W sądzie

Czy za każdym razem strona ma obowiązek stawić się na rozprawie gdy przyjdzie wezwanie? Odpowiedź brzmi: nie. W pewnych przypadkach sąd może jednak stwierdzić, że stawiennictwo na danej rozprawie jest konieczne. W takim wypadku niestawiennictwo na rozprawie może spotkać się z określonymi sankcjami.

Skargę na sędziego sądu powszechnego składa się do właściwego prezesa sądu. Można wnieść ją w formie pisemnej, ustnej, a także za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Skarga powinna zostać rozpatrzona niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu miesiąca od daty jej wpływu.

W przypadku roszczeń o mniejszej wartości, może się okazać, że angażowanie sądu cywilnego jest po prostu nieopłacalne. Wówczas ciekawym rozwiązaniem może być polubowny sposób rozstrzygnięcia sporu. Warto sprawdzić, jakie możliwości w tym zakresie ma przeciętny klient banku, SKOK-u, firmy pożyczkowej albo ubezpieczyciela.

Jedną ze zmian w zakresie mediacji wprowadzonych od 1 stycznia 2016 r. nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego jest wymóg potwierdzenia już na etapie wnoszenia pozwu, że powód przed wniesieniem powództwa podejmował kroki mające na celu polubowne rozstrzygnięcie sprawy. Jak skutecznie udowodnić, iż na etapie przedsądowym podejmowane były próby polubownego rozstrzygnięcia sporu?

Jedną z zasad mediacji obok zasady dobrowolności oraz bezpośredniości jest zasada zachowania poufności. Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie mediacji, która obowiązuje od stycznia 2016 roku, rozszerzyła dotychczasowy krąg osób, których dotyczy zobowiązanie do zachowania w tajemnicy faktów, o których dowiedziały się w związku z postępowaniem mediacyjnym.

1 kwietnia i 8 września 2016 roku wejdzie w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, która zmieni obowiązujący dotychczas system doręczeń pism w postępowaniu cywilnym. Na czym będą polegały zmiany?

Z początkiem 2016 roku zaczęły obowiązywać zmiany Kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzone ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów. Jak wskazuje sama nazwa wprowadzonej ustawy, jej zasadniczym celem było wzmocnienie roli polubownych metod rozstrzygania sporów, tj. głównie mediacji.

Z dniem 1 stycznia 2016 roku weszła w życie ustawa z dnia 10 września 2015 roku o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz. U. z 2015 r., poz. 1595). Ustawa powyższa stanowi próbę odciążenia sądów powszechnych poprzez zwiększenie zakresu spraw cywilnych rozwiązywanych ugodą zawartą przed mediatorem. Wprowadzane zmiany, obok wspierania mediacji, będą miały wpływ na wymogi formalne pozwu.

Od 1 stycznia 2016 r. sąd ma obowiązek namawiać strony do podjęcia mediacji. Skierowanie stron do mediacji możliwe będzie na każdym etapie postępowania.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują takie sytuacje, gdy sąd obowiązany jest odrzucić sprzeciw lub zarzuty od nakazu zapłaty. Poniżej kilka przykładów.

Od 1 lipca 2015 r. na terenie całego kraju wdrożono Elektroniczne Potwierdzenie Odbioru (EPO). Oznacza to, że jako dowód doręczenia do sądu powraca, w miejsce tradycyjnego kartonika zwrotki, elektroniczny formularz potwierdzenia odbioru opatrzony odręcznym podpisem odbiorcy.

Zanim ZUS przeprowadzi kontrolę u przedsiębiorcy powinien go o tym powiadomić. Czas trwania kontroli jest limitowany i jest uzależniony od rozmiarów prowadzonej działalności.

Uprawdopodobnienie jest rozumiane jako zastępczy środek dowodu i wyjątek od zasady, zgodnie z którą wszystkie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy powinny być udowodnione.

Elektroniczny Sąd Arbitrażowy (ESA) to nowopowstały, pierwszy elektroniczny sąd w Polsce. Innowacyjność serwisu pozwala na rozstrzyganie sporów prawnych w sprawach cywilnych (głównie gospodarczych) w sposób szybszy i mniej kosztowny niż za pośrednictwem sądu powszechnego.

Przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej jest możliwe na wniosek samego zainteresowanego. Z wnioskiem o przywrócenie terminu należy wystąpić w ciągu 7 dni od czasu ustania przyczyny uchybienia temu terminowi. Jakich formalności należy dopełnić, by skutecznie skorzystać z przywróconego terminu?

Wygłoszenie tylko ustnego uzasadnienia wyroku przewidują zmiany w procedurze cywilnej, które weszły w życie 27 października 2014 roku. Ustne uzasadnienie wyroku będzie możliwe, gdy posiedzenie sądu będzie rejestrowane za pomocą urządzenia nagrywającego dźwięk lub obraz i dźwięk.

Zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty należy odpowiednio udokumentować. Zmianę miejsca zamieszkania mogą potwierdzać: zaświadczenie potwierdzające zameldowanie, umowa najmu, rachunki za media lub historia transakcji z rachunku bankowego. Dokumenty powinny stanowić załączniki do zażalenia.

Zakaz orzekania ponad żądanie został uregulowany w Kodeksie postępowania cywilnego. Zakaz orzekania ponad żądanie oznacza, że to strona sporu sądowego ma kluczowy wpływ na ostateczne rozstrzygnięcie sądu. To bowiem jej żądania (a w przypadku pozwanego – zarzuty) wytyczają ramy orzekania, poza które sąd nie powinien wychodzić.

Nagrywanie spraw cywilnych, sporządzanie protokołu elektronicznego, ustne uzasadnianie wyroków oraz doręczanie ich za pomocą systemu teleinformatycznego to tylko niektóre ze sposobów na usprawnienie procesów cywilnych. 27 października 2014 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która zakłada przyspieszenie postępowań przed sądami cywilnymi.

Wykonywanie w Polsce orzeczeń z państw członkowskich Unii Europejskiej bez konieczności uzyskania klauzuli wykonalności to jedno z głównych założeń projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Projekt dotyczący wykonywania w Polsce orzeczeń został 14 października 2014 roku przyjęty przez Radę Ministrów.

Portal Informacyjny, rewolucyjne rozwiązania Ministerstwa Sprawiedliwości, stanowi istotne ułatwienie dostępu do spraw sądowych. Kto i na jakich zasadach może korzystać z Portalu Informacyjnego?

Zakres egzekucji wobec osoby niepełnosprawnej został - na gruncie nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego - znacznie ograniczony. Od 18 września 2014 roku spod egzekucji komorniczej wyłączone są przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika lub członków jego rodziny, np. wózki inwalidzkie, specjalistyczne łóżka lub balkoniki.

W kodeksie postępowania cywilnego obowiązuje domniemanie, że pismo nadane w terminie za pośrednictwem operatora pocztowego zostało wniesione do sądu z zachowaniem terminu. Czy dotyczy ono także firm kurierskich? Czy wysyłając pismo procesowe kurierem narażamy się na ryzyko niezachowania terminu?

Dotychczasowe uregulowania kodeksowe obciążały dłużnika kosztami postępowania egzekucyjnego nawet w przypadku jego umorzenia. Zmiana polega na wprowadzeniu możliwości - w określonych przypadkach - obciążenia kosztami postępowania egzekucyjnego również wierzyciela.

Zawezwanie do próby ugodowej inicjuje postępowanie pojednawcze, które umożliwia przedsiębiorcy i jego dłużnikowi zawarcie ugody przed sądem bez konieczności wszczynania procesu. Zdaniem niektórych sądów wielokrotne zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu przedawnienia, nie wyraża bowiem rzeczywistej woli zawarcia ugody.

„W jaki sposób przerwać bieg przedawnienia?” – słysząc takie pytanie z ust klienta większości prawników od razu przychodzi na myśl zawezwanie do próby ugodowej inicjujące pomiędzy spornymi stronami postępowanie pojednawcze (art. 184-186 k.p.c.). W praktyce jednak postępowanie takie rzadko kończy się ugodą, a wierzyciele wykorzystują je przede wszystkim do przerwania biegu przedawnienia.

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2014 roku. Przedmiotem zmian była przede wszystkim kwestia protokołu elektronicznego, nagrywania obrazu i dźwięku na rozprawach w postępowaniu cywilnym, a także udostępnianie takich zapisów stronom i osobom uczestniczącym w postępowaniu.

Dalsza informatyzacja procesu cywilnego oraz przyspieszenie postępowań sądowych to główne założenia projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Projekt dotyczący informatyzacji procedury cywilnej został przyjęty przez rząd 22 lipca 2014 r.

Moment przejścia sędziów Sądu Najwyższego w stan spoczynku stanowi przedmiot obrad Sejmu. Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym podnosi z 70 do 72 lat wiek, w jakim sędziowie przechodzą w stan spoczynku. Zgodnie z propozycją Senatu ma to następować dopiero w wieku 75 lat.

Na mocy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 maja 2014 r. w sprawie wydawania i rozpowszechniania Monitora Sądowego i Gospodarczego obniżona została opłata za ogłoszenie w MSiG wpisów do KRS. Opłata za ogłoszenie w MSiG w 2014 roku została obniżona z 250 do 100 zł.

Zgodnie z wyrokiem TK z dnia 15 kwietnia 2014 roku (sygn. akt SK 12/13) wysokie koszty sądowe mogą stanowić istotne ograniczenie konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do sądu. Jak wygląda relacja pomiędzy kosztami sadowymi a dostępnością drogi sądowej?

Wyjawienie majątku dłużnika, czyli sporządzenie przez niego pisemnego wykazu posiadanego majątku wraz z podaniem jego lokalizacji, następuje na wniosek wierzyciela. Kto i w jakich sytuacjach może zostać zobligowany do wyjawienia majątku? Co grozi za niewyjawienie majątku?

W sprawach z zakresu prawa spadkowego ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewiduje konieczność ponoszenia opłat stałych od dokonania poszczególnych czynności procesowych. Jaka jest wysokość opłat?

Zarzuty od nakazu zapłaty stanowią rodzaj środka zaskarżenia przewidzianego w postępowaniu nakazowym. Celem ich przedstawienia jest kwestionowanie zasadności pozwu. Jak prawidłowo wnieść zarzuty?

Alternatywne metody rozstrzygania sporów konsumenckich to szybsze i tańsze sposoby rozwiązywania sporów pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami. Jest to oczywiście pozasądowa droga rozstrzygania sporów. Od 8 lipca tego roku, weszły w życie przepisy unijne, mające na celu ujednolicenie tychże procedur.

7 lipca 2013 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego, na mocy której w pozwie składanym w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym powód będzie zobowiązany wskazać nr PESEL pozwanego. Wpisanie błędnych danych będzie skutkowało nałożeniem grzywny na powoda.

Pozew zbiorowy to instrument prawny pozwalający na walkę konsumenta z silnymi firmami w dochodzeniu swoich praw. W takim pozwie można domagać się spełnienia określonego świadczenia przez co najmniej 10 osób.

Biegły sądowy powołany zostaje do wypowiedzenia się w kwestiach z zakresu wiedzy specjalistycznej i może żądać wynagrodzenia za wykonaną pracę. Jako dowód można dopuścić również łączną opinię kilku biegłych.

Sąd uchyla nakaz zapłaty, jeżeli zarzuty co do części bądź całości treści są uzasadnione. Komornik ma prawo pobrać wynagrodzenie w sytuacji, gdy postępowanie zostało umorzone z powodu utraty mocy nakazu zapłaty. Komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową od wyegzekwowanego świadczenie lub zabezpieczonego roszczenia.

W jakich sytuacjach możliwe jest wniesienie środka odwoławczego drogą elektroniczną?

Doręczenie dokumentu sądowego lub brak realnego doręczenia stronie dokumentu sądowego może istotnie wpłynąć na sytuację strony w procesie sądowym. Co zatem zrobić, gdy przeciwnik procesowy mieszka poza granicami kraju i nie wskazał adresu do doręczeń na terenie Polski?

Wniosek o zabezpieczenie może być złożony jeszcze przed złożeniem pozwu w sądzie. Powinien on być stosowany w sytuacji, gdy okoliczności sprawy wymagają szybkiego zabezpieczenia roszczeń.

Pełnomocnik procesowy jest uprawniony do występowania przed sądem za stronę, którą reprezentuje. Może on podejmować rozmaite czynności takie jak zawarcie ugody, czy zrzeczenie się roszczenia. Kto może być pełnomocnikiem procesowym?

Wnosząc powództwo do sądu należy pamiętać o kilku rzeczach. Jedną z nich jest obowiązek zgłoszenia wszystkich dowodów już w treści pozwu. Niezgłoszenie może spowodować, że utracimy możliwość ich dalszego powołania. Niemniej można takim skutkom się przeciwstawić. Jak?

W postępowaniu cywilnym świadek może domagać się zwrotu wydatków związanych ze stawiennictwem do sądu, a ponadto wynagrodzenia za utratę zarobku. Regulacja ta jest następstwem wprowadzenia przez polskiego ustawodawcę surowych konsekwencji za nieusprawiedliwione niestawiennictwo świadka na wezwanie sądu.

Zasadą jest, że sąd wydaje tylko jeden tytuł wykonawczy, który następnie jest podstawą do prowadzenia egzekucji. Bardzo często się zdarza, że tytuł wykonawczy (z różnych przyczyn) zaginie. Co w takiej sytuacji należy uczynić aby uzyskać ponowny tytuł wykonawczy?

Na etapie uzgodnień międzyresortowych znajduje się obecnie Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Jest to jeszcze bardzo wczesna faza procesu legislacyjnego, jednak na uwagę zasługują główne założenia projektu, opisane w uzasadnieniu.

Grupy poszkodowanych mogą pozwać zarówno małe firmy, jak i wielkie korporacje. Bez względu na wielkość i zasięg każdy bowiem podmiot powinien powinien postępować zgodnie z prawem.

Pozew w postępowaniu grupowy powinien spełniać warunki przewidziane w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Pozew zbiorowy to forma prawna, mająca zastosowanie w postępowaniu cywilnym, na mocy której grupa poszkodowanych dochodzi roszczeń. Warunkiem jego wystosowania jest odpowiednia liczebność grupy - nie może być ona mniejsza jak 10 osób.

Czy strona musi za każdym razem stawić się na rozprawie gdy przyjdzie wezwanie?

Jak złożyć skargę na sędziego sądu powszechnego?

Polubowne sposoby rozstrzygnięcia sporu z bankiem

Mediacje – potwierdzenie prób polubownego rozstrzygnięcia sporu

Na czym polega zasada poufności w mediacji?

Zmiany w systemie doręczeń w postępowaniu cywilnym – 2016 r.

Mediacja jako alternatywna metoda rozwiązywania sporów

Zanim pozwiesz dłużnika wezwij go do pozasądowego rozwiązania sporu

Mediacje - zmiany od 1 stycznia 2016 r.

Kiedy sąd obowiązany jest odrzucić sprzeciw lub zarzuty od nakazu zapłaty?

Elektroniczne Potwierdzenie Odbioru

Kontrola płatnika składek będącego przedsiębiorcą jest czasowo limitowana

Uprawdopodobnienie w postępowaniu cywilnym

Elektroniczny Sąd Arbitrażowy

Przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej - wniosek

Tylko ustne uzasadnienie wyroku?

Jak udokumentować zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty?

Zakaz orzekania ponad żądanie w postępowaniu cywilnym

Nagrywanie spraw cywilnych

Wykonywanie w Polsce orzeczeń z państw członkowskich Unii Europejskiej

Portal Informacyjny jako ułatwienie dostępu do spraw sądowych

Egzekucja wobec osoby niepełnosprawnej

Czy wysyłając pismo kurierem narażamy się na ryzyko niezachowania terminu w postępowaniu cywilnym?

Obciążenie wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego

Zawezwanie do próby ugodowej nie przerywa biegu przedawnienia

Wielokrotne zawezwanie do próby ugodowej a przerwanie biegu przedawnienia

Nagrywanie rozpraw w postępowaniu cywilnym

Informatyzacja procesu cywilnego

Stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego

Opłata za ogłoszenie w MSiG 2014

Prawo do sądu a koszty sądowe

Wyjawienie majątku dłużnika

Opłaty stałe w sprawach spadkowych

Jak prawidłowo wnieść zarzuty od nakazu zapłaty?

Alternatywne metody rozstrzygania sporów konsumenckich

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego - zmiany w EPU

Pozew zbiorowy przeciwko dużym korporacjom

Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego

Czy komornikowi należy się wynagrodzenie, jeżeli nakaz zapłaty utracił moc?

SN: Wniesienie środka odwoławczego drogą elektroniczną

Fikcyjne doręczenia dokumentów sądowych w UE

Wniosek o zabezpieczenie powództwa

Kto i kiedy może być pełnomocnikiem procesowym?

Jak zgłosić spóźnione dowody w sprawie?

Zwrot kosztów dla świadka

Tytuł wykonawczy zaginął – co zrobić?

Nowelizacja KPC - pełna informatyzacja

Postępowania grupowe przeciwko gigantom

Pozew w postępowaniu grupowym - formalności

Pozew zbiorowy vademecum