Sztuczna inteligencja (SI)
Czym jest sztuczna inteligencja (SI)? Jakie zagrożenia i korzyści są związane z jej rozwojem? Jaki może mieć wpływ na rynek pracy?
Czym jest sztuczna inteligencja (SI)?
Sztuczna inteligencja to dziedzina informatyki, zajmująca się tworzeniem systemów komputerowych zdolnych do wykonywania zadań, które wymagają normalnie inteligencji ludzkiej.
SI stara się naśladować ludzkie zdolności, takie jak rozumienie języka naturalnego, rozpoznawanie wzorców, uczenie się, rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji.
Rodzaje sztucznej inteligencji:
- Słaba SI (AS) lub SI wąska - systemy te są zaprojektowane do wykonywania konkretnych zadań, np. rozpoznawanie głosu, analiza obrazów, ale nie są ogólnie inteligentne.
- Silna SI (AGI - Artificial General Intelligence) - jest to poziom SI, który byłby w stanie zrozumieć i wykonywać dowolne zadania intelektualne tak samo dobrze lub lepiej niż człowiek. Obecnie nie istnieje AGI, a większość dostępnych technologii to AS.
Przykłady SI:
- rozpoznawanie mowy;
- uczenie maszynowe;
- samochody autonomiczne.
Korzyści wynikające ze stosowania sztucznej inteligencji
SI może automatyzować monotonne i powtarzalne zadania, co zwiększa efektywność. Pomaga też w analizie dużych zbiorów danych, co prowadzi do lepszych decyzji biznesowych. Ponadto sztuczna inteligencja może być pomocna w diagnozowaniu chorób i opracowywaniu bardziej skutecznych leków. Z kolei wprowadzenie autonomicznych pojazdów może poprawić bezpieczeństwo na drogach.
Zagrożenia płynące ze strony SI
SI może być używana do złamania systemów informatycznych lub naruszenia prywatności. Automatyzacja może zaś prowadzić do utraty miejsc pracy w niektórych sektorach.
Co istotne, nadmierne poleganie na SI może prowadzić do uzależnienia od technologii.
Konieczne jest zatem ustalenie zasad postępowania SI oraz tego kto ponosi odpowiedzialność za błędy popełnione przez takie systemy. Kluczowe jest też skupienie się na tym, aby SI nie promowała nierówności i nie wykluczała określonych grup społecznych.
Jakie zawody mogą potencjalnie odczuć rozwój sztucznej inteligencji?
Najbardziej narażone na utratę pracy są te zawody, które są podatne na automatyzację i zautomatyzowane rozwiązania, w tym te, które mogą być wykonywane przez sztuczną inteligencję (SI) i roboty. Oto kilka przykładów:
- Praca przy taśmach produkcyjnych.
Zadania, które można zautomatyzować, takie jak montaż i pakowanie, są często pierwszymi kandydatami do automatyzacji. - Kasjerzy.
Wprowadzenie samoobsługowych kas i płatności online może zmniejszyć zapotrzebowanie na kasjerów. - Pracownicy biurowi.
Prace związane z przetwarzaniem danych, wypełnianiem formularzy i innymi rutynowymi zadaniami biurowymi mogą być zautomatyzowane za pomocą oprogramowania i SI. - Kierowcy.
Rozwój samochodów autonomicznych może wpłynąć na utratę miejsc pracy w branży transportowej. - Obsługa klienta.
Chatboty i inne systemy SI mogą obsługiwać klientów i odpowiadać na ich pytania w coraz większym stopniu. - Pracownicy w magazynach.
Roboty magazynowe mogą automatyzować prace związane z przechowywaniem i kompletowaniem zamówień. - Analitycy finansowi.
Oprogramowanie do analizy finansowej i prognozowania może zastąpić niektóre zadania analityków. - Pracownicy w rolnictwie.
Roboty i drony mogą wykonywać prace związane z uprawą roślin i zbieraniem plonów.
Należy jednak zaznaczyć, że automatyzacja niekoniecznie oznacza całkowitą utratę miejsc pracy w tych zawodach.
Może prowadzić do restrukturyzacji rynku pracy i zmiany wymagań dotyczących kwalifikacji zawodowych. W niektórych przypadkach może tworzyć nowe stanowiska pracy związane z utrzymaniem, programowaniem i nadzorem systemów automatyzacji.
Przydatne umiejętności
W związku z tym ważne jest, aby pracownicy rozwijali umiejętności elastyczne i przystosowywali się do zmian w rynku pracy, a także inwestowali w naukę i rozwijali kompetencje, które są mniej podatne na automatyzację, takie jak zdolności kreatywne, analityczne i interpersonalne.
Oto kilka przykładów umiejętności, które mogą być mniej podatne na automatyzację i bardziej wartościowe w zmieniającym się rynku pracy:
- sztuka i projektowanie (tworzenie oryginalnych dzieł artystycznych, projektowanie graficzne, projektowanie stron internetowych);
- pisanie kreatywne (tworzenie treści literackich, reklamowych i tworzenie scenariuszy.
- komunikacja interpersonalna (umiejętność efektywnej komunikacji z innymi ludźmi, zarówno w formie ustnej, jak i pisemnej);
- zarządzanie zespołem (umiejętność kierowania, motywowania i współpracy z innymi osobami).
- analiza danych (dolność do zbierania, przetwarzania i interpretacji danych w celu podejmowania decyzji biznesowych);
- rozwiązywanie problemów (umiejętność rozwiązywania złożonych problemów i podejmowania kreatywnych decyzji);
- programowanie i kodowanie (zrozumienie technologii i umiejętność tworzenia oprogramowania lub pracy z systemami informatycznymi);
- obsługa narzędzi i sprzętu specjalistycznego (zdolność do obsługi i naprawy zaawansowanych urządzeń technicznych);
- opieka zdrowotna (praca jako pielęgniarka, terapeuta fizyczny, lekarz, co wymaga opieki nad pacjentami);
- opieka nad dziećmi (praca jako nauczyciel przedszkola, opiekun dziecka, co wymaga troski i wsparcia dla dzieci);
- nauczanie i szkolenia (praca jako nauczyciel, trener, mentor, co wymaga przekazywania wiedzy i umiejętności innym);
- zarządzanie projektami (umiejętność planowania, organizowania i zarządzania projektami);
- umiejętności adaptacyjne (umiejętność szybkiego uczenia się nowych technologii i dostosowywania się do zmian w otoczeniu pracy).
Podsumowanie
Warto inwestować w rozwijanie tych umiejętności, ponieważ są one mniej podatne na automatyzację i mogą zwiększyć szanse na znalezienie lub utrzymanie pracy w dynamicznym rynku pracy. Ponadto, rozwijanie umiejętności miękkich, takich jak komunikacja interpersonalna i rozwiązywanie problemów, może być równie ważne jak posiadanie umiejętności technicznych w wielu dziedzinach zawodowych.