza niczym nieograniczona. Należy pamiętać o przysługujących każdemu dziecku prawach.

Prawa dziecka są chronione m.in. Konwencją o Prawach Dziecka wydaną przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Polska jest stroną tej konwencji, a polskie prawo jest zgodne z jej postanowieniami. Polska ratyfikowała tą konwencję w 1991 roku.

12 kwietnia ok. 430 tysięcy uczniów klas trzecich gimnazjum rozpoczyna swój pierwszy egzamin gimnazjalny. Co warto o nim wiedzieć?

Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech przewiduje, że opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym może być osoba, która ma co najmniej wykształcenie średnie oraz co najmniej dwuletnie doświadczenie w pracy z takimi dziećmi. Doświadczenie można zastąpić odbyciem 280 – godzinnego szkolenia.

Przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie. Przysposobienie ma skutki przysposobienia wspólnego także wtedy, gdy osoba przysposobiona przez jednego z małżonków zostaje następnie przysposobiona przez drugiego małżonka. Dopuszczalność przysposobienia należy oceniać w świetle zasad ochrony dobra dziecka.

Zgodnie z art. 200 Kodeksu karnego kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Tej samej karze podlega, kto w celu zaspokojenia seksualnego prezentuje małoletniemu poniżej lat 15 wykonanie czynności seksualnej.

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka.

Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję.

Zgodnie z regulaminem wewnętrznym urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, jeżeli prośba, wniosek lub skarga pochodzi od osoby niebędącej w stanie dochodzić swych praw, prokurator, gdy nie jest obowiązany do podjęcia działania z urzędu, powinien rozważyć możliwość udzielenia tej osobie pomocy prawnej lub zainteresować właściwą instytucję potrzebą udzielenia takiej pomocy.

Obecnie jedynie niecałe 2% dzieci w wieku do 3 lat jest objętych instytucjonalną opieką. Główną barierą, hamującą powstawanie nowych żłobków są obowiązujące przepisy, które zaliczają żłobki do zakładów opieki zdrowotnej, co sprawia, że muszą one spełniać nadmierne wymagania przewidziane dla tych zakładów. Z uwagi na fakt, iż niewiele rodzin może sobie pozwolić na zapewnienie indywidualnej opiekunki dla swoich pociech, cały ciężar obowiązków spadał dotychczas na rodziców oraz ich krewnych. Jeżeli jednak nikt z rodziny nie mógł pomóc, często zdarzało się, że jedno z rodziców z konieczności rezygnowało z pracy i pozostawało w domu celem opieki nad swoim potomstwem.

Od 1 stycznia 2011 r. pracownik ojciec wychowujący dziecko przysposobione ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 1 tygodnia, nie dłużej niż do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia.

W przedszkolach znajdą się miejsca dla czterolatków, a gminy częściej dopłacą za przejazd dzieci. Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekt zmian dotyczących edukacji przedszkolnej.

Prowadzenie żłobka i klubu dziecięcego wymaga wpisu do rejestru prowadzonego przez gminę. Żłobki i kluby dziecięce mogą tworzyć gminy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.

Żłobek zapewnia opiekę nad dzieckiem w wymiarze 10 godzin względem każdego dziecka. Maluchy powinny mieć zapewnione wyżywienie, za które płacą rodzice.

Skład personelu w żłobku i klubie dziecięcym dostosowany jest do liczby uczęszczających do nich dzieci. Opiekun w tych placówkach musi posiadać odpowiednie wykształcenie. Niekiedy konieczne jest odbycie specjalnego szkolenia.

Rodzina zastępcza ma prawo zawrzeć z rodzicami biologicznymi umowę opłacenie alimentów. Może to być umowa prywatna albo notarialna.

Kuratorzy sądowi realizują określone przez prawo zadania o charakterze wychowawczo-resocjalizacyjnym, diagnostycznym, profilaktycznym i kontrolnym, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu. Kurator sądowy obowiązany jest m.in. do przeprowadzania na zlecenie sądu lub sędziego wywiadów środowiskowych.

Środki stosowane wobec nieletniego zostały wymienione w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Wobec nieletniego mogą być stosowane środki wychowawcze oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym. Kara może być orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego.

Regulacja dotycząca władzy rodzicielskiej we Włoszech znajduje się w tamtejszym kodeksie cywilnym. Podstawową zasadą jest to, że wszelkie prawa i obowiązki wypełniane przez włoskich rodziców muszą leżeć wyłącznie w interesie dziecka.

Anglia i Walia posiadają wspólne uregulowania dotyczące władzy rodzicielskiej. Głównym założeniem systemu prawnego jest ochrona dziecka oraz jego interesów.

Uregulowania dotyczące władzy rodzicielskiej w Belgii możemy odnaleźć w tamtejszym kodeksie cywilnym. Podobnie jak w wielu systemach prawnych w Europie celem regulacji jest dobro dziecka.

Najbardziej drastycznym środkiem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo – wychowawczej. Środek ten powinien być stosowany dopiero wówczas, gdy inne zarządzenia nie dały pożądanego efektu lub ze względu na okoliczności można przypuszczać, że takiego wyniku nie dadzą.

Umieszczenie nieletniego, który popełnił przestępstwo w zakładzie poprawczym można orzec, jeżeli u nieletniego występuje wysoki stopień demoralizacji, przemawiają za tym okoliczności i charakter czynu, a dotychczasowe wychowywanie nieletniego nie dało pozytywnych rezultatów lub dotychczas stosowane środki wychowawcze nie rokują resocjalizacji nieletniego.

Ustawa o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 ma spowodować wzrost liczby miejsc opieki nad małymi dziećmi oraz ułatwić rodzicom łączenie obowiązków zawodowych i rodzicielskich. Ustawa reguluje m.in. indywidualne formy opieki nad dzieckiem i wprowadza dziennego opiekuna.

W prawodawstwie niemieckim władzę rodzicielską definiuje się jako ogół praw i obowiązków rodziców względem dziecka.

Francuzi władzę rodzicielską określają mianem odpowiedzialności rodzicielskiej. Przepisy prawne regulujące tę dziedzinę życia znajdują się we francuskim kodeksie rodzinnym.

Do przedszkola może zostać przyjęte dziecko, które ukończyło 3 lata. W praktyce przedszkola często nie przyjmują dzieci urodzonych po dniu 1 września, podczas gdy ich o kilka miesięcy starsi rówieśnicy mogą rozpocząć edukacje przedszkolną.

Dzieci do lat trzech zostaną objęte nowymi firmami opieki takimi jak żłobki, kluby dziecięce, nianie oraz dziennych opiekunów. Ustawę o opiece nad dziećmi w wieku do lat trzech podpisał prezydent.

Prezydent podpisał rządową ustawę o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Opieka nad dziećmi do lat 3 może być organizowana nie tylko w formie żłobka lub klubu dziecięcego. „Ustawa żłobkowa” wprowadza także indywidualne formy opieki nad dziećmi jak opieka sprawowana przez dziennego opiekuna oraz nianię. To rodzice decydują o formie opieki nad swoim dzieckiem.

Opieka nad dziećmi do lat 3 może być organizowana w formie żłobka, klubu dziecięcego a także sprawowana przez dziennego opiekuna oraz nianię.

Przesłankami ograniczenia władzy rodzicielskiej, które muszą występować łącznie jest zagrożenie dobra dziecka i nienależyte wykonywanie władzy rodzicielskiej. Poza środkami najbardziej drastycznymi, np. w postaci pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd może wydać inne różnorodne zarządzenia należące do kategorii ograniczeń władzy rodzicielskiej.

Problematyka rodzin zastępczych została uregulowana w ustawie o pomocy społecznej. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej jest środkiem ograniczenia władzy rodzicielskiej i jest jednym z najbardziej drastycznych zarządzeń, które zostały przewidziane jako forma ograniczenia tej władzy. Środek ten powinien być stosowany wówczas, gdy inne zarządzenia nie dały lub nie dadzą pożądanego efektu.

Komisja Europejska przedstawiła plan działania UE na rzecz wzmocnienia ochrony praw dziecka poprzez wprowadzenie w życie zasad określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.

Istnieje wiele możliwości legalnego zatrudnienia opiekunki do dziecka. Oprócz umowy o pracę bardzo popularnym, dużo łatwiejszym i korzystniejszym rozwiązaniem jest zatrudnienie niani na umowę zlecenie.

Z policyjnych statystyk wynika, że przestępczość w szkole rośnie i to w szybkim tempie. Jest to szczególnie widoczne w przypadku przestępstw o dużym natężeniu agresji.

Jeżeli sąd opiekuńczy nie postanowi inaczej, obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad osobą małoletniego umieszczonego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, jego wychowania oraz reprezentowania w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb należą do rodziny zastępczej albo placówki opiekuńczo-wychowawczej. Inne obowiązki i prawa wynikające z władzy rodzicielskiej należą do rodziców małoletniego.

Sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny umieszczenia małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

Program „Dobry rodzic – Dobry Start” ma na celu zapobieganie krzywdzeniu i zaniedbywaniu najmłodszych dzieci w wieku do 3 lat, poprzez kompleksowe wsparcie ich rodziców oraz profesjonalistów. Program jest realizowany przez Fundację Dzieci Niczyje pod honorowym patronatem Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministra Zdrowia.

Za szkodę wyrządzoną przez dziecko, które nie ukończyło 13 roku życia odpowiadają jego rodzice, opiekunowie albo osoba, która jest odpowiedzialna za dziecko i sprawuje nad nim nadzór.

Zatrudnienie niani na umowę o pracę z jednej strony pozwala uregulować wszystkie kwestie związane z opieką, z drugiej jednak nakłada na rodziców dodatkowe obowiązki. W końcu stają się oni pracodawcami.

Na pracodawcy zatrudniającym pracowników młodocianych ciąży obowiązek poddawania pracowników młodocianych wstępnym badaniom lekarskim przed przyjęciem do pracy oraz badaniom okresowym i kontrolnym w czasie zatrudnienia. Zgodnie z Kodeksem pracy wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej gimnazjum i przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.

Ministerstwo Edukacji Narodowej proponuje nowy sposób udziału szkół w programie „Owoce w szkole”. W ramach zajęć szkolnych dzieci będą uczyły się pracy w ogrodzie oraz odwiedzą gospodarstwo rolne.

Rodzicom adopcyjnym przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego aż do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia. Dzięki temu niemowlę uzyskuje niezbędną opiekę, a starsze dziecko ma możliwość przyzwyczajenia się do nowej rodziny. Urlop wychowawczy udzielany jest na takich samych zasadach jak w przypadku rodziców biologicznych.

Wprawdzie nie ma obowiązku rejestracji w Polsce dziecka urodzonego za granicą, jednak umiejscowienie aktu urodzenia jest konieczne, aby uzyskać polski paszport, dowód osobisty czy numer PESEL.

Rzecznik Praw Dziecka

Rodzina zastępcza

Pedofilia

Klub dziecięcy

Grooming

Becikowe

Jakie są prawa dziecka w rodzinie?

Jak chronione są prawa dziecka?

Co warto wiedzieć o egzaminie gimnazjalnym?

Jak wygląda szkolenie dla opiekuna w żłobku?

Czy małżonkowie mogą wspólnie przysposobić?

Kiedy mamy do czynienia z wykorzystywaniem seksualnym dziecka?

Jak i kiedy zawrzeć porozumienie wychowawcze?

Kto ma obowiązek zgłosić niewłaściwe zachowanie nieletniego?

Czy dziecko może złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa?

Nowe możliwości zapewnienia opieki nad dziećmi do lat 3

Jak ojciec adopcyjny może uzyskać zasiłek macierzyński?

Jakie zmiany w przedszkolach?

Jak założyć żłobek lub klub dziecięcy?

Jakie wymagania powinien spełniać żłobek?

Kto może zostać opiekunem w żłobku i klubie dziecięcym?

Czy rodzina zastępcza może uzyskać alimenty od biologicznych rodziców?

W jaki sposób kurator sądowy przeprowadza wywiad środowiskowy?

Jakie są środki zapobiegania i zwalczania demoralizacji nieletnich?

Jak uregulowana jest władza rodzicielska we Włoszech?

Kto sprawuje władzę rodzicielską w Anglii i Walii?

Jaka jest istota władzy rodzicielskiej w Belgii?

Kiedy dziecko trafia do placówki opiekuńczo wychowawczej?

Kiedy stosuje się środek poprawczy?

Dzienny opiekun jako indywidualna forma opieki nad dziećmi

Jakie cechy ma władza rodzicielska w Niemczech?

Jak wygląda władza rodzicielska we Francji?

W jakim wieku do przedszkola?

Opieka nad dziećmi w wieku do lat trzech

Niania jako indywidualna forma opieki nad dzieckiem

Nowe formy opieki nad dzieckiem: żłobki i kluby dziecięce

Jakie zarządzenia ograniczające władzę rodzicielską wydaje sąd?

Jakie są rodzaje rodzin zastępczych?

Plan działania UE na rzecz praw dziecka

Jak zatrudnić nianię na umowę zlecenie?

Przestępczość w szkołach w 2010 r.

Podział kompetencji między rodziną zastępczą a rodzicami

Jakie są skutki niewykonania przez rodziców poleceń sądu?

Jakie wsparcie dla młodych rodziców?

Odpowiedzialność rodziców za szkody wyrządzone przez dzieci

Jak zatrudnić nianię na umowę o pracę?

Jakie zaświadczenie lekarskie do pracy młodocianego?

Jakie są nowe wymagania dla programu „Owoce w szkole”?

Adoptujemy dziecko - co z urlopem macierzyńskim i wychowawczym?

Jak zarejestrować w Polsce urodzenie dziecka za granicą?