Przedawnienie należności z tytułu składek
W przypadku, gdy Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zażąda zapłaty przedawnionych należności z tytułu składek, dłużnik powinien podnieść zarzut przedawnienia. Sam upływ terminu przedawnienia nie powoduje wygaśnięcia należności z tytułu składek.
Kiedy przedawniają się należności z tytułu składek?
Należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.
Jednak w przypadku należności z tytułu składek wynikających z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej lub następcy prawnego, termin przedawnienia liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym taka decyzja została wydana.
Jakie należności ulegają przedawnieniu?
Przedawnieniu ulegają następujące należności z tytułu składek:
- składki na ubezpieczenia społeczne (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe),
- odsetki za zwłokę,
- dodatkowa opłata (którą – w wysokości do 100% nieopłaconych składek – ZUS może wymierzyć w razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości).
Przepisy dotyczące przedawnienia składek na ubezpieczenia społeczne stosuje się odpowiednio także do składek na:
- Fundusz Pracy,
- Fundusz Solidarnościowy,
- Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- Fundusz Emerytur Pomostowych
- ubezpieczenie zdrowotne.
Jakie należności z tytułu składek nie przedawniają się?
Nie ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką lub zastawem, jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.
Kiedy bieg przedawnienia nie rozpoczyna się lub zawiesza?
Bieg terminu przedawnienia należności z tytułu składek nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
- od dnia zawarcia umowy o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek oraz rozłożenie należności na raty, do dnia terminu płatności odroczonej należności z tytułu składek lub ostatniej raty;
- od dnia objęcia restrukturyzacją należności z tytułu składek, do dnia zapłaty ostatniej raty w przypadku rozłożenia na raty lub do dnia zapłaty w przypadku odroczenia terminu płatności.
Bieg terminu przedawnienia należności z tytułu składek ulega zawieszeniu:
- od pierwszego dnia miesiąca, w którym nastąpiło rozpoczęcie potrąceń ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych wypłacanych przez ZUS lub podjęcie pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony, do ostatniego dnia miesiąca, w którym zakończono potrącenia, lub do dnia zakończenia postępowania egzekucyjnego;
- jeżeli wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd; zawieszenie biegu terminu przedawnienia trwa do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak niż przez 2 lata;
- od dnia wszczęcia przez ZUS postępowania w sprawie wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek lub obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna;
- ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy.
Kiedy bieg przedawnienia przerywa się?
Bieg terminu przedawnienia należności z tytułu składek przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu.
Jeżeli ogłoszenie upadłości, nastąpiło przed rozpoczęciem biegu terminu przedawnienia, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego.
Podstawa prawna: