Prawo karne

W historii i w współczesnym świecie funkcjonują różne ustroje. Jedne są oceniane jako demokratyczne, zaś inne jako totalitarne, a co za tym idzie w wielu państwach są zakazane. Jak wygląda niniejsza kwestia w polskim Kodeksie karnym?

Wyrok nakazowy jest wydany bez przeprowadzenia rozprawy i bez udziału stron postępowania. O jego treści dowiadujemy się w momencie doręczenia odpisu z sądu. Co wówczas może zrobić strona, jaki jest termin na zaskarżenie i o czym należy pamiętać?

Oskarżanie innych osób ma różne podłoże, na szczęście większość z nich jest oparta na prawdziwych faktach. Niestety zdarzają się fałszywe oskarżenia, które mogą być nacechowane chęcią odegrania się na innej osobie. Co wówczas grozi sprawcy takiego oskarżenia?

W społeczeństwie, a co za tym idzie, także na forach internetowych, często dochodzi do mylenia kar jakie grożą sprawcom. W rezultacie zdarza się, że kary uregulowane w różnych aktach prawnych jak np. w kodeksie karnym skarbowym czy kodeksie wykroczeń są zaliczane do jednego katalogu. W związku z powyższym pojawia się pytanie: jakie kary zostały uregulowane w ustawie karnej i jaki jest ich wymiar?

W polskim prawie karnym jest wyróżnionych kilka kontratypów czyli okoliczności, które wyłączają bezprawność czynu. Część z nich jest nazwana, zaś część jest wypracowana przez doktrynę. Jednym z wypracowanych jest m.in. kontratyp ryzyka sportowego. Na czym polega niniejszy kontratyp?

Polski Bon Turystyczny nie może być wystawiany na sprzedaż. Za podjęcie takich działań grozi odpowiedzialność karna.

Pod pojęciem funkcjonariusza publicznego można rozumieć wiele podmiotów, jednak na gruncie prawa karnego, funkcjonariuszami publicznymi są konkretne podmioty. Kto zatem jest funkcjonariuszem publicznym?

Analizowany przepis zalicza się do katalogu przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Kiedy mamy do czynienia z niniejszym przestępstwem, kto może być jego sprawcą i jaką karę ustanowił ustawodawca?

Ustawa potocznie nazywana „Tarczą 3.0” znowelizowała art. 304 Kodeksu karnego. Odpowiedzialność karna za lichwę została istotnie poszerzona.

Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy jest kojarzone z przepisami Kodeksu pracy. Celem zabezpieczenia interesów pracowników, ustawodawca uregulował jednak narażenie pracownika na niebezpieczeństwo w przepisach ustawy karnej jako jedno z przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Na czym polega omawiane przestępstwo, kto może być sprawcą i jaką karę przewidział ustawodawca?

Powierzanie wykonywania pracy w handlu wbrew zakazowi jest najnowszym przestępstwem przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, które zostało dodane do ustawy karnej z dniem 1 marca 2018 roku. Na czym polega niniejsze przestępstwo, kto za nie odpowiada karnie i jaki jest wymiar kary?

Niezgłoszenie danych do ubezpieczenia społecznego jest jednym z przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Kto może być sprawcą przestępstwa i co za nie grozi?

Obrona konieczna jest jednym z kontratypów, czyli jedną z kodeksowych możliwości wyłączających bezprawność czynu. Kiedy zatem mamy do czynienia z obroną konieczną, a kiedy z przekroczeniem granic obrony koniecznej?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest swoistym testem dla sprawcy, który popełnił przestępstwo, jednak jego osobiste okoliczności pozwalają na zwolnienie od kary. Kto może liczyć na warunkowe umorzenie postępowania, jakie obowiązki ma sprawca w okresie próby i kiedy podejmuje się warunkowo umorzone postępowanie?

Zabezpieczenie majątkowe jest środkiem przymusu, którego celem jest zabezpieczenie wykonania przyszłego wyroku skazującego w zakresie grożących podejrzanemu (oskarżonemu) dolegliwości o charakterze majątkowym. W założeniu ma ono zapobiegać ukryciu lub wyzbyciu się przez podejrzanego (oskarżonego) jego majątku i tym samym uchronić przed utrudnieniem lub udaremnieniem możliwości wykonania wyroku w zakresie grzywien, środków kompensacyjnych i innych świadczeń.

Łacińskie określenie "in dubio pro reo" jest często używane w mediach i stanowi część szerszej zasady określanej domniemaniem niewinności. Jaki jest zatem zakres zasady in dubio pro reo?

Artykuł 302 § 1 Kodeksu karnego przewiduje odpowiedzialność karną za dokonanie przestępstwa tzw. dowolnego zaspokajania wybranych wierzycieli. Kto może być sprawcą tego przestępstwa? Jaką karą jest ono zagrożone?

Przepisy karne w części wojskowej wymieniają areszt wojskowy jako jedną z kar przewidzianą dla żołnierzy. Ile może trwać areszt wojskowy i kiedy jest wymierzany?

Przestępstwo naruszenia miru domowego jest często mylone z wykroczeniem polegającym na zakłócaniu ciszy nocnej. Jak zatem należy rozumieć naruszenie miru domowego i co za nie grozi?

Sytuacje kryzysowe sprzyjają niestety nadużyciom ze strony podmiotów gospodarczych, które oferujących towary pierwszej potrzeby. Nie inaczej jest w aktualnie obowiązującym stanie zagrożenia epidemiologicznego w związku z pandemią koronawirusa. Do góry poszybowały zwłaszcza ceny maseczek, żelów antybakteryjnych oraz środków do dezynfekcji. Z tego m.in. powodu premier wprowadził zakaz sprzedaży tych towarów za pośrednictwem serwisów OLX i Allegro. Co więcej jednak, w Prokuraturze Krajowej powołany został dodatkowo zespołu prokuratorów do spraw koordynacji walki z przestępczością gospodarczą w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego, a jego uwaga ma być skupiona na kwestii zawyżania cen towarów. W kontekście tym nasuwa się rzecz jasna przestępstwo wyzysku z art. 304 k.k. Czy rzeczywiście można tutaj mówić o czynie zabronionym?

Dozór policyjny jest pewnego rodzaju nadzorem nad podejrzanym lub oskarżonym stosowanym na wolności. W konkretnych przypadkach stanowi alternatywę dla tymczasowego aresztu. Kiedy zatem stosowany jest dozór policyjny, na czym polega i jakie obowiązki ma oskarżony?

Prekluzja dowodowa jest jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych przez nowelizację Kodeksu postępowania karnego. Nowe przepisy weszły w życie 5 października 2019 r. Czy skutkiem tych zmian może być odejście od zasady prawdy materialnej?

O tym, że organy ścigania rozsmakowały się w konfiskacie, sporo można ostatnio wyczytać. Po tzw. konfiskatę rozszerzoną, czyli przepadek przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy, służącego do popełnienia przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, sięga się co raz częściej. Jak wynika z najnowszych danych, w zeszłym roku przypadków takich było 668, a łącznie odnosiły się one do mienia o wartości ponad 2 mld zł.

Na temat przestępstwa nieudzielenia pomocy krąży wiele mitów, które są popularne zwłaszcza na forach internetowych. Ich pochodzenie jest różne, część wynika z niezrozumienia przepisu karnego, a część z opowieści osób trzecich, które często nie znając stanu faktycznego, dorzucają kilka słów od siebie. Jak zatem należy rozumieć przestępstwo nieudzielenia pomocy, kogo dotyczy i co za nie grozi?

Zakazy są środkami karnymi, które są orzekane w konkretnych sytuacjach. Jakie zatem są przesłanki orzeczenia zakazu zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej i na jaki okres są orzekane?

Sąd wymierzając środek karny, jakim jest zakaz prowadzenia pojazdów uzależnia jego długość i zakres od różnych okoliczności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego postuluje się, by karę dostosować do „narzędzia” Czy reguła ta jest przestrzegana w praktyce?

Uchylanie się od wykonania kary ograniczenia wolności skutkuje jej zamianą na karę pozbawienia wolności. Wówczas pojawia się pytanie: czy skazany może jeszcze podjąć starania o zmianę decyzji sądu, a jeżeli tak, to w jaki sposób?

Policja nadużywa prewencyjnego stosowania kajdanek w konwojach i podczas przesłuchań. Prawie wszyscy zatrzymani doprowadzani do komisariatu mają ręce skute z tyłu. PRO ma zastrzeżenia także do używania kajdanek zespolonych czyli na ręce i nogi.

Prawa osób wykonujących pracę zarobkową są chronione przez wiele aktów prawnych, m.in. przez przepisy prawa pracy, prawa o ubezpieczeniu społecznym, a skończywszy na przepisach prawa karnego. Jakie zatem zachowania wymierzone przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową ustawodawca spenalizował w prawie karnym?

Od 1 stycznia 2020 r. policja może sprawdzać również stan licznika pojazdu. Zmiana wskazań drogomierza, potocznie nazywana przekręceniem licznika stanowi przestępstwo. Jaka kara za nie grozi?

Przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w postępowaniu karnym ustawodawca powierzył osobom uprawnionym. Jednakże postawił przed nimi szereg wymagań, które muszą spełnić.

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Dane zgromadzone w Karnym Rejestrze Karnym mają istotne znaczenie dla osób, których dotyczą jak również dla organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. W związku z faktem, iż dane te decydują o losie innych, ważne jest aby były aktualne i prawidłowe. Jakie dane gromadzi się w Rejestrze Karnym, jak są usuwane i jak sprawdzić czy figurujemy w Rejestrze Karnym?

Świadek koronny jest tytułem, który można nadać podejrzanemu, jeśli ujawnił konkretne przestępstwo, w którym sam jest podejrzanym. Jakie kryteria należy spełnić aby zostać świadkiem koronnym, w jaki sposób są traktowane zeznania świadka koronnego i kiedy przysługuje ochrona?

Zdaniem RPO projekty pouczeń o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka w sprawach karnych zawierają wady. Jakich informacji brakuje w proponowanych wzorach?

Ciągłe wyzwiska, bicie, pozbawianie środków niezbędnych do codziennego funkcjonowania, wyrzucanie osobistych rzeczy czy niesprawiedliwe ocenianie - to tylko niektóre z metod znęcania się nad inną osobą. Co grozi za znęcanie się i kto może być ofiarą niniejszego przestępstwa?

Przestępstwo oszustwa jest ciągle jednym z najczęściej popełnianych przestępstw w obrocie gospodarczym. Nie każde jednak niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania będzie mogło być zakwalifikowane jako oszustwo w świetle prawa karnego.

Aukcje internetowe, zaciąganie kredytów lub pożyczek czy udział w przetargach to jedne z najpopularniejszych metod oszustw. Niestety sprawcy są coraz bardziej pomysłowi i wymyślają coraz sprytniejsze metody. Czym jest oszustwo, co za nie grozi i kto może być potencjalnym pokrzywdzonym?

Więzień pokrzywdzony działaniami swojego adwokata nie ma dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego. Prawo takie przysługuje każdemu pokrzywdzonemu będącemu na wolności. Zdaniem RPO jest to niedopuszczalne różnicowanie praw pokrzywdzonych i stanowi naruszenie prawa do sądu.

Po uproszczeniu przepisów w 2019 r. skazanie za przestępstwo niealimentacji jest łatwiejsze. W ciągu roku liczba skazań wzrosła o ponad 500 procent. Policja została zaś zasypana wnioskami o wszczęcie postępowania.

Polska nie przestrzega dyrektywy 2013/48/UE. Nie istnieje system zapewniający prawa do obrony już od momentu zatrzymania. Wskazał na to Komitet ONZ Przeciwko Torturom.

Często zdarza się, iż strona składa pismo procesowe ostatniego dnia określonego terminu. Co jeśli termin ten upływa w sobotę? Czy Kodeks postępowania karnego reguluje tę kwestię tak samo jak w przypadku niedziel i świąt?

Przestępstwa karuzelowe stały się w ostatnim czasie przedmiotem szczególnego zainteresowania polskich organów ścigania. Zaostrzono również przepisy, a prokuratorzy zaczęli domagać się wymierzenia coraz bardziej surowych kar. Wszystko to sprawia, że zasadnym jest pytanie o wymiar represji karnej, która może zostać zastosowana w związku ze skazaniem uczestników obrotu karuzelowego.

Nowelizacja procedury karnej zbliża się wielkimi krokami. Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 14 sierpnia 2019 r. Dnia 4 września 2019 r. ogłoszono ją z kolei w Dzienniku Ustaw. Większość przepisów wchodzi w życie po 30 dniach, wobec czego już w początkach października sądy karne będą procedować na nowych zasadach. Jedną z istotniejszych zmian, które budzić mogą wątpliwości z punktu widzenia prawa oskarżonego do obrony, jest możliwość prowadzania postępowania dowodowego pod usprawiedliwioną nieobecność oskarżonego, a niekiedy także jego obrońcy. Podstawowym celem jest tu rzecz jasna przyśpieszenie postępowania.

Czy powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest karalne? W zakresie, w jakim podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w urzędzie w zamian za korzyść majątkową – jak najbardziej. Na gruncie Kodeksu karnego jest to tzw. płatna protekcja. Za czyn ten przewidziana jest zasadniczo kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Co jednak w sytuacji, gdy korzyść majątkowa nie ma być dla nas? Czy w dalszym ciągu jest to zachowanie karalne?

W polskim porządku prawnym przestępstwa są ścigane z urzędu, na wniosek pokrzywdzonego lub z oskarżenia prywatnego. Często zdarza się, że sprawcy unikają odpowiedzialności karnej z uwagi na brak wiedzy pokrzywdzonych odnośnie swoich praw. W związku z powyższym pojawia się pytanie, jakie przestępstwa wymagają złożenia wniosku przez pokrzywdzonego.

Zeznania są jednym z głównych dowodów w procesie karnym, przez co należy dołożyć wszelkich starań, aby były one złożone w oparciu o posiadaną wiedzę. Niestety zdarzają się sytuacje, że zeznania są składane fałszywie i w konsekwencji mogą one doprowadzić do skazania jak również do uniewinnienia podejrzanego. W związku z powyższym ustawodawca postanowił zakwalifikować składanie fałszywych zeznań oraz zatajenie prawdy jako przestępstwo.

Czekoladki, butelka dobrego wina czy koniaku, zestaw porcelany – prezenty dawane w podzięce lekarzowi bądź nauczycielowi akademickiemu przyjmują różną postać. Ich wartość jest różna, zależna od okoliczności sprawy, zwłaszcza zaś przyczyny naszej wdzięczności. Na ogół nie zdajemy sobie sprawy, iż taki dowód wdzięczności rodzić może odpowiedzialność karną za czyn przekupstwa lub sprzedajności. Zadać należy sobie zatem pytanie, kiedy prezent może być uznany za łapówkę?

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zwolnienie z aresztu po wpłacie kaucji powinno odbywać się decyzją sądu, a nie prokuratora. Taki przepis przyjęty przez Sejm może wpłynąć na wydłużenie aresztu.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego ma na celu przyspieszenie procesu. Jakie zmiany znajdziemy w uchwalonej przez Sejm ustawie?

Propagowanie faszyzmu i totalitaryzmu jako przestępstwo

Sprzeciw od wyroku nakazowego w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenie (przykłady)

Co grozi na fałszywe oskarżenie w Kodeksie karnym?

Jakie kary przewiduje Kodeks karny?

Kontratyp ryzyka sportowego

Odpowiedzialność karna za sprzedaż bonu turystycznego

Kto jest funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu Kodeksu karnego?

Niezawiadomienie o wypadku lub chorobie zawodowej jako przestępstwo

Odpowiedzialność za lichwę po nowelizacji art. 304 Kodeksu karnego

Narażenie pracownika na niebezpieczeństwo w prawie karnym

Przestępstwo powierzania pracy w handlu wbrew zakazowi

Niezgłoszenie danych do ubezpieczenia społecznego jako przestępstwo

Obrona konieczna w rozumieniu Kodeksu karnego

Warunkowe umorzenie postępowania - podstawowe informacje

Zabezpieczenie majątkowe w postępowaniu karnym

Zasada in dubio pro reo w procesie karnym

Przestępstwo dowolnego zaspokajania wybranych wierzycieli (art. 302 § 1 k.k.)

Areszt wojskowy jako kara wymierzana żołnierzom

Naruszenie miru domowego jako przestępstwo

Czy wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.?

Dozór policyjny - na czym polega i kiedy jest stosowany?

Prekluzja dowodowa w sprawach karnych - możliwe skutki nowelizacji KPK

Czyn łapownictwa a konfiskata majątku

Nieudzielenie pomocy w rozumieniu Kodeksu karnego

Czym jest i na czym polega zakaz zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej?

Reguły wymierzania zakazu prowadzenia pojazdów w praktyce

Wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności

Nadużywanie kajdanek przez policję - RPO

Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową w rozumieniu Kodeksu karnego

Kary za przekręcanie liczników w 2020 r.

Osoba uprawniona w postępowaniu mediacyjnym w sprawach karnych

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Jakie dane są gromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym i jak się je usuwa?

Świadek koronny - podstawowe informacje

Projekty pouczeń dla podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka - wady według RPO

Na czym polega i co grozi za znęcanie się?

Nie każde negatywne rozporządzenie mieniem jest oszustwem

Oszustwo jako przestępstwo

Więzień pokrzywdzony przez adwokata bez dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego - RPO

Przestępstwo niealimentacji: pięciokrotnie więcej skazań po uproszczeniu przepisów

Prawo do obrony już od momentu zatrzymania - dyrektywa 2013/48/UE

KPK: termin upływający w sobotę, niedzielę i święto

Przestępstwa karuzelowe

Postępowanie dowodowe pod nieobecność oskarżonego

Płatna protekcja bez korzyści dla siebie samego?

Jakie przestępstwa są ścigane na wniosek pokrzywdzonego według Kodeksu karnego?

Fałszywe zeznania i zatajenie prawdy w rozumieniu Kodeksu karnego

Kiedy prezent może być uznany za łapówkę?

Zwolnienie z aresztu po wpłacie kaucji decyzją sądu - RPO

Przyspieszenie postępowania karnego - projektowane zmiany