REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Sprawy karne

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Oskarżyciel prywatny

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Świadek koronny

Osoba świadka koronnego budzi często zainteresowanie. Kim jest świadek koronny i jak można uzyskać jego status?

Możliwość odmowy zeznań ze względu na tajemnicę służbową i zawodową

Do przestrzegania tajemnicy zawodowej zobowiązani są między innymi: adwokaci, notariusze, radcowie prawni, dziennikarze, lekarze , a także komornicy, którym art. 180 k.p.k. daje możliwość odmowy składania zeznań co do faktów, na które obowiązek zachowania tajemnicy się rozciąga.

Jaki skutek wywiera śmierć strony w trakcie postepowania karnego

Pomimo śmierci pokrzywdzonego jest możliwe dalsze dochodzenie jego praw w ramach procesu. Zakres uprawnień procesowych pokrzywdzonego-zmarłego ustawa procesowa przekazuje osobom najbliższym.

REKLAMA

Co świadek może powiedzieć w sądzie

Świadek w trakcie przesłuchania musi przede wszystkim przekazać prawdę o okolicznościach, co do których toczy się postępowanie, bowiem składanie fałszywych zeznań jest zagrożone karą pozbawienia wolności.

Możliwość odmówienia składania zeznań

Istnieje wąskie grono osób, które mają prawo do odmowy złożenia zeznań w ramach postępowania karnego. Warto zapoznać się ze swoimi prawami.

Obowiązek stawiennictwa świadka na przesłuchaniu

Zasadą jest, że każdy ma obowiązek stawienia się i złożenia zeznań na okoliczności danej sprawy. Jednak w pewnych sytuacjach można odmówić składania zeznań, bądź odpowiedzi na poszczególne pytania.

Przesłuchanie podejrzanego

Prokurator po wydaniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów przekazuje je podejrzanemu, który staje się od tej pory stroną postępowania przygotowawczego i jego obrońcy.

REKLAMA

Uregulowania prawne dotyczące widzeń podejrzanego z bliskimi

Aby tymczasowo aresztowany miał możliwość widzenia się ze swymi bliskimi, musi on uzyskać pisemną zgodę prokuratora bądź sądu, przed którym toczy się śledztwo.

Śledztwo a dochodzenie

Postępowanie przygotowawcze prowadzi się w formie dochodzenia lub śledztwa. Śledztwo jest formą podstawową prowadzenia postępowania, dochodzenie natomiast jest jego uproszczeniem.

Ustanowienie obrońcy w procesie karnym

Tylko adwokat może być obrońcą w procesie karnym. Ustanawiany jest przez udzielenie pełnomocnictwa przez podejrzanego bądź przez inną osobę w jego imieniu, jeśli został on wcześniej tymczasowo aresztowany.

Środki dyscyplinujące w postępowaniu wykroczeniowym

Środkami przysługującymi organom prowadzącym postępowanie są kary porządkowe (kara grzywny i zatrzymania, przymusowe doprowadzenie do sądu, przymusowe odebranie rzeczy), które mają na celu dyscyplinowanie uczestników i stron procesu.

Dochodzenie roszczeń majątkowych w postępowaniu karnym

Tylko te roszczenia, które wynikają bezpośrednio z popełnionego przestępstwa mogą być dochodzone w postępowaniu karnym, a ich charakter musi być majątkowy.

Oskarżyciel posiłkowy – kto i kiedy może nim być

Oskarżyciel posiłkowy jest jednym z podmiotów postępowania karnego. Może nim być jedynie pokrzywdzony.

Jak się zachować będąc ofiarą przestępstwa

Pierwszym co należy w takiej sytuacji zrobić, jest udzielenie pomocy innym ofiarom przestępstwa, następnie należy zabezpieczyć ślady na miarę swoich możliwości oraz wezwać odpowiednie służby.

Jakie są sankcje za popełnienie wykroczenia

Wykroczeniem jest czyn zabroniony o mniejszym ładunku społecznej szkodliwości niż przestępstwo i choć o odpowiedzialności za nie decydują te same elementy, jak w przypadku przestępstwa, to traktowane jest zdecydowanie łagodniej, o czym świadczą choćby same kary.

Publiczna zbiórka pieniędzy bez zezwolenia

Publiczne zbiórki pieniędzy są obecnie bardzo popularną metodą gromadzenia funduszy przez różnego rodzaju organizacje pozarządowe, które przeznaczają je na realizację swoich statutowych zadań. Aby zapobiec nadużyciom ze strony osób nieuczciwych tego rodzaju publiczne zbieranie pieniędzy wymaga uzyskania uprzedniego pozwolenia władzy.

Prowadzenie pojazdu nieoświetlonego

Każdy użytkownik samochodu zobowiązany jest do używania świateł przez cały rok. Mimo takiego obowiązku wielu kierowców zapomina o ich używaniu stwarzając niebezpieczeństwo na drodze. Prowadzenie pojazdu nieoświetlonego stanowi wykroczenie na podstawie kodeksu wykroczeń.

Rzucanie kamieniami w pojazd mechaniczny

Bezpieczeństwo drogowe jest bardzo ważną sprawą dla nas wszystkich. Każdego dnia na drogach dochodzi do wielu wypadków. Mogą one mieć różne przyczyny, takie jak: nadmierna prędkość, alkohol, lekceważenie przepisów, czy też po prostu zwykła lekkomyślność. Statystyki pokazują, że ostatnio zwiększyła się liczba przypadków niebezpiecznych zachowań ludzi polegających na rzucaniu kamieniami lub innymi przedmiotami w samochody. Nie trudno się domyślić, że takie zachowania mogą powodować zagrożenia dla samego pojazdu oraz dla jego pasażerów.

Postępowanie mandatowe

Postępowanie mandatowe jest jednym z trzech postępowań szczególnych uregulowanych w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Szczególny charakter tego postępowania wynika z jego częściowego odformalizowania, jak również z szybkości w prowadzeniu i zakończeniu tego postępowania. W postępowaniu mandatowym dochodzi do ukarania sprawcy wykroczenia mandatem karnym bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia, bez konieczności kierowania sprawy do sądu.

Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu

Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu przez kierowców jest negatywnym, lecz bardzo częstym zjawiskiem. Należy zwrócić uwagę na to, że w zależności od poziomu alkoholu u kierującej pojazdem osoby czyn ten może stanowić wykroczenie lub przestępstwo. Natomiast zawsze jego popełnienie jest związane z zastosowaniem środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów.

Co grozi za żebranie

Kodeks wykroczeń przewiduje karalność za żebranie w miejscu publicznym. Osoba, która łamie ten przepis może być pociągnięta do odpowiedzialności. Za żebranie w miejscu publicznym grozi kara ograniczenia wolności, grzywny do 1500 zł lub kara nagany.

Właściwość i skład sądu

Organem procesowym, który rozstrzyga sprawy o wykroczenia jest sąd. Sądami powszechnymi są sądy apelacyjne, okręgowe i rejonowe. W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy, zgodnie z obowiązującymi właściwościami: rzeczową, miejscową oraz funkcjonalną. Co do zasady sąd orzeka w składzie jednoosobowym.

Środki oddziaływania wychowawczego

Środki oddziaływania wychowawczego stanowią swoisty instrument oddziaływania na sprawcę, charakterystyczny dla prawa wykroczeń. Jego dobrodziejstwo polega na tym, że w określonych sytuacjach sprawcy wykroczenia, który powinien zostać ukarany, nie wymierza się kary lecz stosuje o wiele mniej dolegliwy środek, np. środek wychowawczy w postaci pouczenia, zwrócenia uwagi, ostrzeżenia.

Zaskarżenie wyroku sądu pierwszej instancji

Zgodnie z konstytucyjną zasadą postępowanie wykroczeniowe, podobnie jak postępowanie karne jest dwuinstancyjne. Powyższe oznacza, iż strona ma uprawnienie (nie obowiązek) do zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji i tym samym poddania tego wyroku merytorycznej kontroli sądu drugiej instancji. Standardowo odbywa się to na drodze wniesienia apelacji w terminie 7 dni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem, ale ustawa przewiduje również inne sytuacje.

Postępowanie przyspieszone

Postępowanie przyspieszone to szczególny tryb postępowania w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, który posiada swoje odrębne uregulowania procesowe. Stosuje się go do sprawców ujętych na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia i niezwłocznie doprowadzonych do sądu.

Postępowanie nakazowe

Postępowanie nakazowe jest tzw. szczególnym trybem postępowania w kodeksie postępowania w sprawach wykroczeń. Jego odrębność polega na tym, że w sytuacji, gdy sąd uzna, iż wina obwinionego i okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, wydaje bez przeprowadzania rozprawy wyrok na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron i doręcza go stronom wraz z wnioskiem o ukaranie.

Kradzież i przywłaszczenie cudzej rzeczy

W kodeksie wykroczeń karalna jest zarówno kradzież, jak i przywłaszczenie mienia (cudzej rzeczy ruchomej), jeżeli wartość przedmiotu nie przekracza 250 zł (w przeciwnym wypadku jest to już przestępstwo). Zwraca uwagę fakt, iż nie tylko sprawca podlega odpowiedzialności za wykroczenie, ale również podżegacz i pomocnik, a dodatkowo obok dokonania sprawca odpowiada również za samo usiłowanie popełnienie tego wykroczenia.

Jak ustanowić obrońcę z urzędu?

Prawo do obrony jest jednym z fundamentalnych praw obwinionego. W ramach realizacji tego prawa może on korzystać z pomocy jednego obrońcy w postępowaniu wykroczeniowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obrońcą może być adwokat albo radca prawny. W ramach prawa do obrony obwiniony może ustanowić obrońcę z wyboru lub może posiadać obrońcę z urzędu.

Uprawnienia pokrzywdzonego

Zgodnie z kodeksową definicją pokrzywdzonym w sprawach o wykroczenie jest ten, czyje dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie. Może to być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna bądź jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej.

Terminy w postępowaniu wykroczeniowym

Upływ terminu zawsze liczony jest od następnego dnia po odbiorze danego pisma. Termin jest zachowany nie tylko, kiedy ostatniego dnia doręczymy pismo na biuro podawcze sądu, czy policji, ale również, gdy tego dnia przed północą pismo to zostanie nadane na poczcie. Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na ustawowo dzień wolny od pracy, to termin upływa dopiero następnego dnia.

Przywrócenie utraconego terminu

Z uwagi na fakt występowania wielu nieprzewidzianych zdarzeń losowych w życiu, stronie może przydarzyć się to, iż upłynie jej termin na dokonanie danej czynności. Polskie prawo przewidując taką sytuację, ustala, iż można w ciągu 7 dni od ustania przyczyny niedotrzymania terminu złożyć tzw. wniosek o przywrócenie terminu.

Prawo do odmowy zeznań świadka

Prawo do odmowy zeznań lub odpowiedzi na pytanie przysługuje świadkowi wówczas, gdy jest zobowiązany do zachowania tajemnicy państwowej, służbowej zawodowej (chyba że zostaną one przez odpowiedni podmiot zwolnione z obowiązku jej zachowania), a także osoby najbliższe dla oskarżonego.

Prawo do obrony obwinionego

Obwinionym jest osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Wraz z wniesieniem tego wniosku do sądu i wstąpieniem danej osoby w rolę obwinionego uruchamia się (uaktywnia) jego prawo do obrony, które jest jednym z naczelnych i konstytucyjnie zagwarantowanych uprawnień.

Obrona obligatoryjna

Pod pojęciem obligatoryjnej obrony należy rozumieć sytuacje, w których dana osoba musi mieć obrońcę przed sądem w toku postępowania. Może to być obrońca ustanowiony z wyboru, ale w sytuacjach, w których ustanowienie tego obrońcy nie następuje, sąd wyznacza obwinionemu obrońcę z urzędu.

Obowiązki świadka

Obowiązkiem świadka jest stawiennictwo na rozprawę (pod groźbą zastosowania wobec niego kar porządkowych w postaci grzywny oraz przymusowego doprowadzenia do sądu) oraz złożenie zeznań, chyba że danej osobie przysługuje prawo do odmowy złożenia zeznań lub odmowy odpowiedzi na dane pytanie.

Oskarżyciel posiłkowy

Oskarżycielem posiłkowym jest pokrzywdzony, który podejmuje decyzję o aktywnym uczestnictwie w sprawie popełnionego wykroczenia. Oskarżyciel posiłkowy jest pełnoprawną stroną postępowania, co oznacza, iż ma on prawo uczestniczyć we wszystkich rozprawach, ma prawo składania wniosków dowodowych i oświadczeń, wygłasza mowę końcową w sprawie, a przede wszystkim ma prawo do składania w tym postępowaniu apelacji (w razie niekorzystnego dla niego wyroku) lub zażaleń na niekorzystne dla niego (zaskarżalne w świetle przepisów) postanowienia.

Doręczanie pism procesowych

Istnieje kilka sposobów doręczania pism procesowych, należy dążyć do tego, aby je odebrać, ponieważ brak odbioru pisma w przewidzianym trybie doręczonego na właściwy adres, jak i odmowa przyjęcia pisma (odnotowywana przez doręczającego) powodują zwrot pisma nadawcy i uznanie, iż doręczono je prawidłowo (tzw. fikcja prawidłowego doręczenia), co może rodzić dla strony niekorzystne skutki, np. w postaci kary porządkowej lub upływu terminu procesowego na dokonanie danej czynności.

Doręczenie wyroku z uzasadnieniem

Wyrok sądu pierwszej instancji doręcza się stronie wraz z uzasadnieniem na jej żądanie zgłoszone w nieprzekraczalnym (tzw. zawitym) terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku. Wówczas w terminie 7 dni od daty otrzymania tego wyroku (liczonym od następnego dnia po jego odbiorze) strona może wnieść apelację od wyroku.

Zmiana przepisów a odpowiedzialność za wykroczenie

Przepisy kodeksu wykroczeń, jak każdego innego aktu prawnego mogą ulegać pewnym zmianom i modyfikacjom. Nieodłącznym problemem związanym z zagadnieniem nowelizacji i zmiany przepisów jest kwestia relacji przepisów „starych” do „nowych”, szczególnie w odniesieniu do tego jaką wymierzać karę, jeżeli to właśnie w tej części przepisu nastąpiła zmiana. Chodzi o uzyskanie odpowiedzi między innymi na pytanie, jak orzekać jeżeli przepis był surowszy, a jest łagodniejszy w obecnym brzmieniu, a także co zrobić jeżeli kiedyś dane zachowanie było karalne a po zmianach przestało nim być.

Warunki odpowiedzialności za wykroczenie

Określenie, kto i w jakiej sytuacji ponosi odpowiedzialność za wykroczenie jest niezmiernie ważne. Kwestii odpowiedzialności za wykroczenie nie można sprowadzić do jednej okoliczności – składa się na nich kilka powiązanych ze sobą okoliczności.Odpowiedzialność za wykroczenie jest zdolnością popełnienia czynu, który jest wykroczeniem połączoną z koniecznością przyjęcia ujemnych konsekwencji (czyli kary lub innej dolegliwości).

Zatarcie ukarania

Zatarcie ukarania, obok przedawnienia karalności i przedawnienia wykonania kary lub środka karnego jest instytucją związaną z upływem czasu. Jej istota polega na tym, że po upływie określonego czasu stosuje się fikcję prawną polegającą na uznaniu, iż dana osoba nie była nigdy skazana. Wówczas wzmianka o ukaraniu zostaje usunięta, wymazana z dokumentacji danej osoby.

Przedawnienie karalności i wykonania kary

Przedawnienie karalności polega na tym, że po upływie określonego ustawowo czasu nie można już wszczynać i prowadzić postępowania przeciwko danej osobie, a jeżeli jest ono w toku, wówczas należy je umorzyć.

Zastępcza kara aresztu

Kodeks wykroczeń ustanawia regułę, w myśl której kara aresztu to tzw. ultima ratio, czyli środek ostateczny. Wynika to naturalnie z faktu, iż jest to najsurowsza z możliwych kar. Wykorzystując ten fakt ustawodawca stworzył konstrukcję tzw. zastępczej kary aresztu, czyli de facto kary, która może być orzekana w stosunku do sprawcy, w sytuacji, gdy nie odbywa on w ogóle lub nie odbywa prawidłowo orzeczonej wobec niego kary grzywny lub aresztu.

Zakaz prowadzenia pojazdów

Zakaz prowadzenia pojazdów jest środkiem karnym, który wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat za popełnienie określonych w kodeksie wykroczeń (w części szczególnej). Celem orzekania tego zakazu jest zabezpieczenie uczestników ruchu drogowego przed uczestnikami stwarzającymi zagrożenie dla ich bezpieczeństwa, a także poprzez represyjne oddziaływanie wpłynąć na zachowania sprawcy w przyszłości.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu

Przepisy kodeksu wykroczeń przewidują instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary. Wykonanie kary aresztu można warunkowo zawiesić, jeżeli ze względu na okoliczności popełnienia wykroczenia, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie się po popełnieniu wykroczenia należy przypuszczać, że pomimo niewykonania kary nie popełni on nowego podobnego przestępstwa lub wykroczenia.

Przepadek przedmiotów

Przepadek przedmiotów jest środkiem karnym, którego istota polega na tym, że na rzecz Skarbu Państwa (lub innego podmiotu, gdy wskaże go ustawa) przechodzi własność przedmiotów, tj. narzędzi lub innych przedmiotów przeznaczonych do popełnienia wykroczenia, a gdy przepis tak stanowi, także przedmioty pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z wykroczenia.

Podanie orzeczenia do publicznej wiadomości

Podanie orzeczenia do publicznej wiadomości jest jednym ze środków karnych przewidzianych w kodeksie wykroczeń. Stosuje się go wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi i, gdy sąd uzna, iż może mieć to znaczenie wychowawcze.

Obowiązek naprawienia szkody

Obowiązek naprawienia szkody jest jednym ze środków karnych, który ma służyć wyrównaniu powstałej w wyniku popełnionego wykroczenia szkody. Podkreślenia wymaga to, że obowiązek naprawienia szkody orzekany jest tylko wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi, tj. gdy konkretny przepis prawa przewiduje wprost jego potencjalne zastosowanie.

Nawiązka jako środek karny

Nawiązka jest środkiem karnym orzekanym przez sąd obok kary głównej na rzecz pokrzywdzonego w przypadkach szczególnych przewidzianych przez przepisy kodeksu wykroczeń, tj. sąd może ją orzec wówczas, gdy wyraźnie dany przepis tak stanowi. Orzekana jest ona z urzędu, a zatem nie jest konieczne zgłaszanie przez pokrzywdzonego wniosku o orzeczenie nawiązki.

REKLAMA