REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Wykroczenia

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Środki oddziaływania wychowawczego

Środki oddziaływania wychowawczego stanowią swoisty instrument oddziaływania na sprawcę, charakterystyczny dla prawa wykroczeń. Jego dobrodziejstwo polega na tym, że w określonych sytuacjach sprawcy wykroczenia, który powinien zostać ukarany, nie wymierza się kary lecz stosuje o wiele mniej dolegliwy środek, np. środek wychowawczy w postaci pouczenia, zwrócenia uwagi, ostrzeżenia.

Zaskarżenie wyroku sądu pierwszej instancji

Zgodnie z konstytucyjną zasadą postępowanie wykroczeniowe, podobnie jak postępowanie karne jest dwuinstancyjne. Powyższe oznacza, iż strona ma uprawnienie (nie obowiązek) do zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji i tym samym poddania tego wyroku merytorycznej kontroli sądu drugiej instancji. Standardowo odbywa się to na drodze wniesienia apelacji w terminie 7 dni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem, ale ustawa przewiduje również inne sytuacje.

Postępowanie przyspieszone

Postępowanie przyspieszone to szczególny tryb postępowania w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, który posiada swoje odrębne uregulowania procesowe. Stosuje się go do sprawców ujętych na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia i niezwłocznie doprowadzonych do sądu.

Postępowanie nakazowe

Postępowanie nakazowe jest tzw. szczególnym trybem postępowania w kodeksie postępowania w sprawach wykroczeń. Jego odrębność polega na tym, że w sytuacji, gdy sąd uzna, iż wina obwinionego i okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, wydaje bez przeprowadzania rozprawy wyrok na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron i doręcza go stronom wraz z wnioskiem o ukaranie.

REKLAMA

Kradzież i przywłaszczenie cudzej rzeczy

W kodeksie wykroczeń karalna jest zarówno kradzież, jak i przywłaszczenie mienia (cudzej rzeczy ruchomej), jeżeli wartość przedmiotu nie przekracza 250 zł (w przeciwnym wypadku jest to już przestępstwo). Zwraca uwagę fakt, iż nie tylko sprawca podlega odpowiedzialności za wykroczenie, ale również podżegacz i pomocnik, a dodatkowo obok dokonania sprawca odpowiada również za samo usiłowanie popełnienie tego wykroczenia.

Jak ustanowić obrońcę z urzędu?

Prawo do obrony jest jednym z fundamentalnych praw obwinionego. W ramach realizacji tego prawa może on korzystać z pomocy jednego obrońcy w postępowaniu wykroczeniowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obrońcą może być adwokat albo radca prawny. W ramach prawa do obrony obwiniony może ustanowić obrońcę z wyboru lub może posiadać obrońcę z urzędu.

Uprawnienia pokrzywdzonego

Zgodnie z kodeksową definicją pokrzywdzonym w sprawach o wykroczenie jest ten, czyje dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie. Może to być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna bądź jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej.

Terminy w postępowaniu wykroczeniowym

Upływ terminu zawsze liczony jest od następnego dnia po odbiorze danego pisma. Termin jest zachowany nie tylko, kiedy ostatniego dnia doręczymy pismo na biuro podawcze sądu, czy policji, ale również, gdy tego dnia przed północą pismo to zostanie nadane na poczcie. Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na ustawowo dzień wolny od pracy, to termin upływa dopiero następnego dnia.

REKLAMA

Przywrócenie utraconego terminu

Z uwagi na fakt występowania wielu nieprzewidzianych zdarzeń losowych w życiu, stronie może przydarzyć się to, iż upłynie jej termin na dokonanie danej czynności. Polskie prawo przewidując taką sytuację, ustala, iż można w ciągu 7 dni od ustania przyczyny niedotrzymania terminu złożyć tzw. wniosek o przywrócenie terminu.

Prawo do odmowy zeznań świadka

Prawo do odmowy zeznań lub odpowiedzi na pytanie przysługuje świadkowi wówczas, gdy jest zobowiązany do zachowania tajemnicy państwowej, służbowej zawodowej (chyba że zostaną one przez odpowiedni podmiot zwolnione z obowiązku jej zachowania), a także osoby najbliższe dla oskarżonego.

Prawo do obrony obwinionego

Obwinionym jest osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. Wraz z wniesieniem tego wniosku do sądu i wstąpieniem danej osoby w rolę obwinionego uruchamia się (uaktywnia) jego prawo do obrony, które jest jednym z naczelnych i konstytucyjnie zagwarantowanych uprawnień.

Obrona obligatoryjna

Pod pojęciem obligatoryjnej obrony należy rozumieć sytuacje, w których dana osoba musi mieć obrońcę przed sądem w toku postępowania. Może to być obrońca ustanowiony z wyboru, ale w sytuacjach, w których ustanowienie tego obrońcy nie następuje, sąd wyznacza obwinionemu obrońcę z urzędu.

Obowiązki świadka

Obowiązkiem świadka jest stawiennictwo na rozprawę (pod groźbą zastosowania wobec niego kar porządkowych w postaci grzywny oraz przymusowego doprowadzenia do sądu) oraz złożenie zeznań, chyba że danej osobie przysługuje prawo do odmowy złożenia zeznań lub odmowy odpowiedzi na dane pytanie.

Oskarżyciel posiłkowy

Oskarżycielem posiłkowym jest pokrzywdzony, który podejmuje decyzję o aktywnym uczestnictwie w sprawie popełnionego wykroczenia. Oskarżyciel posiłkowy jest pełnoprawną stroną postępowania, co oznacza, iż ma on prawo uczestniczyć we wszystkich rozprawach, ma prawo składania wniosków dowodowych i oświadczeń, wygłasza mowę końcową w sprawie, a przede wszystkim ma prawo do składania w tym postępowaniu apelacji (w razie niekorzystnego dla niego wyroku) lub zażaleń na niekorzystne dla niego (zaskarżalne w świetle przepisów) postanowienia.

Doręczanie pism procesowych

Istnieje kilka sposobów doręczania pism procesowych, należy dążyć do tego, aby je odebrać, ponieważ brak odbioru pisma w przewidzianym trybie doręczonego na właściwy adres, jak i odmowa przyjęcia pisma (odnotowywana przez doręczającego) powodują zwrot pisma nadawcy i uznanie, iż doręczono je prawidłowo (tzw. fikcja prawidłowego doręczenia), co może rodzić dla strony niekorzystne skutki, np. w postaci kary porządkowej lub upływu terminu procesowego na dokonanie danej czynności.

Doręczenie wyroku z uzasadnieniem

Wyrok sądu pierwszej instancji doręcza się stronie wraz z uzasadnieniem na jej żądanie zgłoszone w nieprzekraczalnym (tzw. zawitym) terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku. Wówczas w terminie 7 dni od daty otrzymania tego wyroku (liczonym od następnego dnia po jego odbiorze) strona może wnieść apelację od wyroku.

Zmiana przepisów a odpowiedzialność za wykroczenie

Przepisy kodeksu wykroczeń, jak każdego innego aktu prawnego mogą ulegać pewnym zmianom i modyfikacjom. Nieodłącznym problemem związanym z zagadnieniem nowelizacji i zmiany przepisów jest kwestia relacji przepisów „starych” do „nowych”, szczególnie w odniesieniu do tego jaką wymierzać karę, jeżeli to właśnie w tej części przepisu nastąpiła zmiana. Chodzi o uzyskanie odpowiedzi między innymi na pytanie, jak orzekać jeżeli przepis był surowszy, a jest łagodniejszy w obecnym brzmieniu, a także co zrobić jeżeli kiedyś dane zachowanie było karalne a po zmianach przestało nim być.

Warunki odpowiedzialności za wykroczenie

Określenie, kto i w jakiej sytuacji ponosi odpowiedzialność za wykroczenie jest niezmiernie ważne. Kwestii odpowiedzialności za wykroczenie nie można sprowadzić do jednej okoliczności – składa się na nich kilka powiązanych ze sobą okoliczności.Odpowiedzialność za wykroczenie jest zdolnością popełnienia czynu, który jest wykroczeniem połączoną z koniecznością przyjęcia ujemnych konsekwencji (czyli kary lub innej dolegliwości).

Zastępcza kara aresztu

Kodeks wykroczeń ustanawia regułę, w myśl której kara aresztu to tzw. ultima ratio, czyli środek ostateczny. Wynika to naturalnie z faktu, iż jest to najsurowsza z możliwych kar. Wykorzystując ten fakt ustawodawca stworzył konstrukcję tzw. zastępczej kary aresztu, czyli de facto kary, która może być orzekana w stosunku do sprawcy, w sytuacji, gdy nie odbywa on w ogóle lub nie odbywa prawidłowo orzeczonej wobec niego kary grzywny lub aresztu.

Zakaz prowadzenia pojazdów

Zakaz prowadzenia pojazdów jest środkiem karnym, który wymierza się w miesiącach lub latach, na okres od 6 miesięcy do 3 lat za popełnienie określonych w kodeksie wykroczeń (w części szczególnej). Celem orzekania tego zakazu jest zabezpieczenie uczestników ruchu drogowego przed uczestnikami stwarzającymi zagrożenie dla ich bezpieczeństwa, a także poprzez represyjne oddziaływanie wpłynąć na zachowania sprawcy w przyszłości.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary aresztu

Przepisy kodeksu wykroczeń przewidują instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary. Wykonanie kary aresztu można warunkowo zawiesić, jeżeli ze względu na okoliczności popełnienia wykroczenia, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie się po popełnieniu wykroczenia należy przypuszczać, że pomimo niewykonania kary nie popełni on nowego podobnego przestępstwa lub wykroczenia.

Przepadek przedmiotów

Przepadek przedmiotów jest środkiem karnym, którego istota polega na tym, że na rzecz Skarbu Państwa (lub innego podmiotu, gdy wskaże go ustawa) przechodzi własność przedmiotów, tj. narzędzi lub innych przedmiotów przeznaczonych do popełnienia wykroczenia, a gdy przepis tak stanowi, także przedmioty pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z wykroczenia.

Podanie orzeczenia do publicznej wiadomości

Podanie orzeczenia do publicznej wiadomości jest jednym ze środków karnych przewidzianych w kodeksie wykroczeń. Stosuje się go wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi i, gdy sąd uzna, iż może mieć to znaczenie wychowawcze.

Obowiązek naprawienia szkody

Obowiązek naprawienia szkody jest jednym ze środków karnych, który ma służyć wyrównaniu powstałej w wyniku popełnionego wykroczenia szkody. Podkreślenia wymaga to, że obowiązek naprawienia szkody orzekany jest tylko wówczas, gdy przepis szczególny tak stanowi, tj. gdy konkretny przepis prawa przewiduje wprost jego potencjalne zastosowanie.

Nawiązka jako środek karny

Nawiązka jest środkiem karnym orzekanym przez sąd obok kary głównej na rzecz pokrzywdzonego w przypadkach szczególnych przewidzianych przez przepisy kodeksu wykroczeń, tj. sąd może ją orzec wówczas, gdy wyraźnie dany przepis tak stanowi. Orzekana jest ona z urzędu, a zatem nie jest konieczne zgłaszanie przez pokrzywdzonego wniosku o orzeczenie nawiązki.

Nadzwyczajne złagodzenie lub odstąpienie od wymierzenia kary

Przepis art. 39 kodeksu wykroczeń przewiduje, iż w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można - biorąc pod uwagę charakter i okoliczności czynu lub właściwości i warunki osobiste sprawcy - zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary albo odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego. Przepis powyższy wskazuje na to, że sąd kierując się dwoma kryteriami: podmiotowym (właściwości i warunki sprawcy) oraz przedmiotowym (charakter i okoliczności czynu) może nadzwyczajnie złagodzić karę lub odstąpić od jej wymierzenia.

Kary w kodeksie wykroczeń

Prawo wykroczeń określa warunki odpowiedzialności wykroczeniowej, wymienia czyny zagrożone jako wykroczenia. Dopełnieniem funkcji prawa wykroczeniowego, umożliwiającej pełne poniesienie odpowiedzialności przez sprawcę jest określenie systemu kar i innych dolegliwości, jakie można wymierzyć za poszczególne wykroczenie.Generalnie, w przepisie art. 18 i kolejnych kodeksu wykroczeń określono rodzaje kar za wykroczenie. Są nimi: areszt, ograniczenie wolności, grzywna i nagana.

Kara aresztu za recydywę

Recydywa to konstrukcja prawna polegająca na surowszym ukaraniu sprawcy, który dopuścił się popełnienia wykroczenia podobnego (lub takiego samego) za jakie był już skazany. Względy polityki karnej każą szczególnie wyróżnić sytuację powrotu sprawcy do popełniania wykroczeń, aby poprzez surową karę nie tylko napiętnować jego czyny, ale również i wychować sprawcę, tak by sytuacja ta się nie powtórzyła.

Wykroczenie chuligańskie

Wykroczenia o charakterze chuligańskim polegają na umyślnym godzeniu w porządek lub spokój publiczny albo umyślnym niszczeniu lub uszkadzaniu mienia. Takie wykroczenie ma miejsce, jeżeli sprawca działa publicznie oraz w rozumieniu powszechnym bez powodu lub z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie podstawowych zasad porządku prawnego.

Jak skutecznie odwołać się od grzywny

Grzywnę sąd może wymierzyć jako karę samoistną lub orzec ją obok kary pozbawienia wolności. Od wyroku nakładającego karę grzywny można odwołać się lub domagać się jej warunkowego zawieszenia.

REKLAMA