Stan klęski żywiołowej
Stan klęski żywiołowej – stan nadzwyczajny, który może zostać wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia.
Stan klęski żywiołowej może być wprowadzony w celu:
- zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub
- awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz
- w celu ich usunięcia.
Klęska żywiołowa to zgodnie z przepisami katastrofa naturalną lub awaria techniczna, których skutki zagrażają życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem.
Katastrofą naturalną jest zdarzenie związane z działaniem sił natury, w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osuwiska ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób roślin lub zwierząt albo chorób zakaźnych ludzi albo też działanie innego żywiołu.
Awaria techniczna natomiast to gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego lub systemu urządzeń technicznych powodujące przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości
Gdzie i na jak długo może być wprowadzony stan klęski żywiołowej
Stan klęski żywiołowej może być wprowadzony na części albo na całym terytorium państwa. Stan klęski żywiołowej może być wprowadzony na obszarze, na którym wystąpiła klęska żywiołowa, a także na obszarze, na którym wystąpiły lub mogą wystąpić skutki tej klęski
Stan klęski żywiołowej może zostać wprowadzony na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni. Przedłużenie stanu klęski żywiołowej może nastąpić za zgodą Sejmu.
Kto może wprowadzić stan klęski żywiołowej
Stan klęski żywiołowej może wprowadzić Rada Ministrów tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. Rada Ministrów może wprowadzić stan klęski żywiołowej z własnej inicjatywy lub na wniosek właściwego wojewody.
W rozporządzeniu o wprowadzeniu stanu klęski żywiołowej określa się przyczyny, datę wprowadzenia oraz obszar i czas trwania stanu klęski żywiołowej, a także, w zakresie dopuszczonym ustawą, rodzaje niezbędnych ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Rozporządzenie ogłasza się w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto podaje do publicznej wiadomości, w drodze obwieszczenia właściwego wojewody przez rozplakatowanie w miejscach pu-blicznych, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze.
Jak stan klęski żywiołowej wpływa na funkcjonowanie państwa
W czasie stanu klęski żywiołowej nie mogą być zmienione:
- Konstytucja,
- ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organów samorządu terytorialnego,
- ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz
- ustawy o stanach nadzwyczajnych.
W czasie stanu klęski żywiołowej oraz w ciągu 90 dni po jego zakończeniu:
- nie może być skrócona kadencja Sejmu,
- nie może być przeprowadzane referendum ogólnokrajowe,
- nie mogą być przeprowadzane wybory do Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego oraz wybory Prezydenta Rzeczypospolitej.
Kadencje Sejmu, Senatu, organów samorządu terytorialnego oraz Prezydenta ulegają odpowiedniemu przedłużeniu. Wybory do organów samorządu terytorialnego są możliwe tylko tam, gdzie nie został wprowadzony stan klęski żywiołowej.
Jak stan klęski żywiołowej wpływa na prawa obywatelskie
Ustawa określająca zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela w stanie klęski żywiołowej może ograniczać następujące wyłącznie wolności i prawa:
- wolność działalności gospodarczej,
- wolność osobista,
- nienaruszalność mieszkania,
- wolność poruszania się i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- prawo do strajku,
- prawo własności,
- wolność pracy,
- prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
- prawo do wypoczynku.