Prawo karne

Przepisy karne w części wojskowej wymieniają areszt wojskowy jako jedną z kar przewidzianą dla żołnierzy. Ile może trwać areszt wojskowy i kiedy jest wymierzany?

Przestępstwo naruszenia miru domowego jest często mylone z wykroczeniem polegającym na zakłócaniu ciszy nocnej. Jak zatem należy rozumieć naruszenie miru domowego i co za nie grozi?

Sytuacje kryzysowe sprzyjają niestety nadużyciom ze strony podmiotów gospodarczych, które oferujących towary pierwszej potrzeby. Nie inaczej jest w aktualnie obowiązującym stanie zagrożenia epidemiologicznego w związku z pandemią koronawirusa. Do góry poszybowały zwłaszcza ceny maseczek, żelów antybakteryjnych oraz środków do dezynfekcji. Z tego m.in. powodu premier wprowadził zakaz sprzedaży tych towarów za pośrednictwem serwisów OLX i Allegro. Co więcej jednak, w Prokuraturze Krajowej powołany został dodatkowo zespołu prokuratorów do spraw koordynacji walki z przestępczością gospodarczą w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego, a jego uwaga ma być skupiona na kwestii zawyżania cen towarów. W kontekście tym nasuwa się rzecz jasna przestępstwo wyzysku z art. 304 k.k. Czy rzeczywiście można tutaj mówić o czynie zabronionym?

Dozór policyjny jest pewnego rodzaju nadzorem nad podejrzanym lub oskarżonym stosowanym na wolności. W konkretnych przypadkach stanowi alternatywę dla tymczasowego aresztu. Kiedy zatem stosowany jest dozór policyjny, na czym polega i jakie obowiązki ma oskarżony?

Prekluzja dowodowa jest jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych przez nowelizację Kodeksu postępowania karnego. Nowe przepisy weszły w życie 5 października 2019 r. Czy skutkiem tych zmian może być odejście od zasady prawdy materialnej?

O tym, że organy ścigania rozsmakowały się w konfiskacie, sporo można ostatnio wyczytać. Po tzw. konfiskatę rozszerzoną, czyli przepadek przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy, służącego do popełnienia przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, sięga się co raz częściej. Jak wynika z najnowszych danych, w zeszłym roku przypadków takich było 668, a łącznie odnosiły się one do mienia o wartości ponad 2 mld zł.

Na temat przestępstwa nieudzielenia pomocy krąży wiele mitów, które są popularne zwłaszcza na forach internetowych. Ich pochodzenie jest różne, część wynika z niezrozumienia przepisu karnego, a część z opowieści osób trzecich, które często nie znając stanu faktycznego, dorzucają kilka słów od siebie. Jak zatem należy rozumieć przestępstwo nieudzielenia pomocy, kogo dotyczy i co za nie grozi?

Zakazy są środkami karnymi, które są orzekane w konkretnych sytuacjach. Jakie zatem są przesłanki orzeczenia zakazu zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej i na jaki okres są orzekane?

Sąd wymierzając środek karny, jakim jest zakaz prowadzenia pojazdów uzależnia jego długość i zakres od różnych okoliczności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego postuluje się, by karę dostosować do „narzędzia” Czy reguła ta jest przestrzegana w praktyce?

Uchylanie się od wykonania kary ograniczenia wolności skutkuje jej zamianą na karę pozbawienia wolności. Wówczas pojawia się pytanie: czy skazany może jeszcze podjąć starania o zmianę decyzji sądu, a jeżeli tak, to w jaki sposób?

Policja nadużywa prewencyjnego stosowania kajdanek w konwojach i podczas przesłuchań. Prawie wszyscy zatrzymani doprowadzani do komisariatu mają ręce skute z tyłu. PRO ma zastrzeżenia także do używania kajdanek zespolonych czyli na ręce i nogi.

Prawa osób wykonujących pracę zarobkową są chronione przez wiele aktów prawnych, m.in. przez przepisy prawa pracy, prawa o ubezpieczeniu społecznym, a skończywszy na przepisach prawa karnego. Jakie zatem zachowania wymierzone przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową ustawodawca spenalizował w prawie karnym?

Od 1 stycznia 2020 r. policja może sprawdzać również stan licznika pojazdu. Zmiana wskazań drogomierza, potocznie nazywana przekręceniem licznika stanowi przestępstwo. Jaka kara za nie grozi?

Przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w postępowaniu karnym ustawodawca powierzył osobom uprawnionym. Jednakże postawił przed nimi szereg wymagań, które muszą spełnić.

Definicji mediacji nie znajdziemy w Kodeksie postępowania karnego. Czym zatem jest mediacja? O jakich zasadach warto wiedzieć?

Dane zgromadzone w Karnym Rejestrze Karnym mają istotne znaczenie dla osób, których dotyczą jak również dla organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. W związku z faktem, iż dane te decydują o losie innych, ważne jest aby były aktualne i prawidłowe. Jakie dane gromadzi się w Rejestrze Karnym, jak są usuwane i jak sprawdzić czy figurujemy w Rejestrze Karnym?

Świadek koronny jest tytułem, który można nadać podejrzanemu, jeśli ujawnił konkretne przestępstwo, w którym sam jest podejrzanym. Jakie kryteria należy spełnić aby zostać świadkiem koronnym, w jaki sposób są traktowane zeznania świadka koronnego i kiedy przysługuje ochrona?

Zdaniem RPO projekty pouczeń o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka w sprawach karnych zawierają wady. Jakich informacji brakuje w proponowanych wzorach?

Ciągłe wyzwiska, bicie, pozbawianie środków niezbędnych do codziennego funkcjonowania, wyrzucanie osobistych rzeczy czy niesprawiedliwe ocenianie - to tylko niektóre z metod znęcania się nad inną osobą. Co grozi za znęcanie się i kto może być ofiarą niniejszego przestępstwa?

Przestępstwo oszustwa jest ciągle jednym z najczęściej popełnianych przestępstw w obrocie gospodarczym. Nie każde jednak niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania będzie mogło być zakwalifikowane jako oszustwo w świetle prawa karnego.

Aukcje internetowe, zaciąganie kredytów lub pożyczek czy udział w przetargach to jedne z najpopularniejszych metod oszustw. Niestety sprawcy są coraz bardziej pomysłowi i wymyślają coraz sprytniejsze metody. Czym jest oszustwo, co za nie grozi i kto może być potencjalnym pokrzywdzonym?

Więzień pokrzywdzony działaniami swojego adwokata nie ma dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego. Prawo takie przysługuje każdemu pokrzywdzonemu będącemu na wolności. Zdaniem RPO jest to niedopuszczalne różnicowanie praw pokrzywdzonych i stanowi naruszenie prawa do sądu.

Po uproszczeniu przepisów w 2019 r. skazanie za przestępstwo niealimentacji jest łatwiejsze. W ciągu roku liczba skazań wzrosła o ponad 500 procent. Policja została zaś zasypana wnioskami o wszczęcie postępowania.

Polska nie przestrzega dyrektywy 2013/48/UE. Nie istnieje system zapewniający prawa do obrony już od momentu zatrzymania. Wskazał na to Komitet ONZ Przeciwko Torturom.

Często zdarza się, iż strona składa pismo procesowe ostatniego dnia określonego terminu. Co jeśli termin ten upływa w sobotę? Czy Kodeks postępowania karnego reguluje tę kwestię tak samo jak w przypadku niedziel i świąt?

Przestępstwa karuzelowe stały się w ostatnim czasie przedmiotem szczególnego zainteresowania polskich organów ścigania. Zaostrzono również przepisy, a prokuratorzy zaczęli domagać się wymierzenia coraz bardziej surowych kar. Wszystko to sprawia, że zasadnym jest pytanie o wymiar represji karnej, która może zostać zastosowana w związku ze skazaniem uczestników obrotu karuzelowego.

Nowelizacja procedury karnej zbliża się wielkimi krokami. Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 14 sierpnia 2019 r. Dnia 4 września 2019 r. ogłoszono ją z kolei w Dzienniku Ustaw. Większość przepisów wchodzi w życie po 30 dniach, wobec czego już w początkach października sądy karne będą procedować na nowych zasadach. Jedną z istotniejszych zmian, które budzić mogą wątpliwości z punktu widzenia prawa oskarżonego do obrony, jest możliwość prowadzania postępowania dowodowego pod usprawiedliwioną nieobecność oskarżonego, a niekiedy także jego obrońcy. Podstawowym celem jest tu rzecz jasna przyśpieszenie postępowania.

Czy powoływanie się na wpływy w instytucji państwowej lub samorządowej jest karalne? W zakresie, w jakim podejmujemy się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w urzędzie w zamian za korzyść majątkową – jak najbardziej. Na gruncie Kodeksu karnego jest to tzw. płatna protekcja. Za czyn ten przewidziana jest zasadniczo kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Co jednak w sytuacji, gdy korzyść majątkowa nie ma być dla nas? Czy w dalszym ciągu jest to zachowanie karalne?

W polskim porządku prawnym przestępstwa są ścigane z urzędu, na wniosek pokrzywdzonego lub z oskarżenia prywatnego. Często zdarza się, że sprawcy unikają odpowiedzialności karnej z uwagi na brak wiedzy pokrzywdzonych odnośnie swoich praw. W związku z powyższym pojawia się pytanie, jakie przestępstwa wymagają złożenia wniosku przez pokrzywdzonego.

Zeznania są jednym z głównych dowodów w procesie karnym, przez co należy dołożyć wszelkich starań, aby były one złożone w oparciu o posiadaną wiedzę. Niestety zdarzają się sytuacje, że zeznania są składane fałszywie i w konsekwencji mogą one doprowadzić do skazania jak również do uniewinnienia podejrzanego. W związku z powyższym ustawodawca postanowił zakwalifikować składanie fałszywych zeznań oraz zatajenie prawdy jako przestępstwo.

Czekoladki, butelka dobrego wina czy koniaku, zestaw porcelany – prezenty dawane w podzięce lekarzowi bądź nauczycielowi akademickiemu przyjmują różną postać. Ich wartość jest różna, zależna od okoliczności sprawy, zwłaszcza zaś przyczyny naszej wdzięczności. Na ogół nie zdajemy sobie sprawy, iż taki dowód wdzięczności rodzić może odpowiedzialność karną za czyn przekupstwa lub sprzedajności. Zadać należy sobie zatem pytanie, kiedy prezent może być uznany za łapówkę?

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zwolnienie z aresztu po wpłacie kaucji powinno odbywać się decyzją sądu, a nie prokuratora. Taki przepis przyjęty przez Sejm może wpłynąć na wydłużenie aresztu.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego ma na celu przyspieszenie procesu. Jakie zmiany znajdziemy w uchwalonej przez Sejm ustawie?

Celem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw uchwalonej przez Sejm w dniu 19 lipca 2019 r. jest przyśpieszenie procesu karnego. Na co od dłuższego czasu eksperci zwracali uwagę, w tym przypadku zasada szybkości postępowania przeważa niestety nad prawem oskarżonego do obrony. Mankamentów jest dużo, w miejscu tym chciałabym się odnieść do jednego – prekluzji dowodowej. Niezależnie od tego, czy ustawa ta stanie się prawem obowiązującym, pełnomocnicy procesowi – zwłaszcza zaś obrońcy, muszą być gotowi na zmiany.

Zatrzymany, który następnie zostaje zwolniony bez zarzutu, nie ma dostępu do akt sprawy. Konsekwencją tego jest brak możliwości zażalenia na zatrzymanie. Zdaniem RPO dokumenty uzasadniające zatrzymanie powinny być jawne.

Czym jest korupcja urzędnicza, a czym korupcja gospodarcza (menedżerska)? Dlaczego wzięcie łapówki przez członka zarządu spółki z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będzie w niektórych przypadkach bezkarne?

Spółka jawna to jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. W przedmiocie spółki jawnej jako pokrzywdzonego w procesie karnym funkcjonują dwa stanowiska. Pokrzywdzeni są wspólnicy czy sama spółka?

W ubiegłym tygodniu za sprawą doniesień medialnych powrócił temat tzw. konfiskaty rozszerzonej. Chociaż nieprawdą jest, że konfiskatę zastosowano pierwszy raz (przepisy te stosowane są już od dwóch lat) to opisywany przypadek jest bardzo ciekawy. Pokazuje on wyraźnie, jak daleko sięgać mogą przepisy o konfiskacie spółki. Pomimo tego, że na początku funkcjonowania nowego prawa nie stwierdzono większych nadużyć, to przepisy te stanowią poważne ryzyko dla organizacji. Na czym polega wywłaszczenie przedsiębiorstwa i w jakich przypadkach może do niego dojść?

W mediach dyskutowany jest ostatnio problem odpowiedzialności karnej członków zarządu największych spółek państwowych, w których Skarb Państwa nie jest jednak większościowym udziałowcem. Eksperci twierdzą, że nie będą oni ponosić odpowiedzialności karnej na gruncie znowelizowanych przepisów, strona rządowa twierdzeniom tym zaprzecza. Kogo obejmie zatem definicja „osoby pełniącej funkcję publiczną”?

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał w maju 2019 r. wyrok o nadmiernym stosowaniu środków przymusu przez polską policję. Naruszony został zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania. ETPC zasądził na rzecz poszkodowanego 25 tys. zł zadośćuczynienia.

Obecnie obowiązująca ustawa karna dzieli przestępstwa na zbrodnie i występki. W części ogólnej zaś ustawodawca używa określenia występek o charakterze chuligańskim. Jak zdefiniować występek o charakterze chuligańskim? Czy jest on kolejnym czynem zabronionym, czy może jakąś odmianą występku?

Pojęcie pokrzywdzonego jest jednym z ważniejszych pojęć w procesie karnym, gdyż uzyskanie tego miana pozwala na aktywny udział w postępowaniu przygotowawczym, a w ostateczności pozwala na bycie jednym z oskarżycieli, po uprzednim złożeniu stosownego wniosku w sytuacji gdy sprawa trafi do sądu.

Sejm nie uniknął wpadki przy modyfikacji przepisów sankcjonujących cofanie licznika. Wątpliwości budzi fakt istnienia obok siebie dwóch wersji art. 306a Kodeksu karnego.

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Kanciał przeciwko Polsce. W opinii ETPCz Polska naruszyła zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania. Zastosowano nadmierny przymus bezpośredni w trakcie i po zatrzymaniu. Nie przeprowadzono ponadto odpowiedniego postępowania wyjaśniającego w tej sprawie.

Nowelizacja Kodeksu karnego przewiduje ostrzejsze kary za niektóre z przestępstw. Wprowadza również nowe przestępstwa. Co się zmieni?

Naruszanie praw pracowniczych nie jest niczym nowym w polskim systemie prawnym. Poważny problem pojawia się dopiero w momencie, gdy naruszenie praw pracowniczych jest złośliwe lub uporczywe. Wówczas pracownicy błędnie myślą, że mogą dochodzić swoich praw tylko w postępowaniu cywilnym. Aby ukrócić tego typu praktyki i pomóc pracownikom, ustawodawca postanowił zakwalifikować złośliwe naruszanie praw pracowniczych jako przestępstwo.

Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów jest sporym utrudnieniem w codziennym funkcjonowaniu, szczególnie gdy pojazd jest naszym podstawowym środkiem transportu. Jednocześnie, aby nie orzekać każdemu sprawcy omawianego zakazu, ustawodawca wskazał sytuacje, w których można orzec zakaz prowadzenia pojazdów jak również sytuacje, w których należy go orzec obowiązkowo. Dodatkowo uregulowano okres czasu na jaki zakaz prowadzenia pojazdów może zostać orzeczony.

Nielegalne przyjęcie lub oddanie dziecka do adopcji będzie podlegało karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Nowelizacja Kodeksu karnego, nad którą pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości, ma chronić dzieci przed dostaniem się w niepowołane ręce.

Dokonanie zabójstwa albo nakłonienie i pomoc w samobójstwie ma istotne znaczenie w kontekście odpowiedzialności karnej sprawcy. Być może wspomniane przestępstwa brzmią podobnie, ale nie są one tożsame i należy je rozróżnić, co też zrobił ustawodawca i spenalizował je jako dwa różne przestępstwa.

Kara ograniczenia wolności jest pewnego rodzaju nagrodą przewidzianą przez ustawodawcę dla skazanego. Mówiąc wprost, sprawca popełnił przestępstwo, jednak ustawodawca widzi możliwość, aby skazany nie trafił do zakładu karnego, tylko odbył orzeczoną karę poza nim pod pewnymi warunkami.

Areszt wojskowy jako kara wymierzana żołnierzom

Naruszenie miru domowego jako przestępstwo

Czy wzrost cen artykułów medycznych w związku z koronawirusem oznacza wyzysk w myśl art. 304 k.k.?

Dozór policyjny - na czym polega i kiedy jest stosowany?

Prekluzja dowodowa w sprawach karnych - możliwe skutki nowelizacji KPK

Czyn łapownictwa a konfiskata majątku

Nieudzielenie pomocy w rozumieniu Kodeksu karnego

Czym jest i na czym polega zakaz zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej?

Reguły wymierzania zakazu prowadzenia pojazdów w praktyce

Wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności

Nadużywanie kajdanek przez policję - RPO

Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową w rozumieniu Kodeksu karnego

Kary za przekręcanie liczników w 2020 r.

Osoba uprawniona w postępowaniu mediacyjnym w sprawach karnych

Mediacja w postępowaniu karnym - definicja i zasady

Jakie dane są gromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym i jak się je usuwa?

Świadek koronny - podstawowe informacje

Projekty pouczeń dla podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka - wady według RPO

Na czym polega i co grozi za znęcanie się?

Nie każde negatywne rozporządzenie mieniem jest oszustwem

Oszustwo jako przestępstwo

Więzień pokrzywdzony przez adwokata bez dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego - RPO

Przestępstwo niealimentacji: pięciokrotnie więcej skazań po uproszczeniu przepisów

Prawo do obrony już od momentu zatrzymania - dyrektywa 2013/48/UE

KPK: termin upływający w sobotę, niedzielę i święto

Przestępstwa karuzelowe

Postępowanie dowodowe pod nieobecność oskarżonego

Płatna protekcja bez korzyści dla siebie samego?

Jakie przestępstwa są ścigane na wniosek pokrzywdzonego według Kodeksu karnego?

Fałszywe zeznania i zatajenie prawdy w rozumieniu Kodeksu karnego

Kiedy prezent może być uznany za łapówkę?

Zwolnienie z aresztu po wpłacie kaucji decyzją sądu - RPO

Przyspieszenie postępowania karnego - projektowane zmiany

Prekluzja dowodowa w procesie karnym – jak z tym walczyć?

Zatrzymany zwolniony bez zarzutu a dostęp do akt sprawy - RPO

Korupcja urzędnicza kontra korupcja gospodarcza

Spółka jawna jako pokrzywdzony w procesie karnym

Konfiskata rozszerzona – w jakich warunkach prokuratura może skonfiskować spółkę?

Czy członkowie zarządu spółek z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa będą odpowiadać za łapówkarstwo?

Nadmierny przymus policji - wyrok ETPC

Występek o charakterze chuligańskim - definicja, przykłady

Kto jest pokrzywdzonym w procesie karnym?

Kary za cofanie liczników - co ze starą wersją przepisów?

Polska naruszyła zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania - wyrok ETPCz

Nowe przestępstwa i sankcje - zmiany w Kodeksie karnym

Złośliwe naruszanie praw pracowniczych - czym jest i kto za nie odpowiada karnie?

Zakaz prowadzenia pojazdów w rozumieniu Kodeksu karnego

Nielegalna adopcja - nowe przepisy w Kodeksie karnym

Jak rozumieć namowę i pomoc do samobójstwa w polskim prawie karnym?

Na czym polega kara ograniczenia wolności?